101 Nobel Ödülü sahibinden İklim Zirvesi’ne katılacak liderlere mektup
Tıp, Fizik, Kimya, Barış Ödülü gibi kategorilerde ödül almış 101 imzacı, liderlere fosil yakıt kullanımını durdurma çağrısında bulundu: "Çözüm basit: Fosil yakıtlar yerin altında bırakılmalı."
Nobel Ödülü Sahibi 101 kişi, ABD’de Joe Biden ev sahipliğinde gerçekleşecek iklim zirvesine katılacak liderlere bir mektup gönderdi.
Tıp, Fizik, Kimya, Barış Ödülü gibi kategorilerde ödül almış çok sayıda imzacı, liderlere fosil yakıt kullanımını durdurma çağrısında bulundu.
Bianet’te yer alan habere göre, Erdoğan’a da mektup gönderen Nobel Ödülü sahiplerinin İklim Zirvesi'ne katılan liderlere mektubu şöyle:
“FOSİL YAKIT KULLANIMINI DURDURUN”
“Barış, edebiyat, tıp, fizik, kimya ve iktisadi bilimlerde Nobel ödülü sahipleri olarak dünyadaki pek çok kişi gibi bizler de zamanımızın büyük ahlaki meselesiyle ilgiliyiz: İklim krizi ve bununla bağlantılı olarak doğanın yok edilmesi.
“İklim değişikliği yüzlerce milyon hayatı ve her kıtada insanların ekmeğini tehdit ediyor ve binlerce türün varoluşunu tehlikeye atıyor. Kömür, petrol ve gaz yakılması, yani fosil yakıt kullanımı iklim değişikliğine açık ara en fazla sebep olan faktör.
"HAREKETE GEÇMEYE TEŞVİK EDİYORUZ”
“2021 Dünya Günü ve Başkan Biden tarafından ev sahipliği yapılan Liderlerin İklim Zirvesi'nin arefesinde sizleri petrol, gaz ve kömür kullanımının artışını durdurmaya ve iklim felaketini önlemek için harekete geçmeye teşvik ediyoruz.
“Başkan Biden ve ABD hükümetinin kararnamesinde yer alan ‘Birlikte bilime kulak verip anı göğüslemeliyiz’ şeklindeki ifadeyi destekliyoruz. Gerçekten de bu anı nasıl karşılayacağımız, iklim krizine verdiğimiz tepkilerle şekillenecektir ve bu da geride bırakılan mirası belirleyecektir. Tarihin doğru tarafında yer almak için şartlar net.
“HÜKÜMETLER GERÇEĞİN GERİSİNDE KALDI”
"Çok uzun bir süredir hükümetler, bilimin gereği olan ve gücünü insanlardan alan toplumsal hareketin bildiği gerçeğin gerisinde kaldı: Fosil yakıtların tüketiminin artmasının sona erdirilmesi, mevcut üretimin kademeli olarak sonlandırılması ve yenilenebilir enerjilere yatırım yapılması gerekiyor.
"Fosil kaynakların yakılması sanayi devriminden bu yana gerçekleşen karbon dioksit salımlarının neredeyse yüzde 80'ine sebep oldu. Salımların temel kaynağı olmanın yanı sıra fosil yakıtların çıkarılması, işlenmesi, ulaştırılması ve yakılması hem yerel kirlilik yaratmakta hem de çevre ve sağlık bedelleri ödenmesine yol açmaktadır. Bu bedeller de çoğu zaman yerli halklar ve dışlanan topluluklar tarafından ödenmektedir.
“PARİS ANLAŞMASI’NA KESİNTİSİZ DESTEK”
“Bu korkunç sanayi uygulamaları insan hakları ihlallerine yol açmış ve dünya çapında milyarlarca insanı haysiyetli bir yaşam sürmek için gerekli enerjiden mahrum bırakmıştır.
“Hem insanlar hem de gezegen için iklim değişikliği ile mücadeleye Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi ve onun Paris Anlaşması altında kesintisiz destek verilmelidir. Paris Anlaşması'nda geçen 1.5°C sıcaklık hedefi tutturulamazsa dünyanın küresel ısınma felaketine sürüklenme riski büyüktür.
“Ancak, Paris Anlaşması'nda petrol, gaz ve kömürün adı geçmemektedir. Bu esnada, fosil yakıt sanayi yeni projeler tasarlamaya devam etmektedir. Bankalar da bu projeleri fonlamayı sürdürmektedir. Son Birleşmiş Milletler Çevre Programı Raporu'na göre 2030 yılı itibariyle, ısınmayı 1.5°C'a sınırlama hedefinin gerektirdiği miktarın yaklaşık %120'si daha fazla kömür, petrol ve gaz üretilecektir. Arz böyle artmaya devam ederse Paris Anlaşması hedefini tutturmak ve fosil yakıtlara olan talebi azaltmak mümkün olmayacaktır.
