19 ay geçti, eğitimde sorunlar aynı: Tek binada 3 okul

Yeni eğitim öğretim yılının başlamasına bir haftadan az bir süre kala 6 Şubat merkezli depremlerin yerle bir ettiği 11 ilde öğrenciler ve öğretmenler eğitime sorunlarla birlikte başlayacak. Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin, dün yaptığı açıklamayla bölgede eğitim öğretimin “sorunsuz” başlayacağını söylese de, depremin ardından geçen 19 aya karşın öğrenciler hâlâ konteyner kentlerdeki okullarda veya çadırlarda öğrenim görmeye ve ikili eğitim almaya devam edecek. Bunun en çarpıcı örneği ise Maraş’ta bir okulda üçlü eğitim yapılması oldu. Buna göre Maraş’ın Pazarcık ilçesinde bulunan Narlı Kipaş Çok Programlı Anadolu Lisesi’nde hem lise öğrencileri, 26 Ocak İlkokulu öğrencileri ve 26 Ocak Ortaokulu öğrencileri üçlü eğitim görüyor.

Yıkılan ve ağır hasarlı okullarda eğitim veren öğretmenler ve öğrenciler başka okullara nakledilirken bununla birlikte deprem bölgesinde ikili eğitime devam ediyor. Bunun bir örneği ise Hatay’ın Antakya ilçesinde bulunan ve depremde yerle bir olan 110 yıllık Antakya Anadolu Lisesi oldu. Lise 2024-2025 eğitim öğretim yılında Antakya İlkokulu’nda ikili eğitim verecek. Ancak deprem bölgelerinde ikili eğitime geçilmesiyle birlikte liselerde 80, ortaokulda 70 ve ilkokulda 60 dakika ders kaybı yaşanacak.

ONLARCA OKUL KULLANILAMAZ HALDE

6 Şubat depremlerinin ardından 13 Şubat’ta açıklama yapan dönemin Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer, deprem bölgesinde okulların 24’ünün yıkıldığını, 83’ünde ağır hasar bulunduğunu belirtmişti. Ancak Hatay Valiliği’nin açıklamasına göre kentte okulların üçte biri yıkıldı. Buna göre kentte 210 okul yıkılırken 180 okul da orta hasarlı olarak kayıtlara geçti. Kentte çoğunluğu Antakya ilçesinde bulunan yaklaşık 85 konteyner okul bulunuyor.

Adıyaman’da ise depremde yıkılan 16, acil yıkılacak 7 ve ağır hasarlı 56 okul bulunuyor. Özel ve kamuya ait 1153 okulun bulunduğu Maraş’ta ise deprem sırasında 19 okul yıkıldı. Kentte acil yıkılacağı belirlenen 12 okul bulunurken 64’ü ise ağır, 72’si orta hasar gördü.

Eğitim-İş Sendikası’nın 18 Eylül 2023’te kamuoyuna sunduğu deprem bölgesi eğitim raporuna göre ise 11 ilde 11 bin 699 eğitim kurumu depremin şiddetli etkisine maruz kaldı, yaklaşık 4 milyon 100 bin öğrenci ve yaklaşık 226 bin 593 eğitim emekçisi depremden etkilendi. Aynı zamanda rapora göre, Adana’da 5, Hatay’da 170, Maraş’ta 95, Osmaniye’de 31, Kilis’te 32, Adıyaman’da 205, Urfa’da 100, Diyarbakır’da 6, Malatya’da 70, Antep’te 61 okul yıkıldı veya ağır hasar alarak kullanılamaz hale geldi.

Eğitim Sen Maraş Şubesi tarafından daha önce hazırlanan rapora göre, Maraş’ta 10 konteyner okul bulunurken derslik sayısı 142. Söz konusu konteyner okullardaki öğrenci sayısı ise 4 bin 562. Ancak rapora göre kentte okul yapılmayan 25 konteyner kent bulunurken buralardaki 3 bin 361 öğrenci kendi imkânları ile okullarına erişim sağlıyor. Raporda, 15 anaokulu öğrencisinin konteyner kente kurulan 1 derslikte, 24 lise öğrencisinin taşımalı eğitim kapsamında, 61 ilkokul/ortaokul öğrencisinin ise konteyner kente 700 metre mesafede bulunan Göksun Nevzat Pakdil Yatılı Bölge Ortaokulu’nda eğitime devam ettiğine dikkat çekildi.

