Galata Kulesi, XIV. yüzyılda Galata'ya yerleşen Cenevizliler tarafından, 1348 yılında bölgelerini yabancılara karşı korumak amacıyla, Galata surlarına ek olarak yaptırılmış. Galata surlarının baş kulesi diye biliniyor. Kule, 1453 yılında İstanbul'un fethiyle beraber yeniçeriler tarafından da kullanılıyor.

XVI. yüzyılda, Kasımpaşa tersanesinde çalıştırılan esirler için zindan olarak da kullanılmış. Bunların çoğu, Barbaros Hayrettin Paşa’nın Ege ve Akdeniz adalarından, özellikle Sakız Adası’ndan gemi yapımında çalıştırılmak üzere getirdiği 10 bini aşkın Rum esirdir. O zaman ki adıyla Tatavla (Yunanca: Ταταύλα) şimdiki adıyla Kurtuluş'da iskâna tabi tutulan, bugün de İstanbul'un Kurtuluş semtinde yaşayan Rumların hikâyesi de buraya dayanmaktadır.

II. Selim döneminde (1566-1574) Galata Kulesi, asıl gözlemevi Pera'da olan Türk Astronomu Takiyüddin tarafından yenilerek gözlemevi olarak kullanılır. Daha sonraki yüzyılda, II. Mustafa döneminde (1695-1703) Şeyhülislam Feyzullah Efendi bir Cizvit papazı ile birlikte Kulede bir gözlemevi kurmaya çalıştıysa da bu çabaları 1703 yılında öldürülmesiyle yarım kalır.

Galata Kulesi Osmanlı döneminde, çeşitli sebeplerle, fakat özellikle 1794 yılındaki (III. Selim dönemi) büyük Galata yangını nedeniyle, II. Mahmut tarafından 1832’de yeniden yaptırılır. Uzun yıllar kapalı kaldıktan sonra 1967’de turistik hizmete açılır. İşte bu muazzam Kule, önemli bir şenliğe de tanıklık ediyor 23 yıldır: Galata Şenliği…

Galata Şenliği’ne yıllardır zevkle katılırım, zaman zaman şiir okumaları, tiyatro gösterileri ve atölyeler ile adeta değirmene su taşımak beni mutlu etmiştir. “Şenlik bu yıl da gerçekleşiyor, ne güzel dedik” ve cuma gününden bu yana programı aksatmadan takip ettik desek doğru demiş oluruz.

Galata Derneği'nce düzenlenen '23. Galata Şenlikleri'nde, bu yıl sergiden müziğe, atölyeden söyleşilere kadar birçok etkinlik, Galata Kulesi'nin tarihi yüreğini barındıran meydanında bizlerle buluştu ve devam ediyor.

Zaman içinde Türkiye'nin en uzun soluklu semt şenliği haline gelen Galata şenliklerinin 23'ncüsü cuma günü başladı. Çocuklara yönelik atölye ve yarışmalardan büyüklerin de katılacağı etkinliklere kadar yok yoktu bu yıl şenlikte. Galata çevresindeki küçük ticarethane sahiplerinin, kahvehanelerin, müzik mağazalarının da şenliğin içinde kendine yer bulması önemsenmeli diye düşünmekteyim. Ayrıca burada yaşayan entelektüellerin işin içinde olması, Galata'nın yaşanarak korunan bir yer olduğu mesajını da tekrarlıyor. Bu şenliğin 23. kez yapılıyor olması da zaten bunun en iyi kanıtı sanırım.


23. Galata Şenliği, cuma günü Galata Derneği’nde Piyano öğrencilerinin konseri ile başladı. Vedat Zar’ın pantomim gösterisinin ardında, Cengiz Sakarya’nın ‘Galata Kulesi’, Timurtaş Onan’ın ‘Beyoğlu Neo Klasik Fotoğraf Gösterisi’ hep birlikte izlendi.

Dünkü programda sabah 09.30’da keyifli bir gezi vardı. Rehber Burhan Yentürk eşliğinde Tünel Meydanı’ndan başlayarak Galata Gezisi yapıldı. 12.00’de, Tünel Meydanı’nda buluşuldu ve Kule’ye kadar şenlik yürüyüşü yapıldı. Dernek üyeleri, konuklar ve şenliğe katkı sağlayan sanatçılar yürüyüş boyunca ritim, dans ve müzik gösterileri ile renkli bir görüntü oluşturdular. Kule Meydanı’nda ise ‘Büyük Ağaç Projesi’ büyük ilgi gördü. Saat 13.30’da, ‘Engellerin Ötesinde Ritim Topluluğu’, Kule Meydanı’nda toplanan seyircilerden büyük alkış aldı. Şef Yaşar Morpınar’ı gönülden kutluyoruz. Bu konserin hemen ardından ritim sevgisini yaşlı-çocuk demeden hepimize sevdirmeyi başaran Okay Temiz’in, Ritim Atölyesi de yine en çok katılımcının bulunduğu atölyelerin başında geliyordu.

Bugün ise şenliğin son günü. Benim için de program bugün sona eriyor diyebilirim. Şöyle ki; saat 10.00’da Galata Okçu Musa İlköğretim Okulu’nda, dün itibariyle başlattığım, 10-14 yaş arası oyuncu adayları ile tiyatro atölyesine devam ediyor olacağım. Aynı mekânda bu etkinlikten sonra, ‘Galata Çatıları Mimarlık Atölyesi’ dünkü atölyesine devam ediyor olacak.

23. Galata Şenliği’nin kapanışı ise tam bir şenlik havasında Taksim Meydanı’nda gerçekleşecek. Önce saat 21.00’de, Taksim Meydanı’nda, İbrahim Göksungur’un “İstanbul’un Kaybolmakta Olan Dokusu” adlı fotoğraf gösterisi izlenecek, ardından da Umut Töre Bandosu Rock Konseri meydanda bulunan herkese açık olarak izlenebilecek. (Bilgi için: Galata Derneği, Galata Kulesi Sok. No.21-Galata -0212 - 243 98 10)