Batıda ‘karşı’, doğuda ‘razı’
IKBY’nin bağımsızlık referandumu AKP’de iki farklı söylem ortaya çıkardı. Erdoğan ve Genel Merkez referanduma tepki gösterirken bölge vekiller destekliyor. Söz konusu ayrımın ‘taktik’ boyutu da var
HÜSEYİN ŞİMŞEK huseyinsimsek@birgun.net @simsekhuseyinn
Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nde (IKBY) Pazartesi günü yapılacak bağımsızlık referandumu öncesinde AKP’den iki farklı ses yükseliyor.
AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile kurmayları, referanduma yönelik sert önlemleri tartışırken, bölge milletvekilleri ise oylamaya saygı duyulması gerektiğini savunuyor. Genel Merkez ile AKP’nin bölge milletvekilleri arasında fikir ayrılığının olduğu izlenimine neden olan bu gelişmeler, bir yandan da referanduma gidilirken milliyetçileri ve Kürtleri kaybetmemek için yapılan bir ‘hamle’ olarak değerlendiriliyor. Özellikle Erdoğan’dan farklı söylem geliştiren milletvekillerine AKP'den tepki gelmemesi, bu görüşü doğrular nitelikte.
‘Tepkileri abartılı buluyorum’
Erdoğan’ın referanduma yönelik açıklamaları, Bahçeli’nin ‘müdahale’ isteyen sözleri sonrasında daha da sertleşti. Erdoğan’ın “Irak'ta bağımsız bir devlete müsaade edemeyiz” biçimindeki açıklamalarının ardından AKP içerisinden de benzer sesler yükselirken, bölge milletvekilleri alışılmışın dışında bir yaklaşım izledi. AKP’de referanduma yönelik olumlu yorumların en açığını Diyarbakır Milletvekili Galip Ensarioğlu yaptı. Ensarioğlu, “Sorun bizim tepkimizde. Ben bu tepkileri abartılı buluyorum” dedi. Ensarioğlu, eleştirileri “aşırı, katı, milliyetçi söylem” olarak bulduğunu ve bu gibi tepkilerin devlet politikasına dönüşmesi sonucunda bölgede duygusal kopuşların yaşanabileceğini söyledi.
Bölgede destek var
AKP Ardahan Milletvekili Orhan Atalay da referandumu “temel bir hak” olarak görüyor. Atalay, “O haklarını istedikleri gibi kullanırlar” dedi.
AKP’de referanduma ‘tepki göstermeyenler’ arasında Mardin Milletvekili Orhan Miroğlu da bulunuyor. Miroğlu, “Referandumda korkulacak bir şey yok. İlişkilerin muhtemelen yine yolunda devam edeceğini düşünüyorum, devam etmesi gerektiğine inanıyorum" ifadelerini kullandı. Referanduma AKP’nin bölgeden önemli isimlerinin de ılımlı baktığı gelen haberler arasında. Hükümete yakınlığı ile bilinen Star Gazetesi yazarı Ahmet Taşgetiren, AKP’li bazı milletvekillerinin, il başkanlarının ve parti yöneticilerinin bir kısmının daha referandumu desteklediğini yazdı.
***
‘AKP’liler bölgede karşı değil’
Referanduma yönelik bölgenin güçlü partilerinden Demokratik Bölgeler Partisi, “Referandumu Kürtlerin özgürlük ve statü talebini küçük bir ulus devletçik ile boğma çabası olarak görüyoruz” açıklamasını yapsa da gazeteci Mahmut Bozarslan’a göre halkın bakışı farklı. Diyarbakır’da gazetecilik yapan Bozarslan, bölge halkının referandumdan “sanki Türkiye’de yapılıyormuş gibi” heyecan duyduğunu söylüyor. Referandumun yapılacağı pazartesi gününe kadar sınırın karşı tarafına geçen otobüslerde yer olmadığını ve Habur sınır kapısında şimdiden araç kuyruklarının oluştuğunu söyleyen Bozarslan, “Diyarbakır ve çevre illerde halk, OHAL nedeniyle heyecanını bastırmak zorunda kalıyor. Bire bir konuştuğunuzda heyecanı hissedebiliyoruz” dedi.
Bozarslan, “CHP İl Başkanı bile geçtiğimiz hafta referanduma karşı olduğunu açıkladı ancak AKP’lilerden böyle bir açıklama gelmedi” şeklinde konuştu.