Tarımda maliyetler bir yılda ikiye katlandı
HABER MERKEZİ
TÜİK verilerine göre, 2023 Ocak’ta yıllık bazda yüzde 95,99 artan tarımsal girdi fiyat endeksi, aylık bazda ise yüzde 6,24 arttı. Tarım Yazarı Ali Ekber Yıldırım, "Türkiye’de gıda fiyatları niye bu kadar pahalının en net cevabı bu verilerde" dedi.
TÜİK 2023 Ocak’a ilişkin Tarımsal Girdi Fiyat Endeksini (Tarım-GFE) açıkladı. Buna göre, Tarım-GFE’de 2023 yılı Ocak ayında bir önceki aya göre yüzde 6,24, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 6,24, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 95,99 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 118,18 artış gerçekleşti. Aylık bazda yüzde 6,24’lük artış dikkat çekti. Ana gruplarda bir önceki aya göre tarımda kullanılan mal ve hizmet endeksi yüzde 5,77, tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmet endeksi yüzde 9,62 yükseldi.
Yıllık artışın yüksek olduğu alt gruplar sırasıyla, yüzde 117,25 ile hayvan yemi ve yüzde 115,38 ile tohum ve dikim materyali oldu. Aylık artışın yüksek olduğu alt gruplar ise sırasıyla, yüzde 35,17 ile diğer mal ve hizmetler ve yüzde 21,45 ile veteriner harcamaları oldu.
3 YILDA 5 KAT ARTIŞ
Verileri değerlendiren Tarım Yazarı Ali Ekber Yıldırım, "Sektör açısından en önemli verilerden biri. Üretici bu girdileri kullanarak üretim yapıyor yani işin kaynağı burası. Gıda enflasyonu buradaki rakamlardan kaynaklanıyor bu nedenle önemli. Yıllık bazda baktığımız zaman yüzde 96 diyebileceğimiz bir artış var. Ancak bu artışa geriye dönük bakmak önemli. 2021 yılı Ocak ayında yıllık artış yüzde 18,52, 2022 yılı Ocak ayında ise yıllık yüzde 57,26 olarak açıklandı. Yani 3 yılda 5 kat gibi bir artış var. Türkiye’de gıda fiyatları niye bu kadar pahalının en net cevabı bu verilerde. Hayvan yemi bir yılda yüzde 117,25 artmış. Et ve süt fiyatları neden pahalı sorusunun kaynağı burası. Girdi maliyetlerindeki önemli noktalardan birisi Türkiye’nin dışa bağımlı olması. Bu artışlar direkt ürüne ve pazara yansıyor" ifadelerini kullandı. Gıda enflasyonuyla mücadelede işe tarladan başlanması gerektiğini belirten Yıldırım, "TÜİK’in açıkladığı şubat ayı üretici fiyat endeksi de bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 127 arttı. Girdiler arttıkça üreticide de fiyat artıyor. Üreticide fiyat artınca pazardaki fiyat artıyor. Şu anda Ramazan ayında fiyat artmasın ama sonraki 11 ayda ne olursa olsun deniyor. Kırmızı ete bu yüzden müdahale edildi... Bu mücadelenin en son ucu fiyatlar. Depolar basılıyor, ihracat yasağı getiriliyor ama bu şekilde çözüm mümkün değil. Fiyat üzerinden çözüm bulunmaya çalışılıyor ama girdi maliyetleri arttıkça diğer hamlelerin hepsi hiçbir işe yaramıyor" dedi.