Zamlar nefes aldırmıyor
Seçim sonrası başlayan zam yağmuru ay sonunu zor getiren halka nefes aldırmıyor. Motorin, çay ve ekmeğe yeni zamlar geldi. Çay 3 ayda yüzde 88 zamlandı, motorinin litre fiyatı 40 TL’yi geçti. Iğdır’da ekmek 6,5 TL oldu.
Ekonomi Servisi
Çaya dün yüzde 15 zam yapıldı. Yaş çay alım fiyatının 11,3 TL olarak açıklandığı 3 Mayıs'tan sonra 97 günde yapılan zam oranı yüzde 88,2'yi buldu. Yaş çay alım fiyatının yerinde saydığına dikkat çeken SOL parti Rize İl Başkanı Ahmet Haşim Parlak, "Üreticinin emeği sermayeye peşkeş çekildi, tüketici yüksek fiyatına mahkûm edildi" dedi. Parlak, "Çay üreticisinin hakkı verilsin" çağrısı yaptı.
Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü (Çaykur), çay fiyatlarına ardı ardına zam yapmaya devam ediyor. Çaya 8 Haziran’da yüzde 43-45 aralığında, 14 Temmuz'da yüzde 9,8 oranında ve 15 Ağustos’ta yüzde 5 oranında zam yapan Çaykur, dün sabah itibarıyla yüzde 15 oranında bir zam daha yaptı.
SON ZAMLA 141 TL OLDU
Çaykur'un en çok tüketilen markası Tiryaki'nin kilogram perakende fiyatı, haziran başında yapılan zam sonrası 97,8 TL'den 141,5 TL'ye çıkmıştı. Bu ürünün fiyatı son zamla birlikte 187,1 TL’ye çıkmış oldu. Böylece seçimlerden önce 10 ay boyunca yeni zamma gitmeyen Çaykur, seçimlerden sonraki 3 ayda dört kez zam yaparak çay fiyatlarında yüzde 88’i aşan oranında artış yapmış oldu. Sektör kaynakları, akaryakıt fiyatları başta olmak üzere artan maliyetleri zamma gerekçe olarak gösterdi. Bir sektör temsilcisi, “Zam yapılmasaydı hem Çaykur hem özel sektör zarar edecekti. Seçimlere kadar hiç zam yapılmaması piyasayı zora soktu. Artan maliyetler nedeniyle zarar edilmemesi için sene sonuna kadar her ay yüzde 10’luk zam beklentisi hakim” diye konuştu.
ÜRETİCİNİN HAKKINI VERİN
AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 3 Mayıs tarihinde Rize'de gerçekleştirdiği mitingde yaş çay alım fiyatını 11 TL 30 kuruş olarak açıklamıştı. Kuru çay fiyatları yapılan zamlarla ikiye katlanırken, yaş çay alım fiyatları yerinde sayıyor. Kuru çay sürekli zamlanırken, yaş çay alım fiyatlarının sabit kalmasına tepki gösteren SOL Parti Rize İl Başkanı Ahmet Haşim Parlak, şu ifadeleri kullandı: "11 lira 30 kuruşluk alım fiyatı açıklandıktan bu yana, kuruçay satış fiyatlarına 4 kez zam yapılarak ortalama yüzde 88 artış yapıldı. Bu duruma rağmen yaş çay üreticisi hem teslim ettiği ürünler hem de şimdilerde devam eden 3'üncü sürgün döneminde önceden açıklanmış olan 11 lira 30 kuruş sabit yaş çay fiyatına mahküm edilmiştir. Geçmiş yıllarda özel sektöre düşük fiyatla torbalı çay satarak üreticinin emeği sermayeye peşkeş çekilirken, bu sefer başka bir yol bulunarak, yüksek fiyat artışları ile yine özel sektöre yem edilmiştir. Yaş çay üreticisinin emeğinin karşılığı verilmemiş, tüketici yüksek Kuruçay fiyatına mahkum edilmiş, kazanan bir kez daha sermaye olmuştur."
Üreticilerin artan hayat pahalılığı karşısında yaş çay alım fiyatlarında iyileştirme beklediğini kaydeden Parlak, "Yaş çay üreticisinin emeğinin hakkı verilsin" dedi.
MOTORİNE ZAM: 40 TL’Yİ AŞTI
Seçim sonrası döviz kuru ve vergi artışlarıyla başlayan zam yağmuru devam ediyor. Motorinin litre fiyatına 2 TL zam geliyor. Zamla birlikte motorinin litre fiyatı yaklaşık olarak İstanbul’da 40 TL’ye, Ankara’da 40,54 TL’ye, İzmir’de 40,71 TL’ye yükselecek. Böylece motorinin litresinde ilk kez 40 lira eşiği aşılmış olacak. 14 Mayıs’taki seçim öncesinde litre fiyatı İstanbul’da benzinde 19,81 TL; motorinde 18,58 TL civarındaydı. Seçim sonrasında geçen yaklaşık üç ayda zam oranı motorinde yüzde 105’i aştı. Seçim öncesinde döviz kurlarını rezerv satarak tutan ve vergi indirimleri yapan hükümet, seçimin hemen ardından kuru yükseltmiş ve tarihi vergi zamları yapmıştı. Aralık 2021’de 10 TL’yi aşarak ilk kez çift haneyi gören akaryakıt fiyatları, sadece 21 ayda dörde katlanarak 40 TL’yi aşmış olacak.
IĞDIR'DA EKMEK 6,5 TL’YE ÇIKTI
Iğdır’da 4,5 lira olan 200 gram ekmek, 2 TL’lik artışla 6,5 liraya yükseldi. Iğdırlılar dün sabaha zamla uyandı. Fırından alışveriş yapan müşterilerden biri “Güne zamla başladık, sabah ev sahibi aradı kiraya zam yaptı. İkinci müjde de ekmek zammıyla geldi 4 lira 50 kuruş olan ekmek, 6 lira 50 kuruş oldu. 2 TL zam geldi. Yetkililer artık bu zamları durdursunlar artık geçinemiyoruz zor durumdayız" dedi. Fırıncı Mehmet Erpen ise "Evet zam geldi. Çünkü her şeye malzemelere zam geliyor. Unlar pahalı maya pahalı elamanlar, kurtarmıyor. 6 lira 50 kuruş o kadar fazla değil. Kurtarmıyor, nakliyeye zam geliyor, mazota zam geliyor şu anda 6,5 TL’ye sattığımız ekmek kurtarmıyor ama ne yapacaksın mecburen fiyatlar böyle devam ederse yine artacak fiyatlar” diye konuştu.
