Ülkenin geleceği açlık kıskacında

Sibel BAHÇETEPE

Ekonomik krizin etkisiyle artan yoksulluk ve gıda krizi, sağlıklı ve dengeli beslenmeyi, yeterli gıdaya erişimi zorlaştırırken bu durumun özellikle büyüme çağındaki çocukların sağlıklı fiziksel ve zihinsel gelişimini de bozdu. Gıda Mühendisi Dr. Bülent Şık, gıda yoksulluğunun ciddi boyuta geldiğine dikkat çekerek “Aslında büyük bir felaket geliyor. Sağlıklı beslenememe sorunu çok ciddi hastalıklar olarak önümüzdeki yıllarda karşımıza çıkacak” uyarısında bulundu.

125 BİN ÇOCUK ÖLÜYOR

Gıda kaynaklı hastalıklar yüzünden dünyada her yıl yaklaşık 125 bin çocuk hayatını kaybediyor. Zararlı bakteriler, virüsler, parazitler veya kimyasal maddeler içeren güvenli olmayan gıdalar ise ishalden kansere dek 200’den fazla hastalığa neden oluyor. Her yıl yaklaşık 600 milyon kişi kirlenmiş gıdaları yedikten sonra hastalanıyor, 420 bin kişinin ise hayatını kaybettiği tahmin ediliyor. Bu olumsuzluklara bir de gıda yoksulluğu eklenince durum daha da ciddi boyutlara ulaşıyor. BirGün’ün sorularını yanıtlayan Gıda Mühendisi Dr. Bülent Şık, gıda kaynaklı sorunların enfeksiyon hastalıkları, alerji gibi sağlık sorunlarına yol açacağını söyledi. Gıda kaynaklı hastalık kategorisinde en önemli bir diğer meselenin temiz olmayan suların tüketilmesi olduğunu vurgulayan Şık “Yeterli ve hijyenik önlemlerin alınamadığı bölgelerde ishal, bağırsak enfeksiyonu veya çeşitli enfeksiyon hastalıkları sıklıkla görülür" dedi.

Dr. Bülent Şık - Gıda Mühendisi

CİDDİ DEMİR EKSİKLİĞİ VAR

Özellikle son bir yılda gıda krizi ile karşı karşıya olduğumuzu vurgulayan Şık “Son bir yıl içerisinde çeşitli gıdaların fiyatlarında 2-4 kat arasında değişen miktarlarda bir fiyat artışı oldu. Bu tip kriz durumlarında genellikle gıdaya ayrılan pay azalır, nitelikli ürünlerin yerini niteliksiz ürünler alır. Bu durum da çocuk beslenmesi açısından son derece kritik önem taşır” diye konuştu. Türkiye’de 23,5 milyon çocuğun olduğunu ve bunun 6 milyonunu 5 yaş altı çocukların oluşturduğunu kaydeden Şık, şöyle devam etti: “Sağlıklı beslenme, iyi bir bağışıklık sisteminin gelişimi, vücuttaki metabolik sistemin düzenli çalışması için kritik önem taşır. Ayrıca toksik (zehirli) kimyasalların vücuttan atılması, zararsız kılınmasını sağlamak için de ağlıklı beslenmeye ihtiyacımız var. Gıda krizinden önceki zamanlarda da ülkemizde çocukların beslenmesinde çeşitli sorunlar vardı. Demir eksikliği ülkemizdeki çocukların yüzde 40’ında var. Sağlıksız beslendiğimizde, yeterli demir alamadığımızda kansızlık tablosu gelişir ve bu durum çok sayıda hastalığın habercisidir. Önümüzdeki yıllarda bunu çok daha net, somut veriler üzerinden konuşacağız ama beslenmeye dayalı bir felaketin olduğunu söylemeliyiz. Bu durum çocuk büyümesinde, gelişmesinde gerileme sorunlarının bu toplumun üzerine doğru geldiğini, çığ gibi üzerine geldiğini fark edelim. Türkiye'deki okul çağında yetersiz beslenmeye bağlı sorun yaşayan çocuk oranını yüzde 44 dört olarak tahmin ediyorlar. Hem 5 yaş altı hem de okul çağındaki çocuklarda sorun var. Çocukların büyüme ve gelişmesinin en hızlı olduğu dönemde sağlıklı beslenmeden faydalanamazlar fiziksel ve zihinsel ciddi, kalıcı sağlık sorunlarına neden olur. Yetersiz beslenen, yoksulluk içinde olan insanlara gıda desteği programı mutlak suretle ve acilen uygulamaya konulmalı."

***

İklim krizi ishali de artırdı

İklim krizinin hastalıklar üzerinde etkisine değinen Şık "Yağışlar, sel gibi afet durumlarında birtakım etkenler gıda ya da içme suyuna bulaşarak hastalıkları artırıyor. Yapılan çalışmalar iklim krizi sonucu enfeksiyon hastalığı görülen kişilerin yüzde 88’inin 5 yaş altı çocuklar olduğunu gösteriyor. Son yıllarda iklim krizine bağlı olarak 5 yaş altı çocuklarda görülen enfeksiyon hastalıklarında dünyada artış var" dedi.

***

Kurşun ile zehirleniyoruz

Ağır toksik madde olan kurşunun ülkemizde çok yaygın olduğunu anımsatan Şık “Yapılan çalışmalar ülkemizde kurşun maruziyeti açısından sağlık sorunları taşıyabilecek çocuk sayının 6,3 milyon olduğunu gösteriyor. Aslında çocukların en az dörtte birinde ciddi bir kurşun maruziyeti açısından problem olduğunu düşünmeliyiz. Çevre, Tarım ve Sağlık Bakanlığı alarma geçmeli. Kurşun, hem gıdalarla, hem de sularla hem de kirli havanın bir sonucu olarak ulaşır " diye konuştu.

***

AKP’li belediye reddetti

Kocaeli’nin Başiskele İlçe Belediyesi’nin Aralık ayı Meclis toplantısında CHP’li Meclis Üyesi Emine Özkar okullarda 1 öğün ücretsiz sağlıklı yemek kampanyasını gündeme getirdi. Önerge, AKP’li Başiskele Belediye Başkanı Yasin Özlü tarafında "siyasi" olduğunu gerekçesiyle reddedildi. Özlü, "Son zamanlarda böyle bir algı oluşturmaya çalışıyorlar. Önerge, çocuklara yemek verilmesini kapsayabilir bu güzel ama önergenin içerisinde bir ton siyaset var" dedi.