“Çözüm basit: Fosil yakıtlar yerin altında bırakılmalı.
NOT: Birmingham Üniversitesi, Leicester Üniversitesi ve University College London iş birliğiyle Harvard Üniversitesi’nde yürütülen yeni bir araştırmaya göre, 2018 yılında fosil yakıt kaynaklı kirlilik nedeniyle 8 milyonu aşkın ölüm gerçekleşti. Önceki araştırmalarda öne sürülenden önemli ölçüde yüksek olan bu sayıya göre kömür ve dizel gibi fosil yakıtların kullanımından ortaya çıkan hava kirliliği, dünya çapında 5 ölümden 1’inden sorumlu.
NE YAPILMALI?
“Bu krizin gereğini yapmak için gerekli güç ve cesur adımlar atmak için gerekli ahlaki sorumluluk sanayide değil liderlerde bulunuyor. Dünya liderlerini uluslararası işbirliği ruhu içinde aşağıdaki hedeflerin gerçekleştirilmesi için birlikte hareket etmeye davet ediyoruz:
Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli ve Birleşmiş Milletler Çevre Programı tarafından çerçevesi çizilen son bilimsel veriler ışığında petrol, gaz ve kömür üretiminin artışının durdurulmalı.
Mevcut petrol, gaz ve kömür üretiminin iklim değişikliğine yol açan ülkelerin sorumluluğu, fosil yakıtlara bağımlılık derecesi ve dönüşüm kapasitesi ile uyumlu olarak adil ve eşitlikçi bir şekilde sona erdirilmeli.
Küresel olarak yenilenebilir enerjiye yüzde 100 erişim, bağımlı ekonomilerin fosil yakıtlardan uzaklaşmasının desteklenmesi ve insan ve toplulukların küresel bir adil geçiş ile gelişmesini sağlayacak dönüşümsel bir plana yatırım yapılmalı.
“FOSİLİ YERALTINDA TUTUN”
“Fosil yakıtlar iklim değişikliğinin en büyük sebebidir. Bu sanayinin fütursuzca genişlemesine göz yummak vicdana aykırıdır. Fosil yakıt sistemi küresel olduğu için küresel bir çözüm gerektirmektedir.
“Liderlerin İklim Zirvesi bu çözüm için çalışmalıdır. Bunun da ilk adımı fosil yakıtları yerin altında tutmaktır.”
İMZACILAR
14. Dalai Lama Hazretleri, Nobel Barış Ödülü, 1989
Jody Williams, Kara Mayınlarının Yasaklanması için Uluslararası Kampanya, Nobel Barış Ödülü, 1997
Juan Manuel Santos, Kolombiya Eski Başkanı, Nobel Barış Ödülü, 2016
Tawakkol Karman, Zincirsiz Kadın Gazeteciler, Nobel Barış Ödülü, 2011
Mairead Corrigan-Maguire, Northern Ireland Peace Movement, Nobel Barış Ödülü, 1976
Adolfo Pérez Esquivel, Arjantin İnsan Hakları Lideri, Nobel Barış Ödülü, 1980
Rigoberta Menchú Tum, K’iche’ Guatemala İnsan Hakları aktivisti, Nobel Barış Ödülü, 1992
José Manuel Ramos-Horta, Doğu Timor Eski Başkanı, Nobel Barış Ödülü, 1996
Carlos Filipe Ximenes Belo, Doğu Timorlu Katolik Rahip, Nobel Barış Ödülü, 1996
Shirin Ebadi, İran'ın ilk kadın hakimi, Nobel Barış Ödülü, 2003
Leymah Roberta Gbowee, Liberyalı Kadınlar Kitlesel Barış Eylemi, Nobel Barış Ödülü, 2011
Kailash Satyarthi, Bachpan Bachao Andolan, Nobel Barış Ödülü, 2014
Denis Mukwege, Panzi Hastanesi Kurucusu, Bukavu, Nobel Barış Ödülü, 2018
Muhammad Yunus, Grameen Bankası Kurucusu, Nobel Barış Ödülü, 2006
Paul Berg, Nobel Kimya Ödülü, 1980
Thomas R. Cech, Nobel Kimya Ödülü, 1989
Martin Chalfie, Nobel Kimya Ödülü, 2008
Aaron Ciechanover, Nobel Kimya Ödülü, 2004
Richard R. Ernst, Nobel Kimya Ödülü, 1991
Joachim Frank, Nobel Kimya Ödülü, 2017