KONTEYNERDE EĞİTİM ÖĞRETİM SÜRÜYOR

Adıyaman’da ise durum pek de farksız değil. Eğitim Sen Adıyaman Şube Başkanı Zeynel Polat, kentin merkezinde 4 konteyner kentte okul olduğunu aktardı. Söz konusu okullarda öğrenim gören öğrenci sayısı ise ortalama 2 bin 500. Kentte okul inşaatlarının sürdüğünü bazı okulların temelinin yeni atıldığının ve aynı zamanda kaba inşaatının bitmiş olmasına rağmen eğitim-öğretime hazır olmayan okullar bulunuyor. Adıyaman merkezde yaklaşık 6 okulun güçlendirme çalışmalarının sürdüğü ve bu ay sonu itibarıyla bitmesi bekleniyor. Kentte kaba inşaatının biten okul sayısı ortalama 11-12 olurken inşaatı süren, ihalesi yeni yapılan okul sayısı ise ortalama 10 oldu. Kentte yaklaşık 55 okulda ikili eğitimin sürdüğü öğrenilirken konteyner kentte yaşayan öğrencilerin okula ulaşım sorunları ise hâlâ sürüyor.

ORTAOKULDA OKUMA YAZMA BİLMEYEN VAR

Hatay’da İskenderun yolu üzerinde bulunan konteyner kentte öğretmenlik yapan ve Hatay Eğitim Sen Şube Sekreteri Nihat Abgöl, konteyner okulların “geçici süreli” algısıyla yapıldığı ve bu nedenle yeterli eğitim materyallerinin bulunmadığına dikkat çekti. Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) ilkokul ve ortaokulların ihtiyacı için bütçe ayırmadığını ifade eden Abgöl, ilkokul öğrencileri için dün başlayan uyum haftasına karşın temizlik personelleri bile bulunmuyor. Abgöl, “Akıllı tahtamız, ders işlenecek araç gereçlerimiz yok. Ne bilgisayar, ne internet… Kara tahtamız dışında hiçbir şeyimiz yok. Bizim görev yaptığımız Antakya Gazi Ortaokulu hafif hasarlı olduğu için çalışma yapılacağı ve geçen sene bu ay eğitime okulda başlayacağımız söylenmişti. Ancak ihalesi hâlâ verilmedi. Konteyner kentte öğretim vermeye devam ediyoruz ve öğrenci mevcudumuz ortalama 300” dedi.

Pandemi ve deprem nedeniyle öğrencilerin eğitim sürecinde ciddi sıkıntılar olduğuna dikkat çeken Abgöl, “Meslekteki 25’inci yılım ancak ortaokul birinci sınıfta ilk defa bu kadar okuma yazma bilmeyen öğrenciyle karşılaştım. Okullarda dersler için araç gereç olmayınca haliyle öğrencilerin öğrenme biçimlerini destekleyemiyorsunuz. Kimi öğrenci görerek, kimisi dinleyerek kimisi yazarak, kimisi ise dinleyerek öğrenir. Eğitim materyallerinin olmaması öğrencilerin öğrenme sürecinde eksiklik yaratıyor” ifadelerini kullandı.

YARATMAYA ÇALIŞTIKLARI ALGI GERÇEKÇİ DEĞİL

Hatay Eğitim Sen Şube Başkanı Özgür Tıraş, depremin üzerinden geçen 19 aya karşın sağlıklı bir eğitim-öğretim ortamının oluşturulmadığını ifade etti. Hatay’daki orta hasarlı birçok okulun ihalesinin ağustos ayında yazıldığını anımsatan Tıraş, “Birçok okulun tamiratı 9 Eylül’e yetişmeyecek. Yıkılan okulların hepsinin yerine yenisi yapılmadı. Antakya’da okul binalarımızın yarısı yıkıldı. Hatay’da her şeyin ‘normalleştiği’ algısını yaratmaya çalışıyorlar ama gerçek bambaşka” dedi.

Tıraş son olarak şunları söyledi: “Hiçbir şey yokmuş gibi Bakanlık, bu öğrencileri başka illerdeki öğrencilerle ortak sınava tabi tutuyor. Bu öğrencilerin sağlıklı ve güvenli çalışma ortamları olmadığı için akademik açıdan da desteklenmesi gerekiyor.”

KENTTE KAPSAMLI BİR ÇALIŞMA BİLE YOK

Eğitim Sen Maraş Şube Başkanı İsmail Tekardıç, bazı okulların yıkılması sonucu ikili eğitime geçilmesinin bölgede eğitimdeki en büyük sorunlardan biri olduğuna dikkat çekti. Tekardıç, “Konteyner kentlerdeki öğrencilerimiz ulaşım sorunu yaşıyor. Gittiği okul kentin bir ucunda, kaldığı konteyner kent öteki ucunda ki bu da eğitim öğretimi aksatıyor. Depremin üzerinden 19 ay geçmesine rağmen Maraş’ta yeni yapılan okul yok ve bu yıl da ikili eğitim öğretim devam edecek. Okulları eğitime öğretime hazırlama gibi bir çalışma kentte söz konusu değil” dedi.