Enflasyon durmadı 2017 hedefi tutmadı

Hükümetin 2017 yılına ait hedeflediği enflasyon politikası, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan aralık ayına ait enflasyon rakamıyla çöktü. TÜİK’e göre aralık itibariyle 2017 enflasyonu yüzde 11,92 oldu. Böylece hükümetin önce yüzde 6,5, sonra yüzde 9,5 olarak açıkladığı enflasyon hedefi de tutmadı. Merkez Bankası’nın son 7 yıldır enflasyon hedefini tutturamaması da dikkat çekti. Birleşik Metal-İş’e göre ise bu rakamlar dahi halkın gerçek enflasyonunu yansıtmaktan uzak durumda.

Her yıl yükseliş hızı daha da artıyor
TÜİK verilerine göre, 2016 yılının aralık ayında yüzde 8 olan enflasyon, 2017 yılında yüzde 11,92’ye çıktı. Bir önceki aya göre yükseliş yüzde 0,69 oldu. Ana harcama grupları itibariyle 2017 yılı aralık ayında endekste yer alan gruplardan, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 1,52, ev eşyasında yüzde 1,18, konutta yüzde 0,77 ve lokanta ve otellerde yüzde 0,47 artış gerçekleşti. Ana harcama grupları itibariyle 2017 yılı aralık ayında endekste yer alan gruplardan haberleşmede yüzde 0,17 ve alkollü içecekler ve tütünde yüzde 0,01 düşüş gerçekleşti. Endekste kapsanan 414 maddeden; 48 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 242 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 124 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.

Ulaştırma grubu zirvede
Yıllık en fazla artış yüzde 18,24 ile ulaştırma grubunda gerçekleşti. TÜFE’de, bir önceki yılın aynı ayına göre gıda ve alkolsüz içecekler yüzde 13,79, çeşitli mal ve hizmetler yüzde 12,77, ev eşyası yüzde 12,74 ve sağlık yüzde 11,90 ile artışın yüksek olduğu diğer ana harcama grupları oldu.

Asgari ücretlide gelir kaybı
Birleşik Metal-İş Sendikası Sınıf Araştırmaları Merkezi (BİSAM) tarafından hazırlanan Enflasyon ve Hayat Pahalılığı raporu ise, 2017 yılında enflasyon nedeniyle ciddi alım gücü kaybı yaşadığını ortaya koydu. Aralık 2017 Dönem Raporu’nda, asgari ücretin 2017 yılında yüzde 7,9’luk artışla AGİ (Asgari Geçim İndirimi) dahil 1404 TL seviyesine ulaşmıştı. TÜİK tarafından açıklanmış olan son verilere göre 2017 yılı için enflasyon yüzde 11.92 oldu. Buna göre asgari ücret 2017 yılında enflasyon karşısında yüzde 3,6 kayıp yaşadı. Söz konusu kayıp gıdada yüzde 5,2, ulaşımda yüzde 8,7 olarak gerçekleşti.

Yoksul çok daha yoksullaştı
Yine BİSAM’ın, TÜİK Tüketim Harcamaları İstatistikleri ve TÜİK Tüketici Fiyat Endeksi Harcama Gruplarına Göre Endeks Sonuçları kullanılarak farklı gelir grupları için yaptığı enflasyon hesaplamasına göre, Aralık 2003-Aralık 2017 dönemleri arasında genel TÜFE yüzde 214 artış gösterirken bu oran düzenli ücretlilerde yüzde 232, yevmiyeli çalışanlar için yüzde 245, emekli aylığı ile geçinenlerde yüzde 237, nüfusun en yoksul yüzde 20’lik kesiminde yüzde 241 oldu. En zengin yüzde 20’lik dilim için ise enflasyon yüzde 228 olarak gerçekleşti. Buna göre enflasyon hesaplaması yoksulu daha da yoksullaştırdı.

Nihat Zeybekci: Hedefimiz bu değildi
Öte yandan, rakamlara hükümet cephesinden ilk değerlendirme Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci’nden geldi. 2017 sonu itibariyle hedeflerinin tek haneli enflasyon olduğunu fakat bunun gerçekleşmediğini ifade eden Zeybekci, “Enflasyonun sebebini talebin fazlalığı olarak görürsek eksik teşhiste bulunmuş oluruz. Talep kadar arz yaratamamak şeklinde görürsek daha doğru teşhiste bulunmuş oluruz. Arzı artırmak, üretim aşamasından tüketim noktasına varana kadar yüzde 50 kayıp kabul edilebilir değil. Direkt arzın eksik olmasına yansıyor. Enflasyonun kalıcı olarak ortadan kaldırılmasını sağlayıcı, arzı artırıcı tedbirlerimiz devam edecek” diye konuştu.

‘Fakirin sofrası gasp ediliyor’
Enflasyon rakamlarına muhalefetin tepkisi ise sert oldu. CHP Ekonomiden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Aykut Erdoğdu, TÜİK’in açıkladığı enflasyon rakamlarının asgari ücret ile diğer çalışan ve emeklilere yapılan zamların düşük olduğu yolunda yaptıkları eleştirilerde ne kadar haklı olduklarını ortaya koyduğunu söyledi. Erdoğdu, “AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan bu eleştirilerimize ‘yüzünüze gözünüze dursun” diye cevap verdi. Biz de şimdi ona ‘bu enflasyon rakamları yüzüne dizine dursun’ diyoruz. Fakirin sofrasındaki zorunlu gıdalar bile her geçen gün bu iktidar tarafından gasp edilerek, küçültülüyor” dedi.

***

Maaşlara enflasyon farkı geldi

Yüksek çıkan 2017 enflasyonuyla birlikte gözlerin çevrildiği Maliye Bakanlığı’ndan kamu görevlilerine ve emeklilere ek zam açıklaması geldi. Yapılan açıklamada, “ 2018 yılı ocak ayından geçerli olmak üzere, kamu görevlileri ile memur emeklilerinin tamamının maaş ve ücretlerinde yüzde 4 oranında artış öngörülmüştü. 2017 yılı ikinci altı aylık döneminde enflasyon yüzde 5,69 gerçekleşmiştir. İlave yüzde 1,69 artış ile birlikte kamu çalışanlarının aylık ve ücretlerinde ocak ayından geçerli olmak üzere toplamda yüzde 5,69 oranında artış yapılmıştır” denildi. Bu dönemde SSK ve Bağ-Kur emekli aylıklarında ise yüzde 5,69 oranında artış sağlandı.