Walter Gilbert, Nobel Kimya Ödülü, 1980
Richard Henderson, Nobel Kimya Ödülü, 2017
Dudley R. Herschbach, Nobel Kimya Ödülü, 1986
Avram Hershko, Nobel Kimya Ödülü, 2004
Roald Hoffmann, Nobel Kimya Ödülü, 1981
Brian K. Kobilka, Nobel Kimya Ödülü, 2012
Roger D. Kornberg, Nobel Kimya Ödülü, 2006
Yuan T. Lee, Nobel Kimya Ödülü, 1986
Robert J. Lefkowitz, Nobel Kimya Ödülü, 2012
Michael Levitt, Nobel Kimya Ödülü, 2013
Rudolph A. Marcus, Nobel Kimya Ödülü, 1992
Hartmut Michel, Nobel Kimya Ödülü, 1988
George P. Smith, Nobel Kimya Ödülü, 2018
Sir James Fraser Stoddart, Nobel Kimya Ödülü, 2016
Frances H. Arnold, Nobel Kimya Ödülü, 2018
Johann Deisenhofer, Nobel Kimya Ödülü, 1988
Roderick MacKinnon, Nobel Kimya Ödülü, 2003
William E. Moerner, Nobel Kimya Ödülü, 2014
Richard R. Schrock, Nobel Kimya Ödülü, 2005
Sir John E. Walker, Nobel Kimya Ödülü, 1997
Kurt Wüthrich, Nobel Kimya Ödülü, 2002
Oliver Hart, Nobel İktisadi Bilimler Ödülü, 2016
Eric S. Maskin, Nobel İktisadi Bilimler Ödülü, 2007
Edmund S. Phelps, Nobel İktisadi Bilimler Ödülü, 2006
Robert F. Engle III, Nobel İktisadi Bilimler Ödülü, 2003
Paul R. Milgrom, Nobel İktisadi Bilimler Ödülü, 2020
Christopher A. Pissarides, Nobel İktisadi Bilimler Ödülü, 2010
Wole Soyinka, Nobel Edebiyat Ödülü, 1986
Elfriede Jelinek, Nobel Edebiyat Ödülü, 2005
Harvey J. Alter, Nobel Tıp Ödülü, 2020
Elizabeth H. Blackburn, Nobel Tıp Ödülü, 2009
Mario R. Capecchi, Nobel Tıp Ödülü, 2007
Peter C. Doherty, Nobel Tıp Ödülü, 1996
Andrew Z. Fire, Nobel Tıp Ödülü, 2006
Carol W. Greider, Nobel Tıp Ödülü, 2009
Jeffrey Connor Hall, Nobel Tıp Ödülü, 2017
Leland H. Hartwell, Nobel Tıp Ödülü, 2001
Tim Hunt, Nobel Tıp Ödülü, 2001
Louis J. Ignarro, Nobel Tıp Ödülü, 1998
Sir Richard J. Roberts, Nobel Tıp Ödülü, 1993
Gregg L. Semenza, Nobel Tıp Ödülü, 2019
Thomas C. Sudhof, Nobel Tıp Ödülü, 2013
Jack W. Szostak, Nobel Tıp Ödülü, 2009
J. Robin Warren, Nobel Tıp Ödülü, 2005
Torsten N. Wiesel, Nobel Tıp Ödülü, 1981
William C. Campbell, Nobel Tıp Ödülü, 2015
Harald zur Hausen, Nobel Tıp Ödülü, 2008
H. Robert Horvitz, Nobel Tıp Ödülü, 2002
William G. Kaelin Jr., Nobel Tıp Ödülü, 2019
Eric R. Kandel, Nobel Tıp Ödülü, 2000
Edvard Moser, Nobel Tıp Ödülü, 2014
May-Britt Moser, Nobel Tıp Ödülü, 2014
John O'Keefe, Nobel Tıp Ödülü, 2014
Yoshinori Ohsumi, Nobel Tıp Ödülü, 2016
Charles M. Rice, Nobel Tıp Ödülü, 2020
Hamilton O. Smith, Nobel Tıp Ödülü, 1978
Susumu Tonegawa, Nobel Tıp Ödülü, 1987
Harold E. Varmus, Nobel Tıp Ödülü, 1989
Michael W. Young, Nobel Tıp Ödülü, 2017
Serge Haroche, Nobel Fizik Ödülü, 2012
J. Michael Kosterlitz, Nobel Fizik Ödülü, 2016
Anthony J. Leggett, Nobel Fizik Ödülü, 2013
Shuji Nakamura, Nobel Fizik Ödülü, 2014
H. David Politzer, Nobel Fizik Ödülü, 2004
Rainer Weiss, Nobel Fizik Ödülü, 2017
Robert Woodrow Wilson, Nobel Fizik Ödülü, 1978
David J. Wineland, Nobel Fizik Ödülü, 2012
Hiroshi Amano, Nobel Fizik Ödülü, 2014
Barry Clark Barish, Nobel Fizik Ödülü, 2017
Jerome I. Friedman, Nobel Fizik Ödülü, 1990
Sheldon Glashow, Nobel Fizik Ödülü, 1979
Brian D. Josephson, Nobel Fizik Ödülü, 1973
Takaaki Kajita, Nobel Fizik Ödülü, 2015
