2019'un eğitim karnesi

Derleyen: Merve ATICI merveatici@birgun.net

“İşleriniz iyi gidiyorsa eğitim bütçenizi iki katına çıkarın, kötü gidiyorsa dört katına.”

-Tom Peters

Tom Peters, iyi bir hayat için eğitimle ilgili bunları söylemiş, “İşleriniz iyi gidiyorsa eğitim bütçenizi iki katına çıkarın, kötü gidiyorsa dört katına” günümüz Türkiye’sinde ise durum tam tersi. 2019 eğitimin gerilemesine yönelik atılan adımlarla geçti.

Özel okullara verilen ve onları birer ticarethaneye dönüştüren teşvik politikaları, Milli Eğitim Bakanlığı’ndan kesilen bütçe ödenekleri ve niteliksiz eğitim, ataması yapılamayan öğretmenler ve nicesi…

İşte 2019’un öne çıkan eğitim haberleri

OCAK

Okullarda şiddet: Akademisyen Ceren Damar’ın öldürülmesi

Akademisyen Ceren Damar’ın öğrencisi tarafından öldürülmesi, okullardaki güvenlik problemlerini ve şiddetin yaygınlaşmasının yıkıcı sonuçlarını yeniden gündeme getirdi. Okullarda yaşanan şiddet olaylarına zemin hazırlayan önemli faktörlerden birisi de ‘ticarileşen eğitim sistemi’ olarak dikkati çekti.

Atama bekleyen öğretmenler

400 binden fazla öğretmen adayının atama beklemesine rağmen, şubat ayında gerçekleşecek olan atamalarda kontenjan 20 bin olarak belirlendi. MEB’in 20 bin öğretmen ataması yapacağını açıklamasına yönelik tepkiler devam etti.

2019-un-one-cikan-egitim-haberleri-667126-1.

ŞUBAT

Mülakat tepkileri

Milli Eğitim Bakanlığı’nın 20bin sözleşmeli öğretmen ataması yapacağını ilan etmesinin ardından KPPS’den yeterli puan alan binlerce atama bekleyen öğretmen sözlü mülakat mağduru oldu. KPSS puanı yüksek olan yüzlerce aday sözlü mülakatla ortalaması düşürülerek atanmadı. Mülakatta puanı düşürülen öğretmenler duruma tepki gösterdi.

Anaokullarında Kuran protokolü

Diyanet, 4-6yaş çocukların ayönelik Kuran kurslarıyla yetinmeyerek gözünü MEB’e bağlı anaokullarına dikti. Edirne’de, Milli Eğitim Müdürlüğü ve Müftülük arasında imzalanan protokolle, “Kuran Kursları Öğretim Programı”nın anaokullarında uygulanmasının önü açıldı.

Akademide ‘örtülü kadro’ dönemi

Norm kadro yönetmeliğinde yapılan değişiklik çerçevesinde YÖK’ten üniversite yönetimlerine devredilen kadro tahsis yetkisinin ardından ilk kadro ilanı yayımlandı. kadroların verildiği bölüm ya da fakülte belirtilmezken kadro detaylarının üniversitenin internet sitesinden de duyurulmaması dikkati çekti.

Öğrenci bulamayan 5 imam hatip kapatıldı

İmam hatiplerin açılma sürecindeki plansızlık bir kez daha gözler önüne serildi. Batman, Bursa, Kocaeli ve Şanlıurfa’daki beş imam hatip ortaokulunun, “Öğrenci yok” gerekçesiyle kapatıldığı ortaya çıktı.

MART

Üniversiteler döküldü

Uluslararası derecelendirme kuruluşu Quancquarelli Symonds’ın(QS) verileri, Türkiye’deki üniversitelerin eğitim kalitesindeki düşüşü gözler önüne serdi. Londra merkezli kuruluşun raporuna göre, Türkiye’den hiçbir devlet üniversitesi başarı sıralamasında ilk 500’e giremedi.

