Haber Analiz: “Artık oyları ziyan etmeme” arayışı

Nurcan GÖKDEMİR

Cumhurbaşkanı adaylığı krizini aşan Millet İttifakı şimdi milletvekili aday listeleri ile uzlaşma arayışında. CHP’nin, son seçimlerde milletvekili seçilmeye yetmeyip ziyan olan artık oyları dikkate alarak listeleri ortaklaştırma isteği henüz tüm ittifak ortakları tarafından kabul görmüyor.

9 Nisan günü sona erecek milletvekili aday listelerinin kesinleştirilmesi süreci öncesi tüm Millet İttifakı partilerinde mesai, aday listelerinde yer alacak isimleri belirlemekten daha öncelikli olarak bu formülü bulma çalışmalarında yoğunlaşıyor. Altı siyasi partinin genel başkan yardımcılarının önce hep birlikte başladığı arayış toplantıları, sonuç alma konusunda ilerleme kaydedilemeyince daha çok ikili, üçlü gruplar halinde sürdürülüyor, zaman zaman da altılı toplantı yapılıyor.

Millet İttifakı’nı oluşturan siyasi partilerin Seçim İttifakı Komisyonu’nda, CHP Parti Örgütü ve Örgüt Yönetimlerinden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Oğuz Kaan Salıcı, İyi Parti Yerel Yönetimler Başkanı Metin Ergun, Saadet Partisi Genel Başkan Yardımcısı Hasan Bitmez, Demokrat Parti Genel Sekreteri Serhan Yücel, DEVA Partisi Teşkilat İşleri Başkanı Sadullah Ergin ile Gelecek Partisi Seçim ve Hukuk İşleri Başkanı Ayhan Sefer Üstün görev yapıyor. Son olarak 25 Mart Cumartesi günü hep birlikte toplanan komisyonu oluşturan parti temsilcileri çalışmalarını yoğunlaştırdı.

DP, CHP LİSTELERİNDE

İttifak içinde kesin olan tek yöntem, Demokrat Parti’nin CHP listelerinden aday olacağı. Bunun dışında İYİ Parti’nin tüm seçim bölgelerinde kendi ismiyle seçime katılmayı istediği, DEVA’nın da ortak liste yerine kendi listesi seçime girmeyi arzu ettiği biliniyor.

Ancak AKP’nin rakip partilerin tek liste yerine çoklu listelerle seçime girmek zorunda kalacağı hesabına dayalı olarak inşa ettiği yeni seçim sistemi, 14 Mayıs seçimlerinde muhalefeti, hesabını 40-50 arasında milletvekilini kaybetme riskini dikkate alarak yapmayı dayatıyor. Milletvekili seçilmeye yetmeyecek 2.5 milyon dolayında oyun ziyan olmaması için Millet İttifakı liderlerinden Kemal Kılıçdaroğlu ile Temel Karamollaoğlu ısrarcı tutumlarını sürdürüyor. İki lider, kazanılması olası tek bir milletvekilliğini bile kaybetmemek için mümkün olan en az sayıda liste ile seçime girmeyi ve bazı kentlerde milletvekili seçilmeyi sağlayacak şekilde ortak liste çıkartmayı sağlamak için çalışıyor.

YEDİ FORMÜLLE BAŞLANDI

26 Ocak’ta başlayan çalışmalarda masada bulunan yedi ayrı senaryo şöyleydi:

“Altı partinin altı ayrı liste ile seçime girmesi”, “CHP veya İYİ Parti ismiyle tek liste hazırlanması”, “Son seçimde ortaya çıkan artık oy hesabıyla güçlü olan partinin listesiyle bölge bazında ortaklaşma”, “DP’nin CHP listesinden aday göstermesi- DEVA, Gelecek ve Saadet’in ittifak oluşturması-İYİ Parti’nin ayrı liste hazırlaması”, “İYİ Parti, Gelecek Partisi- CHP, DEVA, Saadet ve DP’nin ittifakları kurulması”, “İYİ Parti, Saadet ve Gelecek- CHP, DEVA, DP ittifakları”, “İYİ Parti ve CHP’nin bazı yerlerde ortak listeile seçime girmesi-Saadet, Gelecek ve DEVA’nın ortak liste hazırlaması” üzerine görüşmeler bu formüllerin tümünü değerlendirerek sürdü. Ancak ilerleyen günlerde bunların hiçbirinde tam bir uzlaşma sağlanamadı.

ARTIK OY HESABI

Edinilen bilgiye göre, CHP’deki ağırlıklı görüş, iki büyük parti CHP ve İYİ Parti’nin yasanın öngördüğü şekilde en az 41 ilde aday göstererek seçime girmesi yönünde. Ancak son genel seçimlerde 30 dolayındaki ilde TBMM’de temsile yetmemesi nedeniyle ziyan olan artık oyların dikkate alınarak listelerin hazırlanması gerçekçi bir yaklaşım olarak değerlendiriliyor. Bunun ittifakın TBMM’de 40-50 daha fazla sandalye ile temsil edilmesini sağlayacağı değerlendiriliyor. Ancak bu konuda görüş birliği oluşmadı.

DP dışında kalan diğer partilerin de ittifak içinde ittifak oluşturarak tek liste ile seçime girmesi gerektiği savunuluyor.

EN FAZLA 10 İLDE ORTAK LİSTE

İYİ Parti’nin 30 dolayındaki kentin tümünde CHP ile ortaklaşmaya sıcak bakmadığı biliniyor. Görüşmeler sonunda kesin uzlaşı sağlanmamakla birlikte bir ya da iki milletvekili çıkartan illerde güçlü olan partinin listesiyle seçime girme konusunda anlaşmaya yaklaşıldığı konuşuluyor. Bayburt, Gümüşhane, Tunceli, Kilis, Artvin, Bilecik, Çankırı, Erzincan, Kırşehir, Sinop, Bartın, Ardahan ve Iğdır gibi illerde ortaklaşma arayışı sürüyor. Ancak İYİ Parti’nin en fazla 10 ilde bu yöntemin hayata geçirilmesini kabul edeceği beklentisi dillendiriliyor.

MUHAFAZAKâR İTTİFAK

Temel Karamollağoğlu tarafından dillendirilen “İttifak içinde ittifak” formülü DEVA cephesinde kabul görmüyor. Partisinin sandık kurullarında üye bulundurma hakkı bulunması dolayısıyla Saadet listelerinden üç partinin birlikte seçime girmesi önerisine, DEVA son seçim ve anket sonuçlarına göre CHP ile ortaklaşılabilecek illerin de dikkate alınması gerektiği düşüncesiyle itiraz ediyor. Kulislerde DEVA’nın, Gelecek ile ortak liste yapmaya sıcak bakmadığı da konuşuluyor.

1 Nisan Cuma gününe kadar yoğunlaşmış bir şekilde çalışmalarını sürdürecek komisyon, çalışmalarının sonuçlarını Millet İttifakı liderlerine sunacak ve karar bu zirvede verilecek.

Günün Manşetleri için tıklayın