30 milyar dolarlık başarısızlık öyküsü
MEB’in, “En büyük ve en kapsamlı eğitim hareketi” dediği Fatih Projesi yeniden yapılandırıldı. MEB Müsteşarı Yusuf Tekin, projenin bugüne kadarki maliyetinin 30 milyar dolar olduğunu duyurdu
MUSTAFA MERT BİLDİRCİN - @mustafamertb_
m.mertbildircin@gmail.com
Eğitimde fırsatları artırma ve teknolojiyi iyileştirme iddiasıyla 2011 yılında başlatılan “FATİH Projesi” altı yıl sonra yeniden yapılandırıldı. Sayıştay’ın denetimlerine “Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) gerçekleştiremediği hedefler” olarak yansıyan projenin 2018-2019 eğitim öğretim yılından itibaren 5’inci ve 9’uncu sınıf öğrencilerini de kapsayacağı öğrenildi. 2016 yılında dağıtmayı planladığı 600 bin tablet bilgisayarın yalnızca 11 bin 881’ini dağıtarak hedefin çok gerisinde kalan MEB, yeni dönemde öğrencilere 2 milyon 700 bin dizüstü bilgisayarın dağıtılacağını duyurdu. Boğaziçi Üniversitesi’nde düzenlenen “Yarının Eğitim Zirvesi”nde konuşan MEB Müsteşarı Yusuf Tekin, projenin toplam maliyetinin 30 milyar lira dolar olduğunu açıkladı. Özyeğin Üniversitesi Kurucu Rektörü ve MEF Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Erhan Erkut, “30 milyar doları eğitime harcamanın en iyi yolu bu proje midir?” diye sordu.
‘Maliyeti 30 milyar dolar’
MEB’in Fatih Projesi’nin tanıtımına yönelik hazırladığı internet sitesinde, “Eğitimde teknoloji kullanımıyla ilgili dünyada uygulamaya konulan en büyük ve en kapsamlı eğitim hareketidir” ifadeleriyle duyurduğu projenin maliyeti önceki gün MEB Müsteşarı Yusuf Tekin tarafından 30 milyar dolar olarak açıklandı. TBMM Genel Kurulu’nda görüşülen, “Bazı Vergi Kanunları ile Kanın ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı”nda ise Fatih Projesi kapsamında yapılan mal ve hizmet alımlarında vergi ve benzeri mali yükümlülüklerden istisna tutulması kabul edildi.
‘Önce insan kaynağı hazırlanmalı’
Tekin’in konuşmasını izlediğinde açıklanan tutarın dil sürçmesinden ibaret olduğunu düşündüğünü söyleyen Prof. Dr. Erhan Erkut, “30 milyar dolar video ile teyit edildiğine göre temel soruya dönelim: Bu kadar parayı eğitime harcamanın en iyi yolu bu proje midir?” diye sordu. MEB eski Bakanı Ömer Dinçer’e, Antalya’da düzenlenen “Özel Okullar Birliği Kongresi”nde esas konunun tablet değil tableti eğitime entegre edecek öğretmen olduğunu söylediğini hatırlatan Erkut, “Yeni teknoloji uygulamasında, akıllı bir kurum ilk önce insan kaynağını hazırlar. Yoksa paralar havaya saçılır. Herhangi bir nedenle hazırlayamıyorsanız, donanıma para harcanmaz” ifadelerini kullandı.
‘Başarısızlık hikâyesi’
Projenin şu ana kadar hayata geçirilememesinin nedeninin idari yargı olduğuna ve 2018-2019 eğitim yılında bu sorunun çözüleceğine ilişkin açıklamaların altını çizen Erkut, “Yedi yılda 30 milyar dolar bütçeli bir proje ve hala İngilizce bilmeyen, teknoloji okuryazarı olmayan bir gençlik… Aşağıya giden PISA skorları ve artan genç işsizliği… Başarısızlık hikayesi…” diye konuştu.
Kendisine sosyal medya üzerinden gelen mesajlara da dikkati çeken Erkut, tablet dağıtılan bazı okullarda kullanım oranının sıfır olduğuna dair mesajlar aldığını belirtti. Erkut, “Mesaj atanlar arasında şifreyi kırıp oyun yükledik diyen de var, satan da…” diye konuştu.