Petrol krizi üretimi de vurdu
Türkiye ve Irak arasında Uluslararası Tahkim Merkezi’nde (ICC) görülen dava sonrası başlayan kriz, petrol üretimini durma noktasına getirdi. Taraflar, "Petrol akışının bu hafta başlaması olası değil" açıklaması yaptı.
Irak, Türkiye'ye karşı açtığı tahkim davasını kazandığını duyurmasının ardından Kerkük-Ceyhan hattı üzerinden petrol sevkiyatını kesmişti. Kararın ardından Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin kontrolündeki alanda faaliyet gösteren şirketler ülkenin kuzeyindeki petrol üretimini durdurmaya başladı. Norveçli petrol şirketi DNO, Türk şirketi Genel Energy, merkezi Kanada’da bulunan Forza Petroleum, Gulf Keystone, merkezi ABD Dallas’ta bulunan HKN Energy isimli şirketler, üretimi ya durdurduklarını ya da düşürdüklerini açıkladı.
Reuters’a göre, Irak’ın kuzeyinde faaliyet gösteren petrol şirketleri, Türkiye, Bağdat ve Irak Kürdistan Bölgesi Yönetimi arasında petrol ihracatını yeniden başlatmak için yaptıkları müzakereler sürerken, üretimi durdurmaya veya depolama yoluna gitti. Uzmanlar, depoların doldurulmasının birkaç gün içinde tam kapasiteye ulaşacağını belirterek, üretimi depolamanın uzun süre sürdürülemeyeceğine işaret ediyor
Irak merkezi hükümeti ile Irak Kürt Bölgesel Yönetimi arasındaki ihtilaf devam ederken, bölgeden Türkiye'ye petrol akışının bu hafta yeniden başlaması beklenmiyor. Irak Kürt Bölgesel Yönetimi cephesinden gelen açıklamaya göre bölgesel yönetimden yetkililer müzakereler için önümüzdeki haftanın başında Bağdat'a dönmeyi planlıyor. Irak Kürt Bölgesel Yönetimi Dış Basınla İlişkiler Sözcüsü Lawk Ghafuri Bloomberg'e yaptığı açıklamada, "Önümüzdeki hafta yapılacak müzakerelerin petrol akışının yeniden başlamasına yol açacağı konusunda ümitliyiz" ifadelerini kullandı.
ARAŞTIRMA ÖNERGESİ REDDEDİLDİ
İYİ Parti Grup Başkanvekili Erhan Usta, Türkiye’nin petrol ticareti nedeniyle tazminata mahkum edilmesiyle ilgili Meclis’e araştırma önergesi verdi. Usta, önergede, "Söz konusu petrol ticaretinin Singapur’da kurulmuş ve sonrasında Türkiye’de faaliyet gösteren Powertrans adlı şirket aracılığıyla yapıldığı iddia edilmiştir. Söz konusu ticaret sonucunda Powertrans şirketinin kâr elde etmiş ancak ortaya çıkan tazminat devletimize yani Türk milletine yüklenmiştir" ifadelerini kullandı. Usta, hatalı işlemlerde kusuru bulunanların tespit edilmesini talep etti. Araştırma önergesi AKP ve MHP oylarıyla reddedildi.
NE OLMUŞTU?
Irak, Kürt Bölgesel Yönetimi’nin çıkardığı petrol Kerkük-Ceyhan ham petrol boru hattından ihraç etmesine izin veren Ankara’nın iki ülke arasındaki anlaşmayı ihlal ettiği gerekçesiyle 2014 yılında Türkiye aleyhine açtığı tahkim davasını kazandığını Cumartesi günü açıkladı. Reuters, Türkiye’nin 2014-2018 dönemi için faiz hariç yaklaşık 1,5 milyar dolar tazminat ödemesine karar verildiğini yazdı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada ise “hakem heyeti, Irak’ın beş talebinden dördünü reddetmiştir. Ülkemizin taleplerinin ise büyük çoğunluğunu kabul ederek Irak’ın bu ihlaller sebebiyle Türkiye’ye tazminat ödemesine hükmetmiştir” denildi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez de “Türkiye’nin 1,4 milyar dolar tazminat ödemesine hükmedildiği iddiaları ile ilgili” basın mensuplarının soruları üzerine “Böyle bir rakamda ceza söz konusu değil” yanıtını vermişti.