Doğa Koleji’nde öğretmenlerin maaş alamadığı ortaya çıktı

Hala eğitimcilerin ve diğer çalışanlarının maaşlarını ödemeyen Doğa Koleji’nde öğretmenlerin, ödeneklerini alamadıkları kamuoyuyla paylaşıldı.

MEB’in faaliyet raporu

MEB’in yayımladığı faaliyet raporuna göre, imam hatipler devamsızlık ve yılsonu başarısızlığında diğer okul türlerini geride bırakarak ilk sıraya yerleşti. Bakanlık raporuna göre imam hatipler devamsızlık, sosyal etkinliklere katılma ve kitap okuma hedeflerini de tutturamadı.

2019-un-one-cikan-egitim-haberleri-667127-1.

NİSAN

ODTÜ’de geleneksel şenlik iptal edildi

Orta Doğu Teknik Üniversitesi'nde (ODTÜ) her yıl düzenlenen Uluslararası Bahar Şenliği iptal edildi. Protestolar sonucu rektör öğrencilerle masaya oturmak zorunda kaldı. ODTÜ Öğrencileri’ zaferlerini “Çabalarımız sonuç verdi! ODTÜ 2019 Bahar Şenliğimizi kazandık! Rektör tüm isteklerimizi kabul etti” sözleriyle duyurdu.

MEB bütçesinden 2milyar TL kesildi

Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından 2018 yılına ilişkin açıklanan tasarruf tedbirleri kapsamında Milli Eğitim Bakanlığı(MEB) bütçesinden de milyarlarca liralık kesinti yapıldı. Açıklanan tasarruf tedbirleri kapsamında MEB bütçesinden 2 milyar TL kesinti yapıldı.

MAYIS

KPSS ücretlerine zam

2018 yılında düzenlediği altı merkezi sınavdan topladığı başvuru ücretleriyle 113 milyon TL kâr elde ettiği ortaya çıkan ÖSYM, KPSS’nin başvuru ücretlerine yüzde 25 zam yaptı.

YÖK en başarılı lise türlerini açıkladı

YÖK, 2018-2019 eğitim öğretim yılında üniversiteye giriş sınavın da en başarılı olan lise türlerini açıkladı. YÖK’ün istatistiklerine göre, imam hatip liselerinde üniversite sınavına başvuran107 bin 626 öğrenciden yalnızca 16 bin 285’i dört yıllık bölümlere yerleşebildi.

Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) bütçesinin büyük bölümünün aktarıldı-ğı Din Öğretimi Genel Müdürlüğü’ne bağlı imam hatip liselerinin lisans bölümlerine yerleşme oranı yüzde 15’te kaldı.

Felsefe dersi seçmeli, din dersi zorunlu oldu

Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk, liselere getirilen yeni sistemin detaylarını kamuoyu ile paylaştı. Yeni sistemde, zorunlu derslerin sayısı azaltılarak seçmeli derslerin sayısı artırıldı. Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi zorunlu olurken, Felsefe alanı dersleri seçmeli oldu. Yeni sistemin açıklanmasının ardından YÖK’ün söz konusu değişiklikle ilgili bilgisinin olmadığı ortaya çıktı

ODTÜ’lülerin direnişi

ODTÜ Rektörlüğü’nün, Kredi ve Yurtlar Kurumu (KYK) ile bir protokol imzalayarak yeni yurt yapılması kararına öğrenciler direnişe geçti. ‘KYK değil ODTÜ yurdu istiyoruz’ diyerek yaşam alanlarını savunan ODTÜ öğrencileri çadır nöbetine başladı.

LGS sonuçları

Bir milyondan fazla öğrencinin “nitelikli” liselere girmek için ter döktüğü LGS sonuçları, eğitimdeki eşitsizliği bir kez daha gözler önüne serdi. MEB’in, LGS’ye ilişkin hazırladığı değerlendirme raporuna göre, eğitim düzeyi yüksek olan ailelerin çocukları sınavdan ortalama 406 puan alırken eğitim düzeyi düşük ailelerin çocuklarının ortalama sınav puanı 278 oldu.

