Soru: Merhaba Hüseyin Bey.

İşyerimizde şöyle bir uygulama var: Birleştirilen bayram tatilleri sonrası birleştirilen bu günleri daha sonra mesai yaparak çalışmamız isteniliyor. Başka işyerlerinde çalışan arkadaşlarımla konuştuğumda onların işyerlerinde böyle bir şey yapılmadığını söylüyorlar. Sonuçta bizim isteğimiz dışında tatili Hükümet uzatıyor. Bize işverenimizin yaptığı uygulama doğrumu? Değilse ne yapmalıyız? Teşekkürler.

Cevap: Merhaba,

Evet, bayram tatili hükümetin aldığı bir kararla uzatıldı. Kamu çalışanları bu uzatılan tatil günleri için idari izinli sayılıyorlar ve sonuçta onlardan daha sonra mesai yapmaları da istenilmiyor. Özel sektörde ise bu tür bir idari izin kavramı yok. Aslında özel işyerleri hükümetin almış olduğu bu karara uymak zorunda da değiller. Yani bu karar aslında kamusal alanda geçerli olup, özel sektöre tavsiye niteliğinde bir karar. Zaten pek çok işyeri de üretime ara veremediğinden tatili bu kadar uzatamayacak. Konuya hükümetin almış olduğu karar doğrultusunda işyerlerini “köprü” diye tabir edilen yöntemle tatili birleştirerek uzatan işverenler açısından bakacak olursak durum şöyle:

İş kanunumuzda bilindiği üzere TELAFİ ÇALIŞMASI denilen bir uygulama var. Sorduğunuz soru aslında bu madde ile yanıt buluyor. Bu madde aynen aşağıdaki gibidir:

“MADDE 64 - Zorunlu nedenlerle işin durması, ulusal bayram ve genel tatillerden önce veya sonra işyerinin tatil edilmesi veya benzer nedenlerle işyerinde normal çalışma sürelerinin önemli ölçüde altında çalışılması veya tamamen tatil edilmesi ya da işçinin talebi ile kendisine izin verilmesi hallerinde, işveren iki ay(*) içinde çalışılmayan süreler için telafi çalışması yaptırabilir. Bu çalışmalar fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma sayılmaz.

Telafi çalışmaları, günlük en çok çalışma süresini aşmamak koşulu ile günde üç saatten fazla olamaz. Tatil günlerinde telafi çalışması yaptırılamaz.”

Madde metninden de açıkça anlaşılabileceği gibi yasa işverenlere birleştirilen günler için işçiyi daha sonra çalıştırma imkanı veriyor. Bu çalışmaya Telafi çalışması deniliyor. Ancak yine madde metninden anlaşılabileceği gibi bu çalışmanın kuralları var, buna göre:

İşveren telafi çalışmasını 2 ay içinde yaptırabilecek (*) ( 2 aylık süre daha sonra 4 aya çıkarıldı.)

Telafi çalışması iş günlerinde yapılacak, işçinin hafta tatili gününde telafi çalışması yaptırılamayacak.

Telafi çalışmaları günde3 saati aşamayacak.

Dolayısı ile sizin işyerinizde yapılan uygulama yasadan kaynaklanan bir uygulamadır. Yani işveren yasa dışı bir şey yapmıyor. Ancak şunu da belirmeliyiz ki pek çok işverende çalışanlarından bayramlar sonrası telafi çalışması talep etmiyor. Sizin sorunuzda sözünü ettiğiniz arkadaşlarınız sanırız bu tür gönlü bol patronların ya da yöneticilerin olduğu işyerlerinde çalışıyorlar. Son olarak şunu da belirtelim telafi çalışması işveren için yasadan kaynaklanan bir hal olduğu için işverenin bu çalışma ile ilgili olarak işçiden onay almak zorunluluğu yoktur. Ancak telafi çalışmasının yapılacağını ve zamanını önceden çalışanlarına duyurması gerekir.

İyi günler.