Venezuela’da yerlilerden kaçırılan taş yurduna dönüyor

Egehan Ünlü – Berlin

Venezuela’nın Dışişleri Bakanı Jorge Arreaza Twitter hesabından, Venezuela’daki Pemon yerlilerinin yaşadığı UNESCO kültür mirası listesindeki doğal koruma alanından Almanya’ya getirilen Kueko taşının Venezuela’ya iade edildiğini bildirdi.

25 tonluk taş 1999 yılında Alman Sanatcı Wolfgang Kraker von Schwarzenfeld tarafından barışa adanmış bir sanat projesinin parçası olarak Almanya’ya getirilmiş, Berlin‘de Tierpark’a yerleştirilmişti. Sanatçı proje kapsamında 5 kıtadan 5 büyük taşı Berlin’e getirmiş, birer eşlerini ise bulundukları yerde bırakmıştı.

Barış’ı sembolize etmesi amaçlanan proje kapsamında Berlin’e getirilen, Pemon yerlilerinin Kueka büyükanne olarak adlandırıldıkları taşın Almanya’ya götürülmesi ise yerlilerin tepkisini çekmişti. Amerika 21’in haberine göre taş Chavez’den önceki başkan döneminde sanatçıya hibe edilmiş. Hibe konusunda fikri alınmayan yerlilerin taşın kaçırıldığı iddiaları üzerine Hugo Chavez konuyla ilgilenmiş, iade müzakerelerine başlanmıştı. 2014’te Karakas’ta toplanan Latin Amerika ve Karayipler Devletler Topluluğu Kültür Bakanları da kültürel miras kaçakçılığı ile mücadelenin önemini vurgulayıp Pemon yerlilerine ait taşın iade edilmesini desteklediklerini açıklamışlardı.

Yerlilerin mitolojisinde imkânsız bir aşk hikayesine işaret eden taşın nakliye işlemlerine ise dün başlandı. Arraza taşın yolculuğunun birkaç hafta süreceğini bildirdi.

Almanya’nın özellikle eski kolonilerinden getirilen kültürel miras unsurlarının iadesine ilişkin tartışmalar da Herero ve Nama kabilelerine uygulanan soykırımın tanınmasından sonra yoğunlaştı. Sömürgecilik macerası birinci dünya savaşını kaybetmesi nedeniyle kısa süren Almanya’nın kaçırılan mirasların iadesi konusunda eski sömürgeci devletlere öncülük etmesi bekleniyor.

Geçen hafta yaptığı açıklamada Almanya’nın sömürgecilik mirasını reddeden Eski Dışişleri Bakanı Sigmar Gabriel da eleştiri oklarının hedefi olmuştu.