Cihaner'in İyi Parti tartışmasına yorumu: Sağ partiler değil sol siyaset lazım

CAN UĞUR canugur@birgun.net @canugur1987

Türkiye’nin bir süredir tartıştığı sağ parti Meral Akşener’in kurucu başkanlığında İYİ Parti adıyla siyaset dünyamızdaki yerini aldı. Partinin programı ilkeleri ve ve savunduğu değerlere bakıldığında sağdaki yeri tartışma götürmüyor, ancak CHP’den Aytun Çıray’ın istifa edip söz konusu partinin kuruluşuna katılması ve İYİ Parti’ye yönelik soldan kimi destekler partinin niteliği hakkında tartışma yarattı. Solcu kimliği ile bilinen Eski Cumhuriyet Başsavcısı ve CHP İstanbul Milletvekili İlhan Cihaner’e İYİ Parti’yi, solun konumunu ve sol ilkelerin savunulması meselesini sorduk. Cihaner, dünyanın, Türkiye’nin; solun değerlerine ve programına hiç olmadığı kadar ihtiyacının olduğunu söylerken İYİ Parti’yle ilgili ‘MHP içindeki kavganın bir ürünü. NATO’yu ve neoliberal politikaları savunuyor. Türkiye’deki tüm sağcı gelenekleri sahipleniyor, solun burasıyla ne ilişkisi olabilir ki’ diye konuşuyor.

Uzunca bir süredir CHP’nin sola yüzünü dönmesi yüksek sesle tartışılıyor. “Sağın kavramları ve projeleri ile solun büyümesi mümkün mü”diye sorduğumuzda Cihaner şunları söylüyor:

Bu en hafif tabiriyle mümkün değil. Dünyada popülist sağ hareketlerde yükseliş olsa da mümkün değil. Bu gruplar ağırlıklı olarak sol değerleri kullanarak büyüyor. Söylemleri ve eylemleri sol kavramlar üzerinden gidiyor. Dünyadaki ve Türkiye’deki gidişata baktığımızda da sağın düşünsel anlamda ciddi bir yenilgi içinde olduğunu söylemek yanlış olmaz. Neoliberal politikaların çöküşü, gelir adaletsizliğinin bu denli yüksek olması aslında sağın uygulama ve projelerinin çöktüğünün en açık kanıtı. Yine kapitalizme içkin uluslararası karar mekanizmalarının çalışmadığını net biçimde görüyoruz. Uluslararası kapitalist sistemi var eden tüm unsurların eskisi gibi çalışmadığını söyleyebiliriz. Bu çerçevede düşündüğümüzde sola her zamankinden daha çok ihtiyaç duyduğumuzu söylemek yanlış olmayacaktır. Sol değerlere ihtiyacımızın olduğu çok net. Aydınlanma ve cumhuriyet değerlerini burada öne çıkarmamız gerekiyor. Aksi takdirde Ortaçağ’a dönüşümüz hızlanacaktır. Sadece iktisadi anlamda değil sosyal ve kültürel anlamda da yıkıcı bir dönüşüm söz konusu. Özetle sağın değerleriyle iktidara gelmek toplumun geniş kesimleriyle buluşmak kesinlikle mümkün değil.

Solun dönüştürücülüğü
Cihaner’e CHP içinden de kimi zaman yükselen ‘toplum sağ söylemlerden hoşlanıyor, sağın kavramlarını kullanalım’ biçimindeki anlayışı hatırlattığımızda ise şöyle devam ediyor:

Parti ile toplum arasında ikili ilişki vardır. Bir parti toplumdaki geriye gidişlere ya da antidemokratik tabloya ses çıkartır ama bununla da yetinmez. Bu tabloyu tersine çevirmek için de önderlik yapar, toplumu dönüştürür. Dolayısıyla bugün geldiğimiz noktada bu mekanizmaların çalışmadığını ya da çok ciddi ölçüde zayıfladığını söylemek yanlış olmayacaktır. Eleştirilmesi gereken nokta burası. İnsanların politikaya mesafesinin bu kadar arttığı bir dönemde örgütlü yapıların bu dönüştürücülük vasfının daha da öne çıkması gerekiyor. Toplumdaki tıkanmanın önünü eşitlik ve özgürlük talepleriyle solu sahiplenerek aşmak mümkündür. Bu toplum sağcı denerek soldan kaçarak bu alanı doldurmak mümkün değil.

İYİ Parti’nin kuruluşu CHP’li Aytun Çıray’ın partiye katılımı ile daha da dikkat çekici bir hâl aldı. İYİ Parti’yi nasıl tanımladığını, solcuların sosyal demokratların bu alana nasıl bakması gerektiğini sorduğumuzda ise İlhan Cihaner, şu tespitleri yapıyor:
İYİ Parti’nin kurucu genel başkanının açıklamaları ve programı aslında solun değerlerine bir eleştir anlamı taşıyor. NATO ve AB ile ilişki kuran bir anlayıştan solun alacağı hiçbir şey yoktur. 15 Temmuz’a eleştiri getirip NATO’yu sorgulamayan bir hareketin sol adına antiemperyalizm adına savunulacak bir tarafı yoktur. Klasik sağ popülizminin açmazı biçiminde ortaya çıkan bir tablo ile karşı karşıyayız. Demokrat Parti’den ANAP’a kadar tüm sağcı partileri savunan, kamuculuğu yok sayan, eğitimi bu hale getiren bir anlayışı ilke edinen anlayışa sahip bir partide CHP’lilerin solun yeri olmamalıdır. CHP’nin bu hattı savunması hata olur. İYİ Parti’yi MHP içi bir kavga olarak görüyorum bizi ilgilendiren bir taraf söz konusu değil.