Cumhur’un hesabı seçim sonrası için
Cumhur İttifakı’nda ilk olarak MHP aday listesini YSK’ye sundu. Partilerin kendi amblemleriyle ittifakta yer alma kararını gazeteci, yazar ve akademisyenler "Seçim sonrası için pozisyon alma" diye yorumladı.
Mustafa KÖMÜŞ
MHP, aday listelerini YSK’nın verdiği son tarihten üç gün önce YSK’ye sundu. Cumhur İttifakı çatısı altında yer almasına rağmen kendi amblemiyle seçime katılma kararı alan MHP’nin aday listesindeki isimler dikkat çekti. MHP’nin hamlesi, ittifakta yer alan HÜDA-PAR dışındaki diğer partilerin de kendi listeleriyle seçime katılma kararının ardından geldi. BBP Lideri Mustafa Destici de önceki gün bu konuda mutabakat sağlanamadığını açıklamıştı. MHP’nin ve diğer partilerin bu tavrını siyaset bilimcilerle ve gazetecilerle konuştuk.
SİYASİ GEREKÇELER
Türk sağına yönelik çalışmalarıyla tanınan gazeteci-yazar Kemal Can, partilerin kendi listeleriyle seçime girmek istemeleri konusunda, “Bir pozisyon netleştirme ihtiyacı herkes için söz konusu. İktidar aynı kalsa bile tıpkı muhalefet tarafında olduğu gibi iktidar tarafında da partilerin kendi pozisyonlarını tahkim etmeleri ve her türlü seçenek için seçim sonrasında daha güçlü konum elde etmeleri, etkisizleştikleri ve konumlarının zayıfladıkları görüntüsü vermek istemediklerini görüyoruz” yorumunu yaptı.
“Özellikle MHP’nin, barajın yüzde 7’ye düşürülmesi, 2018’deki yüzde 10 seviyesinin çok çok altına düştüğüne yönelik spekülasyonlara cevap vermek ve AKP içinde gömülü olan oyunu geri alarak ittifak içerisinde güçlü, ittifak değişirse de önemli bir siyasi aktör olmak istemesi doğal” diyen Can şunları söyledi: “Bu meselelerde liste pazarlıklarından çok siyasi gerekçelerin etkisi olduğunu düşünüyorum. İyi Parti’nin muhalefette yarattığı sorun da MHP’nin bu milliyetçi taban konusundaki patronajını tekrar denemek için heves yaratmış olabilir. Hem AKP içindeki hem İyi partiye gitmiş oylarını toplayarak yeniden düşünüldüğü kadar oy kaybetmemiş önemli bir aktör olmak istemesinin bu kararda etkili olduğunu düşünebiliriz.”
ÇIKAR İTTİFAKI
Yeniden Refah Partisi’nin nasıl etkileneceğine ilişkin konuşan “Mahalledeki AKP” kitabının yazarı Sosyolog Sevinç Doğan da şu ifadeleri kullandı: “Milli Görüş içinde AKP kurulduğunda ciddi bir tepki vardı. Bunları değerlendirince seçim sonrası için Yeniden Refah Partisi bir pozisyon alıyor olabilir. Kurulan bu ilişkinin stratejik olduğunu kamuoyuna anlatarak bir yer tutulabilir. ‘Erdoğan düşerse AKP düşer’ fikri oldukça kabul ediliyor. Dolayısıyla AKP içinde yer alan Milli Görüş, ANAP ve DYP artıkları da burada kendine pozisyon alır. Sonuçta AKP bir çıkar birliği ittifakı. Dağıldığında muhafazakâr oylar da dağılabilir.”
MİLLİYETÇİ REKABET
Cumhur İttifakı kaybederse milliyetçi partiler arasında bir rekabet ortaya çıkacağını söyleyen Prof. Dr. Tanju Tosun ise “ayrı listeler” ile ilgili sorumuza, “İyi parti merkez sağda konumlanmak istiyor ama diğer yandan milliyetçi seçmenden vazgeçmek istemiyor. MHP milliyetçi sağın kaybedeni olmak istemiyor. Ortak listede yer aldığı takdirde şöyle bir dezavantajı var: AKP içinde kaybolan bir siyasi kimlik olur. MHP bu riski almak istemiyor. Belki milletvekili sayısı açısından kayıp olur ama asıl olan seçmen nezdindeki siyasal kimliğin deforme olmaması. Aslolan kimliğin aşınmasına izin vermek istememeleri ve milliyetçi sağda birinci parti olarak var olmak istemeleri” yanıtını verdi.
Gazeteci Sedat Bozkurt ise şunları aktardı: “Bunun altında yatan neden MHP’li seçmenin AKP’ye oy vermek istememesi olabilir. Bu seçmenin İYİ Parti’ye kaçmasını engelleme çabası olarak okunabilir. Böylece Cumhur İttifakı’na gitme ihtimali olan oylar Cumhur İttifakı’nda kalır. Kurdukları strateji bu olabilir.”
***
TABANA MESAJ
MHP’nin aday gösterdiği isimlerde ise ülkücü tabana mesaj verecek birçok isim bulunuyor. Örneğin, yurtsever savcı Doğan Öz’ün katilini aday gösteren MHP, aynı zamanda eski Ülkü Ocakları Başkanı Sinan Ateş’in ölümüne ilişkin soruşturmada adı geçen Olcay Kılavuz’u da Mersin’de seçilmesi zor bir sıradan aday gösterdi. MHP’nin adaylarının bazılarının özellikleri şöyle:
İbrahim Çiftçi: Bahçelievler Katliamı ve Savcı Doğan Öz cinayeti sanığı.
Tarkan Toper: Danıştay saldırısının failinin ziyaret ettiği son isim.
Tamer Osmanağaoğlu: Bahçelievler Katliamı ve Kemal Türkler cinayeti sanığı Ünal Osmanağaoğlu’nun ağabeyi.
Olcay Kılavuz: Sinan Ateş soruşturmasında adı geçen Milletvekili. Tutanağı şimdiden sır oldu.
Şahin Gürz: Sarallar suç örgütüne yönelik operasyonda tutuklanmış, daha sonra serbest bırakılmıştı.
Vahit Kayrıcı: Alaattin Çakıcı’nın yakın adamlarından biri.