Açtığı siyanür kuyularıyla çevreyi ve insan yaşamını tehdit eden Koza Altın, yeni bir proje için kolları sıvadı. Gümüşhane’de altın madeni açmak için başvuran şirket, cevheri Giresun’daki siyanür havuzuna taşıyacak.

Kayyumun siyanür sevdası
Çıkarılan cevher, Gümüşhane’deki Mastra Maden Ocağı’nın siyanür havuzuna taşınacak. (Fotoğraf: Altın Koza)

Gökay BAŞCAN

Ülkenin dört bir tarafını siyanür havuzuna çeviren Koza Altın İşletmeleri Gümüşhane’de de altın madeni açmak için başvuru yaptı. Projenin onaylanması halinde çıkarılan cevher 2007 yılında açılan Gümüşhane’deki Mastra Maden Ocağı’nın siyanür havuzuna taşınacak.

2015 yılında kayyum atanan ve maden faaliyetlerine hız veren Koza Altın İşletmeleri ülkenin dört bir tarafında zehir çukurları açıyor. İzmir’i, Giresun’u, Eskişehir’i, Kayseri’yi ve son olarak Gümüşhane’yi zehirlemek isteyen Koza Altın İşletmeleri’nin sahibi firari Akın İpek’in FETÖ’den hüküm giymesi üzerine 2015 yılında şirkete kayyum atandı. Bir süre ülke genelinde faaliyetlerine ara veren Altın Koza, kayyum atanması üzerine Gümüşhane’deki Mastra Maden Ocağı başta olmak üzere birçok faaliyetine devam etti. Kayyum atandıktan sonra iktidarın gözde şirketlerinden olan Altın Koza ülkenin dört bir tarafında yeni maden ocakları açtı ya da var olanların kapasitesini artırdı.

DİRENİŞ SÜRÜYOR

İzmir’in Bergama ilçesinde fıstık çamıyla ünlü Kozak Yaylası’nın yanı başında bulunan, 2010 yılında faaliyete geçen Çukuralan Altın Madeni’ne karşı direniş sürüyor. Sürekli kapasite artırımı ve yeni tesisler eklemeye çalışan şirket hukuk kararlarını tanımıyor. ÇED gerekli değildir kararları iptal edilen şirket hukukun arkasından dolanarak Altın Madeni Kırma Eleme Tesisi için ikinci kez başvurdu. Bu kez ÇED olumlu kararı alan şirkete Danıştay dur dedi. Yurttaşların başvurusu üzerine Danıştay, kararı iptal etti.

ŞİRKET VAZGEÇMİYOR

Şirket, iki kez mahkemeler tarafından reddedilmesine rağmen kapasite artırımından vazgeçmiyor. Bölgeyi yıllarca siyanüre boğan şirket, üçüncü kez denediği kapasite artışıyla alanın büyüklüğünü 132 hektar artırarak 324 hektara çıkarmak istiyor.

HAYALET KÖYLER

Gümüşhane ili sınırlarında bulunan Masta Maden Ocağı’nda da hem maden çıkartılıyor hem de siyanürle cevher zenginleştirmeyapılıyor. Şirketin son olarak Giresun’daki ruhsatlı alan için başvurduğu proje onaylanırsa çıkartılan cevher Gümüşhane’ye taşınacak. 2007’de açılan Masta Maden Ocağı bölgeyi adeta çöle çevirdi. Yıllar içerisinde bölge halkının göç etmesiyle hayalet köyler ortaya çıktı.

DİNAMİT PATLATILACAK

Giresun’un Dereli ilçesinde açılması planlanan maden ocağının, Terasdamı ve Mence mahallelerine uzaklığı 700 metre. Yerleşim yerlerinin dibinde patlatma yöntemiyle çalıştırılacak maden ocağında yılda 312 dinamit patlaması yapılacak.

Şirket ÇED dosyasında, cevher zenginleştirme yani altını ayrıştırma işlemi yapmayacağı için ‘kimyasal kullanmayacağı’nı belirtti. Gümüşhane’den çıkarılan cevher geçici depolama tesisinde bir süre bekletildikten sonra Mastra Maden Ocağı’na getirilerek siyanürle buluşturulacak. 5 yıl olarak belirlenen üretim süresi boyunca 567 bin ton cevher ve 592 bin ton pasa çıkartılması bekleniyor. Projenin bedeli ise 360 bin TL.

BİLİNDİK OYUN

Koza, diğer projelerinde olduğu gibi burada da projeyi küçük göstererek ÇED onayı almak istiyor. Şirket, tamamı ormanlık alan içerisinde bulunan 20,65 hektarlık alan için başvurdu. Toplamda 1000 hektardan fazla ruhsatı alan şirketin ÇED onayından sonra projeyi büyütmesi bekleniyor.