21 milyar lira ceza kesmişler

Hüseyin ŞİMŞEK

Koronavirüsün neden olduğu yıkıma karşı halkın yaralarını sarmak yerine sermayeye kolaylık sağlayan AKP, oluşan açığı halka kestiği cezalarla kapatmaya çalışıyor.

Salgın hastalık döneminde, maske, sokağa çıkma yasağı ve fiziksel mesafe kurallarına aykırılık gerekçesiyle kesilen cezaların yanında, SGK, trafik ve geciken vergi borcu cezaları yüzünden yurttaşlar milyarlarca TL’lik ödeme yapmak zorunda kaldı. Salgının ülkede görüldüğü Mart 2020’den bugüne kadar kesilen cezaların toplam tutarı, 20 milyar 830 milyon 376 bin TL oldu. Salgın döneminde devletin en yüksek ceza tahsilatı, 2 milyar 576 milyon TL ile bu yılın mart ayında gerçekleşti.

Bu yılın salgın hastalıkla geçen beş ayında, ödenen ceza miktarı 8 milyar TL’yi geride bıraktı. Covid-19 salgınının görülmediği son yıl olan 2019’un ilk beş ayında ise bu tutar 4.6 milyar TL olarak kayıtlara geçti. Maliye Bakanlığı’nın verilerine göre, en çok ceza, idari cezalar kapsamında verildi. Bu cezalar arasında ise pandemi kısıtlamalarına uymayanlara yönelik yaptırımlar yer alıyor.

HEM KİRAYI HEM DE CEZAYI SİLDİLER

Yurttaşa milyarlarca TL’lik cezalar veren ve bu cezaların tahsilatını gerçekleştirmek için girişimlerde bulunan iktidar, yandaşlarını korumak için ise milyarlarca TL’den feragat etti. Sadece İstanbul Havalimanı’nı işleten Kalyon, Cengiz, Limak ve Mapa’nın ortak olduğu İGA’nın 1 milyar 45 milyon avro olan kira borcu tek kalemde silindi. Ayrıca aynı şirketlere İstanbul Havalimanı’nda kurallara uymadığı gerekçesiyle 2020 yılı boyunca kesilen cezaların tamamı da iptal edildi. İGA’ya yapılan toplam kıyağın, yurttaşlara kesilen toplam cezadan daha fazla olduğu ifade edildi.

Kredi paketleri ile salgın döneminde iyice yoksullaştırılan esnafa yapılan yardım, kesilen cezaların yanına bile yaklaşamadı. Halktan salgın sürecinde 20 milyar TL’den fazla para toplayan AKP, “büyük müjde” olarak duyduğu esnaf yardımı için sadece 4.5 milyar TL harcadı.

***

Güçleri yurttaşa yetiyor: Ceza gelir kapısı oldu

Salgın hastalık sürecinde aylara göre devletin tahsil ettiği ceza miktarları şöyle:

♦ Mart 2020: 1.2 milyar TL

♦ Nisan 2020: 663 milyon TL

♦ Mayıs 2020: 752 milyon TL

♦ Haziran 2020: 1.2 milyar TL

♦ Temmuz 2020: 1.4 milyar TL

♦ Ağustos 2020: 1.4 milyar TL

♦ Eylül 2020: 1.3 milyar TL

♦ Ekim 2020: 1.9 milyar TL

♦ Kasım 2020: 1.3 milyar TL

♦ Aralık 2020: 1.4 milyar TL

♦ Ocak 2021: 1.2 milyar TL

♦ Şubat 2021: 1.8 milyar TL

♦ Mart 2021: 2.5 milyar TL

♦ Nisan 2021: 1.1 milyar TL

♦ Mayıs 2021: 1.2 milyar TL

***

İktidar kaşıkla verdiğini kepçeyle geri alıyor

Kestiği cezalarla yetinmeyen iktidar, bir de yeni vergi zamları ve ek önlem paketleriyle gelir elde etmeye çalışıyor. CHP Genel Başkan Yardımcısı Ali Öztunç’un hazırladığı çalışmaya göre, ÖTV’nin artırılması ve ek paketler, enflasyon farkı nedeniyle yılsonuna kadar devletin kasasına girecek ek tutar, 153,5 milyar TL olacak.

Öztunç’un Kamu Maliyesi Raporu’nu kaynak göstererek hazırladığı çalışmaya göre, 2021’de bütçe gelirleri, artırılan vergilerin de etkisiyle başlangıçta yapılan tahminlerin 153,5 milyar TL üzerinde gerçekleşecek. Bu fazla gelirin, 37,7 milyar TL’si alınan ek önlemlerden, 96,2 milyar TL’si tahminlerden daha yüksek seyreden enflasyon, büyüme, dış ticaret ve istihdamdan kaynaklanan vergi dinamiklerinden, 19,4 milyar TL’si yeniden yapılandırmadan ve 21,1 milyar TL’si de vergi dışı gelirlerden kaynaklanacak. Çalışmaya göre ayrıca son alınan akaryakıt ve LPG’de ÖTV’nin artırılması kararıyla da 12 milyar TL’lik ek gelir elde edilecek. AKP’nin pandemi dönemi boyunca kamuya yaptığı karşılıksız yardımın 10 milyar TL olduğunu anımsatan Öztunç, “Yaptıkları yardımın 15 katını, yeni zamlar ve vergilerle geri alacaklar. AKP usulü yardım bu şekilde oluyor” dedi.