Yalnız bırakmayın sesimizi duyun
Taliban karanlığına karşı endişe ve korkularını dile getiren Afgan kadınlar BirGün’e konuştu: Burası cehennem gibi. Bizi yalnız bırakmayın, sesimizi duyun. Tüm kazanımlarımız, haklarımız için geri döneceğiz.
Zilan AKAY
Afgan kadınlar radikal İslamcı Taliban’ın tehdidi altında. Kadın düşmanı örgütün zulmünden korkan kadınlar Taliban’ın şeriat kanunları altında yaşamak istemiyor. İdam, recm, sokak ortasında kırbaçlanma, burka giyme ve eve kapatılma gibi Ortaçağ kalıntısı karanlık günlere geri dönmek istemeyen kadınlar dünyanın kendilerini yalnız bırakmasına tepkili.
Taliban’ın şeriat kurallarına uydukları ve örtündükleri takdirde kadınlara “saygı göstereceğini” açıklamasının kendilerini bekleyen cehennemin göstergesi olduğunu ifade eden Afgan kadınlar BirGün’e konuştu. Üniversite öğrencisi Haanya Saheeba Malik ve insan hakları aktivisti, hukuk fakültesi mezunu Zarmina Kakar duydukları endişe ve korkuyu anlatarak bütün dünyayı ve kadınları kendilerine destek vermeye davet etti.
20 YIL 100 YILA EŞİT
Başkent Kabil’de yaşayan üniversite öğrencisi Haanya Saheeba Malik, Taliban’ın tüm hayalleri imkânsız kıldığını belirtti. Yaşanılanların dayanılacak gibi olmadığını kaydeden Malik, “Şu anda konuşmak bile çok zor. Ne kadar kötü durumda olduğumu tahmin edemezsiniz. Üniversiteye gitmeye çalışıyordum ama şehir kuşatıldı. 20 yaşındayım ama bu yerde 20 yıl 100 yıla eşit gibi. Taliban bizden çok fazla şey aldı. Şimdi ise evlerimizi alıyor. Artık evsiziz. Güçlü olmaya çalışıyorum ama artık dayanamıyorum, kimseye güvenemiyorum, ağlayamıyorum bile. Ailem şu anda Herat’ta yanıma geleceklerine inandım ama gelemediler. Yapabileceğim son şey intihar etmek… Bu duruma daha fazla katlanamıyorum” ifadelerini kullandı.
BİZİ YALNIZLIĞA İTTİLER
Dünyanın Afgan kadınları hayal kırıklığına uğrattığını söyleyen Malik, Taliban’ın gelişi ile her şeyin son bulduğunu belirterek şunları söyledi: “Biz sadece yaşamak istemiştik. İstediğimiz şey çok mu zordu? Tüm dünya bizi yalnızlığa terk etti. Bu durum değişmeyecek. Taliban bizi evlerimizde erkek yoksa yaşayamayacak duruma getirdi. Erkekler grup halinde gezebiliyor. Çok büyük kitlesel cinayetler işlendi. Artık ne olduğu umrumda değil. Bu kadar kolay pes etmek istemiyorum. Sadece sesimin duyulmasını istiyorum. Taliban terörünün gerçeklerinin bilinmesini istiyorum.”
BURASI CEHENNEM GİBİ
Afganistan üzerinde büyük bir oyun oynadığına ve Taliban’dan önce de zor şartlarda yaşadıklarına değinen Malik, şöyle konuştu: “Taliban 2 gün önce kadınları herkesin önünde kaçıracağını açıkladı ve dünya bu kadınları kaderine terk etti. Burası cehennem gibi. Günlerdir ülkenin diğer kesimlerindeki arkadaşlarıma ulaşmaya çalışıyorum ama ulaşamadım. Taliban şu an Kabil’de ama en kısa zamanda her yerde olacaktır. Askerler nerde bilmiyorum ama dünya bize çok kötü bir oyun oynadı, bunu biliyorum. Taliban gelince Afganistan konuşulmaya başlandı ama bunlar dün ilk kez gerçekleşen şeyler değildi. Kimse ölen insanlarla ilgilenmedi ya da haber yapmadı. Sadece konuşmak bile istemediğimiz Amerikalılar, Afganistan’ı kötü ve vahşi göstermek için buradaydılar.”