2019-un-one-cikan-egitim-haberleri-667136-1.

HAZİRAN

Bütçe yetersizliği okul inşaatlarını durdurdu

Şırnak’ın ilçelerine bağlı bazı köylerde geçtiğimiz yıl yapımına başlanılan 13 okulun inşası “bütçe yetersizliği” gerekçesiyle durduruldu.

Liselilere, solculara hakaret eden kitap dağıtıldı

İstanbul’da bir lisede, Sezai Karakoç’un, “Solcular sömürür” ve “Gözlerini kan bürümüştür” gibi ifadelerin yer aldığı kitabının öğrencilere okutulduğu ortaya çıktı. Bakanı Ziya Selçuk ise konuyla ilgili, “Okuma alışkanlığı kazandırılmak için okutuldu” diyerek skandal bir savunma yaptı.

TEMMUZ

MEB’den eğitime 3 darbe

-MEB’in öğretmenlere yönelik çalışmasındaki tartışma metinlerinde skandal ifadeler yer aldı. Laiklik mücadelesini ‘Ahlak buhranı’ olarak değerlendiren metinlerde Cumhuriyetin ilk yılları, ‘Baskı’ günümüz ise ‘Rahatlık’ dönemi olarak adlandırıldı.

-Bakanlık, okullara gönderdiği resmi yazıda 2023 Vizyon Belgesi'nde yer alan “Eğitimin finansman çeşitliliğinin artırılması” maddesine ilişkin hatırlatma yaptı. Yazıda okulların isimlerini satılabileceğini duyurdu. Belli bir bedel karşılığında okullara hayırsever isimlerinin verilmesiyle elde edilecek gelirlerin merkezi yönetim bütçesine ödenek olarak kaydedileceğini belirtti.

-MEB öğretmen ataması mülakatında tuhaf kriter oluşturdu. Bakanlık, mülakatta neden düşük puan aldığını soran öğretmen adayına "Eyleme katılma elenme nedeni olabilir” yanıtını verdi.

Barış Akademisyenleri

AYM, Barış birdirisine imza atan akademisyenler kararıyla ilgili değerlendirme yaptı. AYM’den yapılan açıklamada “Bu bildirinin Anayasa’nın 26. maddesinde yer alan ifade özgürlüğünün korumasından yararlanması gerektiği yönündeki yorumları Anayasa Mahkemesinin bildiride yer alan düşünceleri paylaştığı veya desteklediği anlamına gelmez” denildi. AYM'nin açıklamasından sonra yıl boyunca birçok akademisyen beraat etti.

İlkokula başlama yaşı 69 ay oldu

İlkokula başlama yaşını 69 aya çıkaran kanun yürürlüğe girdi. Resmi Gazete’de yayımlanan kanunla 66 ay olan ilkokula başlama yaşı 69 ay olarak değiştirildi.

Üniversiteliler iş bulma oranında sondan ikinci

Türkiye, 34 Avrupa ülkesinin, üniversite mezunlarının iş bulma oranına göre sıralandığı listede sondan ikinci oldu. Mezunların iş bulma oranında yüzde 64,2 ile AB ortalamasının çok altında kalan Türkiye’de, üniversite mezunu kadınların yalnızca yüzde 57,5’inin üç yıl içinde bir işe yerleşebildiği bildirildi.

Sistemin aynası: YKS’de 628 bin öğrenci barajı geçemedi

ÖSYM’NIN 2019 YKS verileri, eğitim sisteminin içler acısı durumunu bir kez daha gözler önüne serdi. Verilere göre, üniversite sınavında 15 bin öğrencinin puanı, yarım net dahi yapamadığı için hesaplanamadı. YKS’nin ilk oturumunda 15 net doğru yanıt veremediği için puan barajının altında kalan aday sayısı ise 628 bin 796 oldu.

2019-un-one-cikan-egitim-haberleri-667130-1.

AĞUSTOS

Özel okullarda maaş krizi

-İstanbul Kartal’daki Ahmet ŞimşekKoleji’nin, 120 öğretmene şubat ayından beri maaş ödemediği ortaya çıktı. Kolejde çalışan 70 personelin ise yaklaşık 10 aydırmaaş alamadığı bildirildi.

-Bursa’da maaşlarını alamayan özel okul öğretmenleri eylem yaptı.

-Doğa Koleji’nde çalışan sekiz bin öğretmene iki aydır maaş ödenmediği

2.5 milyon öğrenciden 904 bini üniversiteye yerleşebildi

YKS’ye başvuran 2 milyon 528 bin üniversite adayından 904 bini üniversiteye yerleşebildi, tercih yapan 71 bin öğrenci ise açıkta kaldı. 647 bin üniversite adayı sınava girmesine rağmen tercih yapmadı. İmam hatip liseleri mezunları yine başarısız oldu.

ODTÜ’de direniş kazandı

ODTÜ’de yapılmak istenen Kredi ve Yurtlar Kurumu (KYK) yurdu için yaklaşık 3 ay süren direniş sonuç verdi. Ankara Çankaya Belediyesi ekipleri yıkım sürecini başlatmak için tutanak tuttu.

Devlet okullarında ‘özel sınıf’ ayrımına soruşturma

Devlet okullarında sınıflar ‘özel’ ve normal olarak ikiye ayrıldığı ve çocuklarını özel sınıfa kaydeden velilerin ödediği ücretin 2 bin liradan 10 bin liraya kadar çıkabildiği ortaya çıktı. BirGün’ün ortaya çıkardığı skandalın ardından Milli Eğitim Bakanlığınca (MEB) inceleme ve soruşturma başlatıldı.

2019-un-one-cikan-egitim-haberleri-667131-1.

EYLÜL

Veliler akademik ve kamusal eğitim mücadelesini kazandı: Bolu’ya yeni Anadolu lisesi

Bolu’da çocukları herhangi bir liseye yerleşemeyen velilerin talepleri karşılık buldu. İmam hatip dayatmasına karşı direnen velilerin mücadelesi sonucunda şehre yeni bir Anadolu Lisesi kazandırıldı.

Türkiye öğrenciye en az para harcayan 3. ülke oldu

OECD raporu açıklandı. “Bir Bakışta Eğitim” raporuna göre Türkiye, öğrenci başına en az harcama yapan üçüncü ülke oldu. Türkiye, geleneği bozmayarak birçok konuda yine OECD ortalamasının altında kaldı.

Taşımalı eğitim mağdur etti

-Okulların açıldığı ilk gün Kocaeli’nde Çubuklu Osmaniye İlkokulu ve orta okulunda okuyan öğrenciler köylerine servis gelmemesi sebebiyle okula başlayamadı.

-Urfa'nın Haliliye ilçesine bağlı Akpınar Mahallesi’nde bulunan 150 ilk ve ortaokul öğrencisi, okul servisi gelmediği için bu yıl eğitim-öğretime başlayamadı.

-İzmir'in Menemen ilçesindeki bazı kırsal mahallelerde yaşayan öğrenciler, taşımalı eğitim sisteminde değişikliğe gidilmesi nedeniyle bu yıl okula başlayamadı.

Kayıt parası isteyen devlet okulları

Birçok okulda açılan özel sınıflar için müdürler velilerden 3 bin TL'den 10 bin TL'ye kadar kayıt parası istendi. BirGün'ün bu haberi duyurmasının ardından MEB konuyla ilgili soruşturma başlatıldığını ifade etse de kayıt parasıyla ilgili velilerden şikayetler gelmeye devam etti.