Wolfgang Ketterle, Nobel Fizik Ödülü, 2001
John C. Mather, Nobel Fizik Ödülü, 2006
Michel Mayor, Nobel Fizik Ödülü, 2019
Arthur B. McDonald, Nobel Fizik Ödülü, 2015
Arno Penzias, Nobel Fizik Ödülü, 1978
Horst L. Stormer, Nobel Fizik Ödülü, 1998
Joseph H. Taylor Jr., Nobel Fizik Ödülü, 1993
Carl E. Wieman, Nobel Fizik Ödülü, 2001
İKLİM ZİRVESİ’NİN TEMASI
22-23 Nisan'da ABD ev sahipliğinde gerçekleşecek İklim Zirvesi öncesi Beyaz Saray’ın yaptığı duyuruda İklim Zirvesi’nin teması olarak şu başlıklar olarak belirtildi:
1,5 santigrat derecelik ısınma ile sınırlamak için kritik olan bu on yıl içerisinde dünyanın önde gelen ekonomilerinin emisyonları azaltma çabalarını izlemek.
Net sıfır geçişini sağlamak ve savunmasız ülkelerin iklim etkileriyle başa çıkmalarına yardımcı olmak için kamu ve özel sektör finansmanını seferber etmek.
İklim eyleminin başta iş fırsatları oluşturması olmak üzere ekonomik faydaları ve tüm toplulukların ve çalışanların yeni bir temiz enerji ekonomisine geçişten yararlanmasını sağlamanın önemi.
Emisyonları azaltmaya ve iklim değişikliğine uyum sağlamaya yardımcı olabilecek ve aynı zamanda muazzam ekonomik fırsatlar yaratan ve geleceğin endüstrisini inşa eden teknolojileri teşvik etmek.
Yaşamları ve geçim kaynaklarını iklim değişikliğinin etkilerinden koruma kapasitesini güçlendirme fırsatlarını tartışmak, iklim değişikliğinin ortaya çıkardığı küresel güvenlik zorluklarını ve hazırlık üzerindeki etkisini ele almak ve 2050 yılına kadar net sıfır hedefine ulaşmada doğa temelli çözümlerin rolünü ele almak.
40 DÜNYA LİDERİ DAVET EDİLDİ
ABD Başkanı Biden’ın davet ettiği 40 dünya lideri listesinde ise şu isimler yer aldı:
Başbakan Gaston Browne, Antigua ve Barbuda
Başkan Alberto Fernandez, Arjantin
Başbakan Scott Morrison, Avustralya
Başbakan Şeyh Hasina, Bangladeş
Başbakan Lotay Tshering, Butan
Başkan Jair Bolsonaro, Brezilya
Başbakan Justin Trudeau, Kanada
Başkan Sebastián Piñera, Şili
Cumhurbaşkanı Xi Jinping, Çin Halk Cumhuriyeti
Başkan Iván Duque Márquez, Kolombiya
Başkan Félix Tshisekedi, Demokratik Kongo Cumhuriyeti
Başbakan Mette Frederiksen, Danimarka
Başkan Ursula von der Leyen, Avrupa Komisyonu
Başkan Charles Michel, Avrupa Konseyi
Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Fransa
Başkan Ali Bongo Ondimba, Gabon
Şansölye Angela Merkel, Almanya
Başbakan Narendra Modi, Hindistan
Başkan Joko Widodo, Endonezya
Başbakan Benjamin Netanyahu, İsrail
Başbakan Mario Draghi, İtalya
Başbakan Andrew Holness, Jamaika
Başbakan Yoshihide Suga, Japonya
Başkan Uhuru Kenyatta, Kenya
Başkan David Kabua, Marshall Adaları Cumhuriyeti
Başkan Andrés Manuel López Obrador, Meksika
Başbakan Jacinda Ardern, Yeni Zelanda
Cumhurbaşkanı Muhammadu Buhari, Nijerya
Başbakan Erna Solberg, Norveç
Başkan Andrzej Duda, Polonya
Cumhurbaşkanı Moon Jae-in, Kore Cumhuriyeti
Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rusya Federasyonu
Kral Salman bin Abdulaziz Al Saud, Suudi Arabistan Krallığı
Başbakan Lee Hsien Loong, Singapur
Başkan Matamela Cyril Ramaphosa, Güney Afrika
Başbakan Pedro Sánchez, İspanya
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye