2016’nın müzik kitapları seçkisi
Türkiye’de müzik kitaplarının basılıyor olması kimilerine mucize gibi geliyorsa da bu yıl yola sadece müzik kitapları basmak üzere çıkmış bir yayınevi dahi yayın hayatına başladı.
Kitap Eki'nden Özge Denizci, 2016'da yayımlanmış müzik kitapları seçkisini derlediği bir yazı kaleme aldı.
İşte o yazı:
Müzikseverlerin ve müziği dinlemek kadar okumaya da ilgi duyanların yakından tanıdığı Pan Yayıncılık ise bu yıl müzik yayıncılığında 30 yılı devirmenin haklı gururunu yaşıyor. Türkçeye kazandırılan yabancı yayınların yanı sıra, alan araştırması içeren ve tarihi veri sunan Türkiye müzik kültürünü merkezine alarak hazırlanmış kitaplar da 2016 yılının müzik yayıncılığı açısından bereketli bir yıl olduğunu gösteriyor. Öte taraftan müzik kitabı basan farklı alanlardan yayıncılar da bu sene dikkat çekici işlere imza attı. Bu yıl Cemal Ünlü’nün “Git Zaman Gel Zaman” kitabı gibi bazı kitapların ikinci baskısını yapmış olması da sevindirici gelişmelerdendi. Velhasıl kelam, geçtiğimiz yılın dikkat çeken müzik kitaplarından beşini (bonusu ile altısını) sizin için seçtim. 2017’nin dinlemek kadar müziği okumayı da ihmal etmediğimiz bir yıl olması dileğiyle.
- The Beatles – Hunter Davies- Karaplak Yayınları
2016 yılının müzik yazını açısından oldukça bereketli bir yıl olduğunu tekrarlamakta yarar var. En önemli gelişme ise dilimize kazandırdığı kitaplarıyla aniden hayatımıza giren Karaplak Yayınları oldu. İlk icraatları Hunter Davies’ın The Beatles kitabıydı. Doruk Yurdesin’in çevirisiyle elimize ve hatta ruhumuza ulaşan kitap, 1967-1968 yıllarında Beatles’ın onaylı tek grup biyografisi olma özelliği ile dikkat çekiyor ve Beatles hakkında bilmek isteyebileceğiniz tüm gerçekliği ortaya koyuyor.
- 100 Soruda Şarkılı Memleket Tarihi – Murat Meriç – Ağaçkakan Yayınları
“Şarkılı Memleket Tarihi” sunumlarından ve “45’lik” isimli programından yakından tanıdığımız, müzik yazarı Murat Meriç’in Ağaçkakan Yayınları tarafından yayınlanan “100 Şarkıda Memleket Tarihi” isimli kitabı bu yılın Türkiye müzik literatürüne kazandırılan kitaplardan biri olarak dikkat çekiyor. 1921 yılından günümüze, gününe tanıklık eden pek çok farklı tınıdaki şarkı, politik bağlamıyla kitap içindeki yerini alıyor. Adı üstüne “Şarkılı Memleket Tarihi” draje kıvamında okuyucuya ve özellikle Türkiye müziklerine ilgi duyanların ilgisini çekiyor.
- Caz Çok Zor – Batu Akyol – Karaplak Yayınları
Türkiye müzik tarihine ışık tutan bir kitap olarak oldukça önemsediğim bir iş olan Caz Çok Zor, Batu Akyol’un, 2013 yılında çektiği “Türkiye’de Caz” isimli belgeseline girmeyen röportajları içeriyor. Bu kitap Türkiye caz tarihine ışık tutarken, aynı zamanda diğer türlerle etkileşimini de anlatmadan geçmiyor.
- Kimlik, Ritüel, Müzik İcrası/ İstanbul Cemevlerinde Zakirlik Hizmeti -Ulaş Özdemir- Kolektif Kitap
Etnomüzikoloji alanında yayınlanan hemen her kitap ayrıca bir önem taşıyor diye düşünüyorum. İşte bu bağlamda yayınlanan 2016 yılının belki de en önemli kitabı, Ekim ayı içinde Ulaş Özdemir’den geldi. Müzik kariyerinin yanı sıra yazılarından ve etnomüzikoloji çalışmalarından da bildiğimiz Ulaş Özdemir Yıldız Teknik Üniversitesi’nde yaptığı doktora tezini kitaplaştırarak Türkiye müzik literatürüne önemli bir katkı sağlıyor. Dünyanın çeşitli bölgelerinde yaşayan Alevi inancına mensup kişilerin kültürel yapılarına ilişkin çalışmalar farklı ülke ve bölgelerdeki araştırmacıların oldukça ilgisini çeken bir konu. Bu nedenle yakın tarihte yayınlanmış pek çok araştırmaya rastlamak mümkün. Ulaş Özdemir’in kitabını diğer çalışmalardan ayıran özelliklerin başında ise olguların müzik bağlamında, mensup olduğu kültürü objektif bir biçimde ele alışı ve İstanbul gibi bir metropolün saha olarak seçilmesi diyebiliriz.
- Zahmetsiz Ustalık /İçimizdeki Usta Müzisyeni Özgür Bırakmak- Kenny Werner- Pan Yayıncılık
Besteci ve piyanist Kenny Werner’ın kaleminden 19 yıl kadar önce çıkan kitap Türkçeye Selma Öğünç tarafından kazandırılmış ve de ne iyi edilmiş. Kitap alt başlığından da anlaşılabileceği üzere isteyen herkesin müzik yoluyla kendini ifade edebileceğini, bunun için özel bir yetenek statüsünün mensubu olmasının gerekli olmadığını anlatıyor. Kitap özellikle müzisyenler arasında bir hayalet gibi zaman zaman dolaşan “kendine güvensizlik” olgusunu neredeyse tarihe karıştırıyor. Werner, müziğe küsmüş ancak içinde “halen bunu yapabilirim” hissini bir parça da olsa taşıyanlara umut ışığı sunuyor. Özet olarak kitabı değerli kılan en önemli özellik, müzik yaparken zihne tutsak olmamanın sırrını saklıyor oluşu.
Bonus: Yoldan Çıkmış Simalar- Murat Beşer- İletişim Yayınları
İlk seferde iki baskı yaparak 2016 yılının müzik kitapları arasında yerini alan Murat Beşer’in “Yoldan Çıkmış Simalar” isimli kitabı, geçtiğimiz günlerde kaybettiğimiz Apaçi Ayhan’ın hikâyesi ile başlıyor ve müzik ile yolları kesişmiş, müziği yaşam felsefesi haline getirmiş kişilerin hikâyeleri ile devam ediyor. Kitapta, Türkiye’deki müzik kültürüne hakim kişilerin yakından bildiği Zihni Şahin, Levent Erseven, Shades Süleyman, Melodi Adnan gibi birçok isim bulunuyor. Murat Beşer, kitabıyla memleketin bir döneminin müzik ile imtihanına da projeksiyon tutuyor. Kullanılan esprili üsluba eşlik eden çizimler ise Aptülika’ya ait.