SAVAŞI BİZ BİTİRECEĞİZ
Erdoğan’ın “Taliban ile inanç noktasında ters bir yönümüz yok” açıklamasını sorduğumuz Malik, “Erdoğan’ın fikirlerine ihtiyacımız yok. Erdoğan da konuşmamalı çünkü bizi Taliban ile baş başa bıraktı. Türkiye, Irak, Suriye, Filistin tüm bu ülkeler bizi yüzüstü bıraktı. Yalnızız. Kimsemiz yok. Yanımızda kimse yok” dedi. Malik, sözlerini şöyle sonlandırdı:
“Kimse kadınları mahkûm edemez. Tüm dünyaya kadınların ne kadar güçlü ve özgür olduğunu göstermek ve bu savaşı bitirmek istiyoruz. Erkekler bu savaşı başlattı, kadınlar bitirecek. Bütün ülkeler Afganistan’a yolları kapattı. Burada çıkış yolu yok, tüm yollar Taliban tarafından kapatıldı. Ama insanlar yine de deniyor. Bunların hepsi kabus gibi ama bitecek. Biz kadınlar bitireceğiz. Ve tüm kazanımlarımız, 20 yılda elde ettiğimiz tüm haklarımız için ayağa kalkıp geri döneceğiz. Geri dönmek zorundayız.”
Kabil’den ulaştığımız bir diğer isim de Zarmina Kakar. İnsan ve kadın hakları aktivisti olan uluslararası hukuk alanında yüksek lisans yapan Kakar, Taliban’ın gelmesiyle tüm Afgan kadın ve çocuklarının dehşete ve endişeye kapıldığını söyledi.
Dinci gericiliğin karanlık günlerine dönmek istemediklerini kaydeden Kakar, “Afganistan’daki çoğu kadın şu anda evsiz ve bir tür şiddete maruz kalmaktan korktukları için işe dönmeye cesaret edemiyorlar. Taliban, kadınların başörtüsü takması gerektiğini ve başörtüsü takmadan ve yanlarında erkek olmadan toplum içine çıkamayacaklarını belirtti. Bildiğimiz gibi, bir kişinin kıyafet giyme şekli kendisiyle ilgili bir karardır. Kadınlar bir daha şal veya başörtüsü takmaya zorlanırken, karanlık geçmişe geri dönecekleri için korkuyorlar” diye konuştu.
BİRLİKTE MÜCADELE ŞART
Taliban’ı eleştirdiği için endişe duyduğunu söyleyen Kakar, “Gerçekten tüm dünyada kadın düşmanlığı olduğunu görüyoruz, çözüm biz kadınları birliğinden başka bir şey değildir. Dünyadaki tüm kadınlar kadına yönelik şiddete karşı seslerini yükseltmeli” dedi.
Kadınların Taliban korkusuyla ülkeden ayrılmaya çalıştıklarını ifade eden Kakar yaşananları şu sözlerle aktarıyor: “Taliban rejimini eleştirenlerin çoğu, güçlü bir güvensizlik duygusu ve hayatlarını kaybetme korkusu nedeniyle Afganistan’dan ayrılmaya çalışıyor. Afganistan’dan ayrılma koşulları benim için uygun olmasına rağmen vatanımı terk etmedim ve tüm büyük zorluklara karşı savaşmak ve ülkeme hizmet etmek istedim, ancak şimdi hayatımın tehlikede olduğunu ve seçim yapmam gerektiğini her zamankinden daha fazla hissediyorum. Ölümle yaşam arasında bir noktadayım. Bir süreliğine Afganistan’dan ayrılmak zorundayım ama o zamana kadar nasıl hayatta kalacağımı bilmiyorum çünkü buradaki durum gerçekten endişe verici.”
GÖRMEZDEN GELMEYİN
Başka bir ülkede mülteci koşullarında yaşamanın ne kadar zor ve ayrımcı olacağına dair korktuğunu da söyleyen Kakar, tüm dünyaya seslenerek şu sözlerle yardım çağrısında bulundu:
“Korku ve endişeliyiz. Bu ülkedeki bir Afgan kadın ve insan hakları aktivisti olarak mesajım, lütfen Afganistan’daki kadınları ve çocukları unutmayın. Afganistan’daki mevcut durumdan, özellikle insan hakları ve kadın hakları aktivistleri olarak daha fazla endişe duyuyoruz. Afgan halkını görmezden gelmeyin. Afganistan halkının uluslararası toplumun ciddi desteğine ihtiyacı var. Taliban’ın yeryüzünden yok olmasını ve tüm toplumların, insani bir vizyona ve insani bir ruha sahip bir dünyada yaşamasını diliyorum.”
***
Saray önünde Taliban protestosu
Taliban’ın Kabil’i ele geçirmesinin ardından ülkede kaos sürerken Afgan kadınlar, Taliban’a karşı sokaklara çıktı. Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın önünde bir araya gelen kadınlar, “Haklarımızı istiyoruz” yazılı pankartlar açarak eylem yaptı. Kadınlar açıklama ve sloganlarla sosyal, siyasal ve ekonomik yaşamdan mahrum kalmak istemediklerini dile getirdi.