Kızıldeniz'deki büyük kriz ticaretin rotasını değiştirdi: Alternatif rota hem uzun hem maliyetli
Yemen'deki İran destekli Husiler ile İsrail arasında 31 Ekim 2023 tarihinde bu yana yaşanan gelişmeler dünya ticaretinde sıkıntılara neden oldu. Dünyanın önde gelen küresel nakliye firmaları Ümit Burnu'ya yöneldi. Hem maliyetli hem de uzun olan Ümit Burnu'yu şu anda ticari gemilerin yüzde 20’si kullanıyor. Türkiye’den Orta Doğu’ya ticaretin önemli noktalarından olan Cidde Limanı’na da mal gönderilmesi aksıyor.
Yemen’li Husiler İsraille bağlantılı olan gemilere yönelik saldırıları küresel piyasada ticaretin rotasında değişiklikleri de beraberinde getiriyor.
Yemen’deki Husiler İsrail’in Filistin’deki katliamlarına tepki olarak 31 Ekim 2023’ten beri İsrailli şirketlere bağlı olduğunu belirttikleri, ticari gemilere el koymaya, bazılarına da dronlar ve füzelerle saldırılar düzenlemeye başladı.
KÜRESEL TİCARETİN YÜZDE 12'Sİ
Kızıldeniz- Süveyş hattı, petrol ve sıvılaştırılmış doğalgaz sevkiyatının yanı sıra tüketim malları için de dünyanın en önemli güzergahlarından birisi olarak ulaslarası ticarette kullanılıyor. Küresel ticaretin yaklaşık yüzde 12’si Akdeniz’i Kızıldeniz’e bağlayarak Avrupa ile Asya arasındaki en kısa rotayı sunan Süveyş Kanalı üzerinden yapılıyor.
ÜMİT BURNU HEM UZUN HEM MALİYETLİ
Husileriin Ekim ayı sonundan itibaren yaptıkları saldırılar sonrası küresel ticarette ciddi sıkıntılar yaşanmaya başladı. Dünyanın önde gelen küresel nakliye firmaları rotalarını yeniden çizmek zorunda kaldı. Kızıldeniz’in alternatifi Ümit Burnu, bu da yaklaşık 10 gün ve 6 bin 500 kilometrelik ekstra yola ve maliyete sebep oluyor. Şu anda ticari gemilerin yüzde 20’sinin bu uzun rotayı kullandığı belirtiliyor.
LOJİSTİK ŞİRKETLER BÖLGEDEN ÇEKİLİYOR
Şimdiye kadar Kızıldeniz seferlerini durduran şirketler; BP, CMA CGM, EQUINOR, EURONAV, Evergreen, Frontline, HAPAG-LLOYD, HMM, MAERSK, MSC, OOCL ve Yang Ming Marine Transport oldu. Çoğu uluslararası taşımacılık şirketlerinden oluşan bu gruba yenilerinin eklenebileceği belirtiliyor. Nitekim bugün Husiler, Kızıldeniz’de İsrail limanlarına doğru yol alan ABD’ye ait bir ticari gemiyi vurduklarını duyurdu. Türkiye’den Orta Doğu’ya ticaretin önemli noktalarından olan Cidde Limanı’na da mal gönderilmesi aksıyor.
ABD'DEN HUSİLERE OPERASYON
ABD, küresel deniz ticareti güvenliğinin tehlikeye girdiği gerekçesiyle ’Refah Muhafızı Operasyonu’ adında çok uluslu deniz görev gücü oluşturulduğunu açıklamıştı ayrıca Japonya da Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne Husilerin Kızıldeniz’deki saldırılarının acilen sonlandırılmasının talep iletmiş sunulan talep kabul edilmişti. ABD öncülüğündeki koalisyon Husilere karadan ve denizden operasyonlar düzenlemeye devam ediyor.