Fiyatlar yükseliyor, halk borçlanıyor

Gıda fiyatları tüm dünyada inerken Türkiye’de 33 aydır durmaksızın artıyor. İTO’nun verilerine göre mayısta en çok yüzde 31,03’le patatesin fiyatı arttı. Geçinemeyen yurttaşlar, kredi ve kredi kartlarına olan borcu sürüyor.

Ekonomi Servisi

Gıda fiyatları dünyada iki yılın dip seviyesine indi. Ülkede 33 aydır artan gıda fiyatları nedeniyle halk açlık içinde yaşamaya çalışıyor. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerine göre dünyadaki gıda fiyatları mayısta şeker ve et fiyatlarındaki artışlara rağmen iki yılın en düşük seviyesine geriledi. TÜİK verileri ise Türkiye'deki gıda fiyatlarının 33 aydır aralıksız bir şekilde arttığını gösteriyor.

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) tarafından derlenen tahıllar, yağlı tohumlar, süt ürünleri, et ve şeker fiyatlarındaki aylık değişimleri izleyen dünya gıda fiyatları endeksi nisan ayındaki revize edilmiş 127,7 seviyesinden mayıs ayında 124,3’e düştü. Nisan gıda fiyatları endeksi daha önce 127.2 olarak açıklanmıştı. TÜİK verilerine göre Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) nisanda yıllık yüzde 43,68, aylık yüzde 2,39 oldu. Gıda enflasyonu ise yıllık TÜFE’nin üzerinde yüzde 53,92 olarak gerçekleşti. Nisanda gıda fiyatları aylık bazda ise yüzde 3,95 oranında artmıştı.

HANİ UCUZ ETTİ?

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati'nin 3 Nisan'da yaptığı ve tepkilere neden olan “Koyun eti ucuz ama tercih edilmiyor, kokusundan dolayı. Bunu da değiştirmek lazım” ifadeleri sonrası TÜİK zam şampiyonunun kuzu eti olduğunu açıklamıştı. Kuzu etinin fiyatı bir önceki aya göre ortalama yüzde 21,47 oranında artmıştı.

Türkiye’de gıda fiyatlarındaki artış hız kesmeden sürerken bu durum İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) verilerine de yansıdı. 

ZAM ŞAMPİYONLARI

İstanbul'da mayısta önceki aya göre fiyatı en çok artan ürün patates oldu. İTO 2023 Mayıs ayında İstanbul’da perakende fiyatı en fazla artan ve azalan ürünleri açıkladı. Mayısta Gıda Harcamaları Yaş Kuru Sebze ve Meyveler alt grubunda yer alan patates yüzde 31,03 ile fiyatı en fazla artış gösteren ürün oldu. Bunu yüzde 23,72 ile çilek, yüzde 19,50 ile muz, yüzde 16,82 ile ıspanak, yüzde 15,44 ile salam, yüzde 14,59 ile maydanoz, yüzde 14,44 ile çocuk çorap ve yüzde 14,30 ile çarşaf izledi. İTO'nun İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi'nde yer alan 242 ürünün 141'nin perakende fiyatı artarken, 25 ürünün fiyatı düştü, 76 ürünün fiyatı ise değişmedi. 2023 Mayıs’ta sivri biber fiyatı yüzde -49,51 gerileme göstererek fiyatı en fazla azalan ürün oldu. 

***

HALK BANKALARIN TAKİBİNDE

Gıda fiyatlarındaki yükseliş sürerken geçinemeyen halk ise kredi kartları ile tüketici kredilerine yönelmeye devam ediyor. Yurttaşlar bankların takibine düştü. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) 26 Mayıs haftasına ilişkin yayımladığı verilere göre 168 milyon 277 bin TL’lik takipteki alacağı bulunuyor. Tüketici kredileri tutarı 11 milyar 141 milyon lira artışla 1 trilyon 368 milyar 876 milyon liraya yükseldi. Söz konusu kredilerin 431 milyar 569 milyon lirası konut, 79 milyar 365 milyon lirası taşıt ve 857 milyar 942 milyon lirası ihtiyaç kredilerinden oluştu. Söz konusu dönemde taksitli ticari kredilerin tutarı 1 milyar 210 milyon lira artarak 1 trilyon 103 milyar 981 milyon liraya yükseldi. Bankaların bireysel kredi kartı alacakları da 29 milyar 128 milyon lira artarak 699 milyar 411 milyon lira oldu. Bireysel kredi kartı alacaklarının 368 milyar 575 milyon lirası taksitli, 330 milyar 836 milyon lirası taksitsiz oldu. 

Günün Manşetleri için tıklayın