Dünyanın en yaşlı 10 ağacı

Her ne kadar insanlık, Doğa Ana’nın toparlayabileceğinden daha hızlı bir şekilde gezegeni tahrip etse de, neyse ki bu dünyada hala binlerce yıldır hayatta kalan doğal harikalar var. Bu listedeki ağaçların tümü en az 3.500 yaşındaydı. Fakat ne yazık ki, bu antik devlerin bir kısmı insan elleriyle tahrip edildi. Bu listede bulunan ve hala sağ kalmış […]

Her ne kadar insanlık, Doğa Ana’nın toparlayabileceğinden daha hızlı bir şekilde gezegeni tahrip etse de, neyse ki bu dünyada hala binlerce yıldır hayatta kalan doğal harikalar var. Bu listedeki ağaçların tümü en az 3.500 yaşındaydı. Fakat ne yazık ki, bu antik devlerin bir kısmı insan elleriyle tahrip edildi.

Bu listede bulunan ve hala sağ kalmış ağaçlar, tahrip olmalarını engellemek için koruma altında. En yaşlı ağacın nerede olduğu ise tamamen sır gibi saklanıp, halka duyurulmuyor. Koruma çabalarının sürmesiyle, bu ağaçların binlerce yıl daha yaşaması umuluyor.

The Senator

Yaş:3,500 yıl olarak tahmin ediliyor  
Tür: Gölet selvi (Taxodium ascendens)  
Yer: Longwood, Florida  
Hayatta: Hayır

Senatör, tahmini 3.500 yıllık yaşa sahip, dünyanın en eski ve en büyük kel selvi ağaçlarından biriydi. 10.7 metre genişliğe ve 36 metre yüksekliğe sahipti. Ağaç orijinal olarak 50 metre yüksekliğindeydi ancak tepesi 1925’te bir kasırga nedeniyle zarar görerek kısaldı.

2012 yılında da çıkan yangın neticesinde yıkıldı. Yangına, ağacın içinde sigara içen kişiler sebep oldu ve ağaç içten dışa doğru yandı.

Bir grup sanatçı, düşmüş ağaçlara saygı göstermek için Senatör’ün kömürleşmiş kalıntılarından vazo, kalem, flüt ve heykel yaptı.

Gran Abuelo

Yaş: 3,646 yıl
Tür: Patagonya Selvi (Fitzroya cupressoides)
Yer: Alerce Costero Ulusal Parkı, Şili
Hayatta: Evet

Şili’deki Alerce Costero Ulusal Parkı’nda bulunan Gran Abuelo, Güney Amerika’daki en eski yaşayan ağaç. Dilimizdeki anlamı ‘Büyük Büyük Dede’.

Uzmanlar 1993’te yaptığı araştırmalarda ağacın o sırada yaklaşık 3.622 yaşında olduğunu tahmin ettiler. Bu da Gran Abuelo’nun M.Ö 1.500 civarında filizlendiği anlamına gelir. Üstelik Gran Abuelo’nun korudaki en yaşlı ağaç bile olmadığı, daha yaşlı olup geçmişte kayıtlara geçtiği için şimdiki yaşı hesaplanmamış ağaçların olduğu gibi bir ihtimal var.

Sarv-e Abarkuh

Yaş: 4.000-5.000 yaşları arasındadır.
Tür: Akdeniz Selvi (Cupressus sempervirens)
Yer: Abarkuh, İran
Hayatta: Evet

Sarv-e Abarkuh’un (Abarkuh Cypress), yaşının 4.000 – 5.000 yıl arasında olduğu tahmin ediliyor ve dünyanın en eski ağaçlarından biri olduğuna inanılıyor. Efsaneye göre Sarv-e Abarkuh, İranlı bir peygamber olan Zoroaster veya İncil figürü Nuh’un üçüncü oğlu Japheth tarafından ekilmiş.

