İzmir’de uzun süredir kullanılan Harmandalı çöplüğü hakkında uyarıda bulunan Çiğli Çevre Kültür ve Dayanışma Derneği Başkanı İbrahim Büyükgöl, “Yarılmalar ve toprak hareketliliği başladı, metan gazı patlaması riski var” dedi.

15 yıl ömür biçilen Harmandalı çöplüğü 30 yıldır kullanılıyor: Heyelan ve patlama riski var
Fotoğraf: DepoPhotos

İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Çiğli ilçesinde 1992 yılında 15 yıl ömür biçilerek oluşturduğu Harmandalı Çöp Depolama Alanı’na 30 yıldır çöp dökülüyor. Çiğli Çevre Kültür ve Dayanışma Derneği Başkanı İbrahim Büyükgöl, çöplüğün kapatılarak sıfır atık politikasına geçilmesini istedi.

Mezopotamya Ajansı’ndan Tolga Güney’in haberine göre çöplük alanında son yıllarda toprak kayması ve yarılmalar oluşmaya başlarken, bugüne kadar kaymadan etkilenen 17 ev ile bir hayvan ağılı can ve mal güvenliği olmadığı gerekçesi ile boşaltıldı.

Bölgeye yakın yerde bulunan Cumhuriyet Mahallesi’ndeki yurttaşlar 24 Ağustos’ta İdare Mahkemesi’ne çöplüğün kapatılması için başvurdu. Türk Mimar ve Mühendis Odalar Birliği’ne (TMMOB) bağlı odalar ve Çiğli Kent Konseyi'nin çöplüğe dair raporlarına rağmen de herhangi bir adım atılmadı.

Söz konusu raporlarda 30 Ekim 2020'de yaşanan deprem ve 2021'deki şiddetli yağışlar bölgedeki heyelan riskini tetiklerken, bölgenin Afete Maruz Bölge ilan edilmesi gerektiği defalarca vurgulandı. Ancak AFAD İl Müdürlüğü gerekli koşulları sağlamadığı için bu bölgenin Afete Maruz Bölge ilan edilemeyeceği yönünde karar aldı.

“ARTIK DAĞLAR ÇÖPÜ KABUL ETMİYOR”

Çiğli Çevre Kültür ve Dayanışma Derneği Başkanı İbrahim Büyükgöl, "Son yıllarda artık dağlar çöpü kabul etmiyor, yarılmalar ve toprak hareketliliği başladı. 2020 yılında da 7 aile, evlerinin temeli yarıldığı için evlerini boşaltmak zorunda kaldı. Uzun dönem aileler bir ilgi de görmedi. Tepki sonucu ailelere bir kira yardımı yapılacak denildi. Ama ailelerin barınma sorunu halen çözülmüş değil. Toprağın yerleşim alanlarına kayma riski bulunuyor. Yine metan gazının patlama riski de bulunuyor. Belki yüzlerce insan ölebilir. Bu insanların gidecek başka yerleri de yok. Zamanında oraları imara açanlar, raporlara rağmen önlem almayanlar bundan sorumlu. Eğer önlem alınmazsa her an Ümraniye patlaması gibi bir durumu burası da yaşayabilir" dedi.

“BÖLGEDE YAŞAYAN İNSANLARDA KANSER VAKALARI ARTTI”

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın kaymanın çöpün baskısı sonucu olduğunu açıkladığını aktaran Büyükgöl, "Zamanında Çevresel Etki Değerlendirmesi yapılmadan açılan alanın şimdi vahşi bir depolama alanına dönüştüğü görülüyor. Beton havuzlara dökülmesi gereken tıbbi atıklar da toprağa atılıyor. Yine kimyasal atıklar buraya atılıyor. Harmandalı çöplüğünün havaya karıştırdığı gazlar, yine martıların çöpten aldığı kimyasalları hem toprağa hem denize bulaştırması ciddi risk oluşturuyor. Yani bu bölgede yediğimiz sebze, meyve ve balıkla çöpten etkilenerek zehirleniyoruz. O bölgede yaşayan insanlarda son 10 yılda kanser vakalarının arttığını biliyoruz. Bu da gösteriyor ki çöpteki kimyasallar hem dip sularına hem gazayı hem de tarım ürünlerini zehirliyor. Bu anlamda bölge risk altında" ifadelerini kullandı.

“HERKESİN GÖZÜ ÜNÜNDE BİR DOĞA FACİASI YAŞANIYOR”

18 Ekim 2021'de Çiğli Belediyesi, İZBB ve Çiğli Kaymakamlığı'na bölgeyle ilgili bir rapor sunduklarını belirten Büyükgöl, şunları söyledi: "Bunun akabinde yaptığımız görüşmelerde yüz yüze de bu sorunların çözümü için taleplerimizi ilettik. Ama bugüne kadar bu taleplere bir çözüm üretilmedi. Kentlerin plansız olarak büyümesi ve nüfus yoğunluğunun yaşanması halkın sağlığını olumsuz etkiliyor. Cumhuriyet Mahallesi muhtarı ile birlikte çöplüğün kapatılması için İdare Mahkemesi'ne dava açıldı. Türkiye'de mahkemeler çok ağır aksak hareket ediyor. Gecikmeler sonrası verilen kararlarda kayıpları karşılamayabilir. O dava devam ediyor. Herkesin gözünün önünde bir doğa faciası yaşanıyor. Çiğli halkının çığlığını kimse duymuyor. Yarın yaşanacak herhangi bir faciada hepimiz sessizliğimizle, sorumluluk sahibi oluruz."

“AMACIMIZ BURADAN KALDIRIP BAŞKA BİR TARAFTA BU TAHRİBATIN OLUŞMASI DEĞİL”

Belediyenin yeni alan aramak için Karşıyaka, Torbalı ve Menemen'de girişimlerde bulunduğunu da anımsatan Büyükgöl, "Fakat insanlar sağlıklarının etkileneceğini bildiği için buna itiraz ediyor. Bizim amacımız buradan kaldırıp başka bir tarafta bu tahribatın oluşması değil. Sıfır atık projesi üretilmesi lazım. Burada bir maliyet söz konusu. Ama hiçbir maliyet canlı sağlığının üstünde değil. Şimdilik bunu da yapamıyorlarsa her ilçe kendi çöpünü kendi sınırları içinde bertaraf etmenin yoluna gitsin. Çünkü artık bugünden yarına ertelenecek bir durum yok" diye belirtti.