EKİM

MEB bursunda usulsüzlükler

Diyanet İşleri Başkanlığı’nın, Milli Eğitim Bakanlığı(MEB) ile Kültür ve Turizm Bakanlığı’nı geride bırakarak en fazla kontenjan aldığı MEB Bursu’ndaki usulsüzlükler, Sayıştay’ın denetimlerine takıldı. MEB’in mali hesaplarını kontrol eden Sayış-tay denetçileri, MEB Bursu ile yurt dışında eğitim gören öğrencilere yapılan ödemeler-de yasal sınırın aşıldığını, burs kapsamında olmayan birtakım giderlerin de bütçeden karşılandığını belirledi.

Tezsiz yüksek lisansa akademi yolu açıldı

Yükseköğretim Kurulu’nca (YÖK) yapılan yeni düzenleme ile “araştırma görevlisi kadrosuna başvurabilmek için ilana ilk başvuru tarihi itibarıyla 35yaşını doldurmamış olma” şartı kaldırıldı. Ayrıca tezsiz yüksek lisans mezunlarına araştırma görevlisi olma hakkı tanındı.

Özel üniversitelerin reklam payı

YÖK tarafından özel üniversitelere ilişkin hazırlanan rapora göre 30 üniversite, öz kaynaklı araştırma projesine bütçe ayırmadı. Araştırma projeleri için hiçbir harcama yapmayan bazı üniversitelerin reklam tanıtımları için ise yüz binlerce lira ayırması dikkat çekti.

Hukuk fakültelerine ilahiyatçı dekan atamaları

Ülke genelinde bulunan77 hukuk fakültesinin19’undadekanların hukukçu olmadığı ve bu fakültelerin 4’ünde ilahiyatçıların dekanlık yaptığı ortaya çıktı.

MEB 14 bölümde yetenek sınavını kaldırdı

Yükseköğretim Kurulu, 14 yükseköğretim programından özel yetenek sınavı şartını çıkardı. Karar söz konusu bölümlerin öğrencileri tarafından büyük tepki çekti.

KASIM

Türkiye okul öncesi okullaşma oranında son sırada

OECD’nin, “Bir Bakışta Eğitim-2019” raporuna göre, Türkiye okul öncesi eğitimdeki okullaşma oranında 30 ülke arasında son sırada yer aldı. Kamu kaynaklarından eğitim kurumlarına yaptığı harcamalar listesinin de sonlarında yer alan Türkiye’de, okulöncesi okulların yüzde 50’sinin özel olduğu bildirildi.

Aksaray’da otizmli öğrenciler yuhalandı

Aksaray’da bulunan Merkez Mehmetçik İlkokulu'nda veliler, otizmli öğrencilerin sınıflarının kapatılmasını talep etti. Okulun çıkış saatinde bir araya gelen veliler, otizmli çocukları yuhaladı.

KPSS’nin geçerlilik süresi 1 yıla indi

KPSS’nin geçerlilik süresi iki yıldan bir yıla indirildi. Bir yıl olan süreyi geçen yıl ikiye çıkaran AKP, bu süreyi tekrar bir yıla çekti.

Kazandıkları bölümden eksi net yapan öğrenciler

2019 YKS’de üniversiteyi kazanan öğrencilerin netleri açıklandı. Yükseköğretim Program Atlası’nda (YÖK ATLAS) yapılan güncellemeyle girdiği bölümle ilgili testte 1 veya altında, hatta eksi netler yapan öğrenciler olduğu ortaya çıktı. Sonuçlar eğitim sistemindeki çarpıklığı gözler önüne serdi.

Mobbing nedeniyle yaşamına son veren öğretmenler

-Diyarbakır’ın Çınar ilçesindeki bir okulda sözleşmeli öğretmenlik yapan Esat Tarhan’ın önceki gün yaşamına son verdiği öğrenildi.

-Antep’te Türkçe öğretmeni Saadet H. sözleşmeli olarak eğitim verdiği okulda maruz kaldığı mobing nedeniyle yaşamına son verdi.

Bir özel okul daha kapanacağını ilan etti

Kapanan özel okullara bir yenisi daha eklendi. Uzun zamandır maaş alamayan öğretmenlerin görev bıraktığı Özgür Boza Okulları kapanacağını resmen ilan etti.