Sarv-e Abarkuh ulusal bir anıt olup, İran Kültür Mirası Örgütü tarafından korunuyor. Ağacın devasa büyüklüğü ve efsanevi tarihi ve yaşı, onu Abarkuh kentindeki en popüler cazibe merkezlerinden biri haline getirdi.

Llangernyw Yew

Yaş: 4.000 – 5.000 yıl arasında olduğu tahmin edilmektedir
Tür: Ortak Porsuk (Taxus baccata)
Yer: Conwy, Galler
Hayatta: Evet

Llangernyw Yew’in yaşının 4.000 – 5.000 arasında olduğu tahmin ediliyor. Çekirdek kaybolduğu için Porsuk ağacının oluşması çok zor. Porsuk, Llangernyw köyündeki St. Digain Kilisesi’nin bahçesinde yer alıyor.

Llangernyw Yew, Galler mitolojisinde, her Hallowen’da hangi cemaatin öleceğini tahmin etmek üzere gelen Angelystor (“Recording Angel”) ruhu ile bağlantılı olduğu için onlar için özel bir yere sahip.

Methuselah

Yaş: 4,850 yıl  
Tür: Büyük Havza kıllı çamı (Pinus longaeva)  
Yer: Inyo County, Kaliforniya, ABD  
Hayatta: Evet

2012 yılına kadar, Methuselah dünyanın bilinen en eski ağacıydı ve yaşı (o sırada 4.789 yıl) 1957’de Tom Harlan ve Edmund Schulman tarafından keşfedildi. Ağaç, 969 yaşına kadar yaşayan en eski İncil figürü Methuselah’a ithafen bu adı aldı.

Bu antik ağaç, diğer antik ağaçlarla çevrili Kaliforniya, Inyo İlçesinin Beyaz Dağlarındaki Methuselah Korusu’nda bulunuyor fakat ağacın vandalizmden korunmasını sağlamak için tam olarak nerede olduğu halktan gizleniyor. Ağacın yaşına göre, Methuselah’ın M.Ö 2832 civarında çimlendiği ve ünlü Mısır piramitlerinden daha yaşlı olduğu tahmin ediliyor.

2003 yılında Jared Milarch adlı bir ağaç çiftçisi, Methuselah’tan kesimler alma izni aldı ve yaşlı ağacı klonlamada başarılı oldu.

Prometheus

Yaş: 4.862 – 4.900 yıl  
Tür: Büyük Havza kıllı çamı (Pinus longaeva)  
Yer: Wheeler Zirvesi, Nevada, ABD  
Hayatta: Hayır

1964’teki ölümünden önce, Prometheus dünyanın en eski ağaçlarından biriydi ve o zamanlar, Methuselah’tan bile daha yaşlıydı. 1964 yılında coğrafyacı Donald R. Currey’e 4.000 yıldan fazla olduğundan şüphelenilen ağacın yaşını belirlemek için ağaçtan örnek almasına izin verildi.

Ne yazık ki, Currey’nin ağacın özünden bir örnek alma işlemi ters gittiği için tüm ağaç kesildi. Araştırmacılar çekirdek örnekte 4.862 büyüme halkası saydılar, ancak bölgenin zorlu koşullar nedeniyle her yıl bir halka büyütmediğinden ağacın en az 4.900 yaşında olabileceği açıklandı.

Adsız Büyük Havza Kıllı Çamı

Yaş: 5,071 yıl  
Tür: Büyük Havza kıllı çamı (Pinus longaeva)  
Yer: Inyo County, Kaliforniya, ABD  
Hayatta: Evet

Büyük Havza Kıllı Çamı 2012 yılında en eski ağaç seçildi ve ikinciyi 200 yıl ile solladı. Ağacın yaşı 2010 yılında Tom Harlan tarafından belirlendi. Ölümünden önce Harlan, ağacın hala hayatta olduğunu ve 5.062 yaşında olduğunu bildirdi.

Araştırmacılar, Tom Harlan’ın elde ettiği çekirdeğin Ağaç Halkası Araştırma Laboratuvarı’nda bulunamadığını ve bu nedenle ağacın şu andaki yaşının doğrulanamadığını söyledi.

