Mardin’de beklenen HDP 4-AKP 2 sonucunun, Bağımsız Aday Nuhoğlu’nun AKP’nin oylarını bölmesiyle 5-1 olması sürpriz görünmüyor

Mardin'de HDP önde, AKP yerini korumaya çalışıyor

BEHLÜL ÖZKAN - @BehlulOzkan

Mardin HDP’nin güçlü olduğu şehirlerden. 2011 seçimlerinde bağımsız adaylarla 168 bin oyla yüzde 52 oy oranına ulaşmıştı. 2014 yerel seçimlerinde il genelinde 167 bin oyla yine yüzde 52 oya ulaşan Ahmet Türk Mardin’in büyükşehir belediye başkanı seçildi. Aradan geçen dört yıla rağmen Mardin’de HDP’nin oylarının sabit kalması seçmenin ne kadar kemikleştiğini göstermesi bakımından çarpıcı. Ancak Demirtaş cumhurbaşkanlığı seçimlerinde HDP’nin oy tabanını Mardin’de ciddi ölçüde genişleterek 198 bin oy aldı. Bu seçimlerde HDP’nin amacı Demirtaş’ın cumhurbaşkanlığı seçimlerinde başardığı gibi 200 bin oya ulaşmak. Bunun da yolu Mardin’de geleneksel olarak AKP’ye oy veren Arap kökenli seçmenin oyunu HDP’ye çekebilmekten geçiyor.

AKİLLER HEYETİNDEN BİR İSİM

HDP’nin birinci sıra adayı akademisyen Mithat Sancar. Sancar Arap kökenli olmasına rağmen Kürt siyasetinde etkili bir isim. Seçim çalışmalarında hem Arapça hem de Kürtçeyi kullandığının altını çiziyor. Sancar, Suriye krizinin ve sığınmacıların Mardin’i ciddi ölçüde etkilediğini belirtiyor. Rojava’dan gelen Kürtlerin eğitim seviyesinin yüksek olduğunu, bunun avantajını kullanarak Kızıltepe ve Nusaybin gibi Kürt nüfusun yoğun olduğu ilçelerde iş kurduklarını ve ticaret yaptıklarını vurguluyor.

Sancar, Akil İnsanlar Heyeti’nde yer almış bir isim. Bugünlerde HDP’yi “terör destekli parti” olarak tanımlayan, “Kürt sorunu yoktur” diyen Erdoğan’ın bu tavrını Akil İnsanlar Heyeti’nde yer almış biri olarak nasıl değerlendirdiğini sorduğumuzda, tepki gösterdi. Sancar, heyetin iki tarafın inisiyatifiyle kurulduğunun altını çizerek, ancak AKP’nin bunu kendi girişimiymiş gibi yansıttığını belirtti. Akil İnsanlar Heyeti’nin çalışmalarının önemine dikkat çekerek bu girişimi eleştirmeyen Sancar, tersine önemli mesafe katedildiğini vurguladı. Otoriterleşen AKP iktidarıyla Kürt sorununun nasıl çözüleceğine yönelik bir diğer soruyu yanıtlarken ise benzer süreçlerin Kolombiya, Filipinler ve Güney Afrika’da otoriter rejimlerle yürüdüğünün altını çizdi ve bunun Türkiye’de de olabileceğini söyledi. HDP’nin barajı aşmasının barış için önemli olduğunu vurgulayan Sancar’a göre bu sayede pek çok genç yüzünü dağdan şehre çevirecek.

HEDEF ARAPLARIN OYU

HDP’nin Mardin’de 6 milletvekilinin 4’ünü kazanması beklenen sonuç. Hedef bunu 5’e çıkarmak. Bunun için Arapların oyunu almanın öneminin farkında olan parti, dördüncü sıradan Arap kökenli Mehmet Ali Aslan’ı aday gösterdi. Mehmet Ali Aslan bölgede Araplara yakın Mıhallemi olarak bilinen etnik grubu temsil ediyor. Konuştukları dilin Arapçanın bir lehçesi ve tarihsel olarak kökeninin Akatçaya dayandığı iddia ediliyor. Aslan, mahkeme kararıyla kapatılan Anadolu Arap Birliği Derneği’nin kurucularından. Ortadoğu’da liderlik yapacağını iddia eden AKP’nin, Türkiye’de Arap kimliğine karşı takındığı tutumu baskıcı olarak nitelendiriyor. TRT’nin Arapça kanalının Türkiye’de yaşayan Araplara yönelik yayın yapmamasını eleştiriyor. Arap kimliğinin altını çizen Aslan’ın Mardin’de ve özellikle de Arap nüfusun yoğun olduğu Midyat’ta HDP’ye ne kadar oy kazandıracağını seçimlerde göreceğiz.

AKP'NİN KÜRT SORUNUNA BAKIŞI

AKP’nin listesinin birinci sırasındaki isim Orhan Miroğlu. Miroğlu, Mardin büyükşehir belediyesinin imkânlarını kullanan HDP’nin bölgede çok etkili olduğundan şikâyetçi. “Ben şimdiye kadar âdemi merkeziyetçiliği savunuyordum ama Mardin’de yaşadıklarımdan sonra buna artık kuşkuyla bakıyorum” diyecek kadar fikirleri değişmiş. Öyle ki HDP’nin çok güçlü olduğu Nusaybin ve Kızıltepe gibi ilçelerde seçim çalışması yapamadığını belirtiyor. Ancak aynı Miroğlu tarafsız olması gereken Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın meydanlara çıkmasını ise “doğal” ve “meşru” buluyor. Miroğlu’na göre “HDP barajı aşarsa Öcalan biter” ve HDP daha da bağımsızlaşır. HDP’nin barajı aşamaması halinde çözüm sürecinin zarar görmeyeceğini, görüşmelerin Öcalan ile devam edeceğini belirtmesiyse çarpıcı. Kürt sorunu üzerine kitaplar yazmış, AKP’nin yayın organı olarak nitelendirilen Star gazetesinde köşe yazarı olan ve şimdi AKP’den aday Miroğlu’nun seçim barajı, HDP ve Öcalan üzerine yaptığı yorumlar, AKP’nin Kürt sorununa nasıl baktığına dair bir fikir veriyor. Mardin’den aday olan ve Kürt sorunuyla yıllardır yakından ilgilenen Mithat Sancar ve Orhan Miroğlu’nun görüşleri birbirinden oldukça farklı.

AKP'YE BAĞIMSIZ TEHDİDİ

P24 Bağımsız Gazetecilik Platformu’nun seçim otobüsüyle geldiğimiz Mardin’de bağımsız aday Şakir Nuhoğlu’nun da iddialı bir seçim çalışması yürüttüğünü gözlemledik. Mardin merkezde ve Midyat’ta caddeler onun afişleri ve bayraklarıyla dolu. AKP tabanına hitap eden, daha önce AKP ve Saadet Partisi’nde siyaset yapan Nuhoğlu’nun bağımsız olarak seçilmesine yetecek oyu alıp alamayacağı belli değil. Belli olansa AKP tabanından ciddi miktarda oyu kendi tarafına çekeceği. Bununsa Mardin’de beklenen HDP 4 - AKP 2 sonucunu, AKP’nin oylarını bölmesiyle 5-1’e çevirmesi mümkün. Bu yüzden AKP’nin ve Orhan Miroğlu’nun ciddi tepkisini çekiyor.