ABD ve NATO, 20 yıldan sonra Afganistan’dan çekilmeye hazırlanırken Ankara asker göndermeye çalışıyor. Taliban ile çatışmalar sürerken Erdoğan’ın asker gönderme ısrarının arkasında para olduğu ileri sürüldü.

Kabil sevdasının nedeni ‘duygusal’

POLİTİKA SERVİSİ

ABD ve NATO ülkeleri Afganistan’dan çıkma kararı alırken AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan bölgeye asker gönderme konusunda ısrarcı. Brüksel’deki NATO Zirvesi’nde ABD Başkanı Joe Biden ile Kabil havalimanının sorumluluğunu Türkiye’nin üstlenmesi konusunda görüştüklerini söyleyen Erdoğan, Azerbaycan'ın başkenti Bakü’de de bu konudaki ısrarını bir kez daha dile getirdi. ABD'nin Afganistan’dan çekilme kararına ilişkin konuşan Erdoğan, Türkiye’nin burada çok daha fazla sorumluluk alabileceğini söyledi.

Brüksel’deki Biden görüşmesine değinen Erdoğan, "Türkiye olarak gerek F-35 gerekse S-400 konusunda farklı bir adım atmamızı beklemeyin, dedim. Çünkü biz F-35'te üzerimize düşeni yaptık" ifadesini kullandı. Saray rejiminin Afganistan’a tepkilere rağmen NATO ve ABD yerine sorumluluk alarak asker gönderme kararına muhalefet partileri tepki gösterirken Erdoğan’ın bu isteğinin arkasında para koparmak olduğu ileri sürüldü. Erdoğan iktidarının Batı ile ilişkileri düzeltmek asker gönderme karşılığında dolar pazarlığı yaptığı iddia edildi. Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE)başkenti Abu Dabi’de yayınlanan The National gazetesi, Türkiye’nin NATO’yla yaptığı 130 milyon dolarlık bir anlaşmayla ABD Başkanı Biden’ın Amerikan askeri birliklerini geri çekme kararı sonrası Hamid Karzai Uluslararası Havalimanı’nın korumasını üstleneceğini yazdı. Bir Afgan hükümet yetkilisinin gazeteye verdiği verdiği görüşe göre Türkiye, NATO ile 130 milyon dolar tutarında bir anlaşma yaparak NATO birliklerinin çekilmesi sonrası Kabil Uluslararası Havalimanı’nın sorumluluğunu üstlenmeyi kabul etti.

NATO NET DEĞİL TALİBAN İSTEMİYOR

Gözden kaçırmamak gereken en büyük detaylardan biri, NATO ve ABD güçleri, bölgede hâlâ büyük bir etkiye sahip olan Taliban ve Afgan güçleri arasında etkili bir barış anlaşması sağlanmadan bölgeden çekiliyor. Barış görüşmelerinin sekteye uğradığı ve şiddetin son dönem katlanarak arttığı bölgede Taliban ise Türkiye'nin 'korumaya' talip olduğu Kabil Uluslararası Havalimanı'na asker sevkıyatını kabul etmediğini bildirdi.

Öte yandan NATO cephesinden henüz net bir cevap gelmiş değil. NATO Zirvesi'nin sona ermesinin ardından NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg yaptığı açıklamada, "NATO liderleri, Afgan güçleri ile kurumlarını eğiterek ve finansal destek sağlayarak Afganistan'ın yanında yer almaya olan bağlılıklarını teyit etti. Türkiye Afganistan'da kilit rol oynuyor ama henüz karar verilmedi" diye konuşmuştu.

BARIŞ GÖRÜŞMELERİNDEN ÇIKARTILAN İSTANBUL

Tüm bunlarla birlikte Afganistan'da 20 yıldır süren çatışmaların ardından Afgan hükümeti ile Taliban arasında Katar'ın başkenti Doha'da yürütülen ve nisan ayında sonlanan barış görüşmelerinin yeniden başladığı bildirildi. Afgan hükümeti ile Taliban arasındaki barış görüşmeleri nisan ayında Taliban'ın İstanbul'da yapılması planlanan Afganistan Konferansı'na katılmayı reddetmesi üzerine sonlanmış, söz konusu konferans da bu gelişme üzerine ertelenmişti. İşgalci Amerikan emperyalizmi yirmi yıl sonra Afganistan’dan çıkmaya hazırlanırken geride yakıp, yıkılmış bir kent bırakınken Taliban her geçen gün güç kazanıyor. Taliban ülkenin büyük kısmını kontrol altında tutarken ilerleyişini ise sürdürüyor.

***

Rusya’dan Ankara’ya asker sevkıyatı için uyarı

Ankara’nın asker gönderme isteğine bir tepki da Rusya’dan geldi. Dışişleri Sözcüsü Mariya Zaharova’dan geldi. Zaharaova, NATO güçlerinin çekilmesinin ardından Kabil’deki uluslararası havalimanının güvenliğini Türkiye’nin üstlenmeye devam etme teklifi ile ilgili olarak, “Herhangi başka bir ülke gibi Türkiye’nin Afganistan’daki askeri birliğini tutması, ABD ile Taliban arasında Doha’da imzalanan anlaşmaya hukuki açıdan ters düşer. Bu belge, yabancı birliklerin 1 Mayıs’a kadar tümüyle çekilmesini öngörüyor. Bu süre, 11 Eylül 2021’e ertelendi ve Taliban hareketi bununla ilgili olumsuz görüşünü açıkladı” dedi.