2019-un-one-cikan-egitim-haberleri-667146-1.

ARALIK

PISA Sonuçları

Uluslararası eğitim değerlendirme testi olan ve 15 yaş grubundaki öğrencilere uygulanan PISA’nın sonuçları açıklandı. Türkiye’nin, okuma becerileri, matematik ve fen alanlarındaki başarı sırasını 2016 yılına göre artırmış olmasının sebebinin örneklem grubunun bir önceki PISA’da başarı göstermiş okullardan seçilmesi olduğu ortaya çıktı. Buna rağmen Türkiye, hemen her alanda OECD ortalamasının çok altın da kaldı. Türkiye’nin, 37 OECD ülkesinin okuma becerilerine göre sıralandığı listedeki yeri 31 oldu.

Özel okullar

Aylarca maaş alamayan öğretmenler ve dönem ortasında okulsuz kalan öğrenciler, hükümetin özele ağırlık veren okullaşma politikasının yanlışlığını bir kez daha gözler önüne serdi.

Türkiye’de, 2011-2012 eğitim öğretim yılında 885 olan özel lise sayısı 2018 yılının sonunda 2 bin 989’a yükseldi. Özel okullarda eğitim gören öğrenci sayısı ise MEB’in teşvikleri sonucu 1,5milyona ulaştı. Sayıları hızla artan özel okullar, Türkiye’deki ekonomik darboğaz nedeniyle birbiri ardına kapısına kilit vururken MEB, özel öğretime devam eden öğrenci oranlarının daha da artırılmasını hedef olarak belirledi

Doğa Koleji öğretmenlerinin ders boykotu

Eğitim öğretim ödenekleri ile birlikte aylardır maaşlarını alamayan Doğa Koleji öğretmenleri dersleri boykot etti. Öğretmenlere destek veren veliler de boykot kararı alan eğitimcilerin yanında yer aldı. Öğretmenler ve veliler birçok ilde okul yönetimini protesto etmek için eylem başlattılar. MEB yaşanan süreçle ilgili soruşturma başlattığını açıkladı. Okul yönetimi tarafından da devir işlemlerine başlandığı belirtilen Doğa Koleji’nin yaşanan satış süreci ise hala devam ediyor.

Sözleşmeli öğretmenlere 18 maddelik tehdit

Silopi Kız Anadolu Lisesi müdürü S.S., okuldaki sözleşmeli öğretmenlere kendi talimatlarının yer aldığı 18 maddelik bir metin gönderdi. Metinde, öğretmenlerin vazifelerini yapmadığı takdirde görevden alınabileceği belirtildi.

Lisede olması gereken 1 milyondan fazla genç kayıp

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ülkede lise çağındaki gençlerin yüzde 50’ye yakını eğitimde yer almadığını ve bu gençlerin 1 milyon 375 bininin ise ne yaptığının bilinmediğini açıkladı.

Açık lisede okuyan öğrenci sayısı 1 milyonu geçti

2012 yılında getirilen 4+4+4 sisteminin ardından açık lisede okuyan öğrenci sayısı 940 binden 1 milyon 389 bin'e yükseldi. Aynı dönemde lise öğrenci sayısındaki artış oranı yüzde 15,8 olurken açık öğretim lisesinde okuyanların artış oranı yüzde 32,4 oldu.

Araştırma sonuçları ortaya çıkardı: Türkiye’de 68 rektörün hiç makalesi yayımlanmadı, 71 rektör ise hiç atıf almadı

Üniversite Araştırma Laboratuarı’nın çalışması ülkedeki rektörlerin akademik durumunu ortaya koydu. Henüz taslak halinde olan çalışmaya göre 68 rektörün hiç makalesi yayımlanmazken 71 rektör bugüne kadar hiç atıf almadı.

2019-un-one-cikan-egitim-haberleri-667132-1.