AKP tepkide ‘anlaşamadı’

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin (IKBY) bağımsızlık referandumuna sert tepki gösteren Cumhurbaşkanı ve AKP Lideri Erdoğan ile hükümet yetkilileri verilecek tepki konusunda ters düşmeyi sürdürüyor. “Savaşa girmiyoruz, önlem alıyoruz” diyen Başbakan Binali Yıldırım’ı “Bir gece ansızın gelebiliriz” sözleriyle boşa düşüren Erdoğan, bu kez Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci tarafından ‘tekzip edildi’. Ancak Zeybekci saatler sonra kendisini ‘düzeltti’.

Erdoğan’ın “Vanayı kapadığımızda iş bitti. TIR’lar Kuzey Irak’a çalışmadığı anda bunlar yiyecek bulamayacaklar” diyerek işaret ettiği ambargoyu ‘tehlikeli’ olarak gören Zeybekci, “Ticaretle, ekonomiyle ilgili faaliyetlerimizi devam ettireceğiz” dedi.

Rusya’yı hatırlattı, tehlikeli dedi
Erdoğan’ın IKBY’ye yönelik sert açıklamaları sürerken Zeybekci, Cumhurbaşkanının aksine Kuzey Irak’la ticaretin sürmesi gerektiğini belirtti. Hürriyet’e konuşan Zeybekci, “Ticaretle ekonomiyle ilgili faaliyetlerimizi devam ettireceğiz. Son Bakanlar Kurulu toplantısında ve yaptığımız görüşmelerde de bu görüşümüzü değiştirmemize neden olacak bir karar alınmadı” dedi.
Ekonomik önlemler alınıp alınmayacağı sorusu karşısında Rusya ile yaşanan uçak krizini hatırlatan Bakan, Rusya’nın Türkiye’ye ticaretle ders vermeye çalıştığını vurguladı.

“Kuzey Irak konusunda aynı yanlışı yapmamızı pek uygun görmüyorum” diyen Nihat Zeybekci, şöyle devam etti; “Hükümet olarak, ülke olarak, benim devletimin menfaatleri farklı bir şey dediği zaman, o karar net olarak alınır. Biz de Ekonomi Bakanlığı olarak onu emir telakki eder, öyle hareket ederiz. Ama şu anda bakanlık olarak refleksimiz, normal seyrinde devam etmesi. İsrail’le de çok şeyler yaşadık ama ticaretin devam etmesinden yana oldum. Mısır’da da böyle oldu. Kuzey Irak’ta da, devlet olarak ekonomiyle ilgili kararlar alınmadıkça, böyle olmalı.”

‘Türkiye’nin menfaati’
“Bu noktada Ekonomi Bakanlığı ‘duygusuz, kapitalist bakanlık’ olarak algılanabiliyor” serzenişinde bulunan Zeybekci, “Bizim görüşümüz sadece ve sadece Türkiye’nin menfaati. Ekonomik ambargo tehlikeli bir söylem. Ambargo koyduğunuzda satışlarınız duruyor. Diyebilirsiniz ki, ‘Musul-Kerkük kutsal davamız, sen hâlâ ticaret’ diyorsun. Ama benim işim ticaret. 8-9 milyar dolarlık bir ticaretten, Türkiye’nin menfaatinden bahsediyoruz” diye konuştu.

Koşulların değişmesi durumunda merkezi Irak’a yapılan sevkiyatın sürmesi için İran üzerinden iki ayrı kapı üzerinden güzergâhın kullanılabileceğini belirten Bakan, “Ama Rusya da doğalgaz hatlarını kapatmadı. Hatta Ukrayna’ya karşı bile kapatmadı” dedi.

Kendi ifadesini düzeltti
Ancak daha sonra sözlerine açıklık getirme ihtiyacı duyan Zeybekci, “Sözlerimin hiçbir yerinde ‘Kuzey Irak’a ambargo uygulanmamalı’ diye bir söz yok” dedi. Zeybekci, “Ambargo, ekonomik yaptırımlar çok ciddi şeylerdir. Bunlarla ilgili sayın cumhurbaşkanımız ve başbakanımızın söylediği sözler hepimiz için bağlayıcıdır ve bize uyulması gereken talimatlardır. Ama şu ana kadar Türkiye’nin bu yönde alınmış bir kararı yok. Böyle bir karar alınırsa da zaten itiraz edecek bir şey yoktur” ifadelerini kullandı.

‘Vatandaş rahat olsun’ demişti ama...
IKBY’nin referandum kararında ısrar etmesinin ardından Irak sınırında başlatılan tatbikatı “Vatandaş rahat olsun, savaşa girdiğimiz yok” diyerek özetleyen Başbakan Yıldırım sadece birkaç gün sonra Erdoğan tarafından yalanlanmıştı. Erdoğan, “Kuzey Irak yerel yönetiminin bu adımdan geri adım atması şart, olmazsa olmaz. Suriye’de de birden fazla terör devleti kurulmasına izin vermeyeceğiz. Onlar için kuru bir rüya. Dedim ya, bir gece ansızın gelebiliriz” demişti.

***

ABD bile ‘tehdit gibi’ dedi

ABD, Cumhurbaşkanı ve AKP Lideri Erdoğan’ın Kürt yönetimine karşı “Vanayı keseriz, yiyecek ekmek bulamayacaklar” şeklindeki ekonomik ambargo işaretlerini ‘tehdit’ diye niteledi.

Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Heather Nauert’e Washington’da düzenlediği basın toplantısı sırasında “Siz yapıcı diyalog görmek istediğinizi söylüyorsunuz. Erdoğan, KBY sınırını kapatmak ve petrol ihracatını durdurmaktan söz ediyor. ‘Muslukları kapattığımızda gelirleri kaybolacak, yiyecek bulamayacaklar’ diyor; sizce bu yapıcı diyalog mu?” sorusu yöneltildi. Nauert buna “Bence bu kesinlikle Erdoğan açısından tehdit gibi görünüyor. Ama onun söyledikleri hakkında yorum yapmayacağım” yanıtını verdi.

Nauert, ABD’nin tavrını ise “Hem Bağdat hem de Erbil ile yakın ilişkilerimiz var. ABD’nin ve koalisyonun bu konudaki kaygıları, referandumun zamanlaması ve Irak’ın bütünlüğüne yönelikti. Birincil sorunu IŞİD’i yok etmek olarak görmekteyiz” sözleriyle açıkladı.