Old Tjikko

Eski Tacikko 2008 yılında İsveç’te ilk keşfedildiğinde, dünyanın en eski ağacı ilan edildi ve yaklaşık 10.000 yaşında olduğu tahmin edildi. Eski Tjikko “dünyanın en eski ağacı” olarak bilinirken, bir yıl sonra keşfedilen Jurupa Meşe (13.000 yıldan fazla) kadar eski değildi. Ayrıca, Tjikko 80,000 yaşındaki Pando’nun yaşının sadece sekizde biri.

Yaşlı ağaçların her ikisi gibi, Eski Tjikko da bir klon, ancak Pando ve Jurupa Meşe gibi bir koloni değil. Bunun yerine Yaşlı Tjikko aynı noktada yeni dallar ve kökler üretir. Eski Tacikko’nun kök sistemi yaklaşık 10.000 yıllıkken, gövdeleri genellikle yeni bir klon ağacı yerine yerleşmeden önce yaklaşık 600 yıl yaşayabiliyor.

Jurupa Meşe

Yaş: 13.000 yıl
Tür: Haç Meşesi
Yer: Jurupa Dağları, Crestmore Heights, Kaliforniya, ABD
Hayatta: Evet

Jurupa Meşe, binlerce yıl boyunca kendisini klonlayarak hayatta kalan bir başka klonal koloni ağacı.

Jurupa Meşesi ile ilgili bir başka benzersiz şey, bölgede tek olması. Çünkü bu türler tipik olarak daha ıslak ve dağlık bölgelerde yaşamayı tercih eder. -Jurupa Dağları kurak ve daha düşük bir yükseklikte-

Her ne kadar Jurupa Meşesi’nin, üreme organları olan çiçeklerle kaplı olduğu görülse de, bu organların bir işlevi yoktur, üreyemezler. Fakat klonlar yapmaya devam ederler.

Pando

Yaş: 80.000 yıl  
Tür: Quaking Aspen (Populus tremuloides)  
Yer: Fishlake Ulusal Ormanı, Utah, ABD  
Hayatta: Evet

Tahmini yaşı 80.000 yıldan fazla olan Pando, dünyanın en eski ağacı ve en eski canlı organizmalardan biri. Bu listedeki diğer ağaçların çoğu tekil ağaç fakat Pando, bir yeraltı kök sistemini paylaşan klonal bir koloni. Yer üstünde Pando, tek tek ağaçların korularına benzese de hepsi genetik olarak özdeş klonlardır.

Pando çok uzun süre hayatta kaldı, çünkü kendisini sürekli klonlayabiliyor. Bununla birlikte, araştırmacılar yakın zamanda Pando’nun ölebileceğini söyledi. Pando’nun çalışmaları, ağacın onlarca yıldır küçüldüğünü ve yedek ağaçlar üreterek yavaşladığını gösteriyor. Bölgedeki insan artışı ve yerel hayvanların genç ağaçlar ile otlatılması Pando’nun ölümünü hızlandırıyor.

Bonus: Porsuk Ağacı

Yaş: 4114 yıl
Tür: Taxus baccata
Yer: Gümeli Tabiat Anıtı, Zonguldak, Türkiye
Hayatta: Evet

Zonguldak’ta 2016 tarihinde tespit edilen Porsuk Ağacı dünyanın bilinen en yaşlı Porsuk Ağacı, Anadolu’nun ise bilinen en yaşlı ağacı oldu. Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi’nden Dr. Ercan Oktan ve Anturia Danışmanlık’tan Dr. Murat Yıldız tarafından yıllık halkaların laboratuvarda incelenmesiyle şu anda 4114 yıllık olduğu ve ilk olarak Bronz Çağı’nda filizlendiği saptandı.

Araştırmacılar, ağacın gayet sağlıklı olduğunu ve dışarıdan bir müdahale olmadıkça 4 bin yıl daha yaşayacağını belirttiler.

Günün Manşetleri için tıklayın