30 yıllık mücadele 5 dakikaya sığdırılamaz

Artvin’in Arhavi ilçesinde Cengiz Holding’e bağlı Eti Bakır A.Ş. tarafından planlanan maden projesine ilişkin Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) sürecinin önceki gün yeniden başlatıldı. Sürece ilişkin Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nda yapılan İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu (İDK) toplantısı yaklaşık 3,5 saat sürdü. Bu sürede yaşam savunucuları, siyasiler, yerel yöneticiler ve bilim insanları projeye itirazlarını sundu.

İDK toplantısına katılan Yeşil Artvin Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Avukat Bedrettin Kalın, "İDK toplantısı göstermelik bir yapılmıştır. 30 yıllık mücadele şirketin 5 dakikalık sunumuna sıkıştırılmıştır. Şirketler her türlü hukuksuzluğu yaparak projelerini sürdürmek istiyor" diye konuştu.

Avukat Kalın, İDK toplantısını BirGün'e değerlendirdi. Kalın, Cerattepe'deki maden projesine ilişkin son sürecin Mayıs 2024 itibariyle Anayasa Mahkemesi'nden gelen kararla değiştiğini anımsatarak "2015 yılında mahkeme projeye ilişkin 'ÇED olumlu kararı' verilmişti. Buna itiraz etmiştik ve 7 yıl sonra AYM "özel yaşama saygı ilkesinin ÇED kararıyla ihlal edilmiş olduğuna ve yeniden karar vermek üzere dosyanın Rize İdare Mahkemesi’ne geri gönderilmesine' karar verildi. Rize İdare Mahkemesi de bunun ardından 'ÇED olumlu kararının iptaline' karar verdi. Karar sonrası maden şirketi ve bakanlık, temyize gitti. 2-3 aydır Danıştay'ın bir karar vermesini beklerken maden şirketi bu kez alanı terk etmemek ve maden faaliyetini sürdürmek için yeni bir ÇED başvurusunda bulundu" dedi.

GÖSTERMELİK TOPLANTI

ÇED başvurusunun ardından hukuksuz bir şekilde halk bilgilendirme toplantısı yapıldığını ve 8 Ocak'ta ise İDK'nin toplandığını anımsatan Kalın "İDK'den bir hafta önce ise Danıştay'ın kararı geldi. Danıştay'ın kararı maalesef hukuk sistemimize yerleştirilmeye çalışılan en yüksek yargı organı olan Anayasa Mahkemesi kararlarının geçersiz sayılmasına yönelik oldu. Danıştay, Rize İdare Mahkemesi ve Anayasa Mahkemesi kararlarını yok saydı" diye konuştu. İDK toplantısının göstermelik olduğunu anlatan Kalın, özetle şunları kaydetti;

"İDK toplantısı dostlar alışverişte görsün diye yapılmış bir toplantı. 3,5 saat süren toplantıda maden şirketi sadece 5 dakikalık bir tanıtım, sunum yaptı. Yani çok üzerinde bile durmadılar. Artvin halkının 30 yıldır mücadele ettiği bir proje ile ilgili maden şirketi 5 dakikalık bir tanıtım yapmayı yeterli sayılıyor. 'Biz o işi zaten hallettik, tamamdır' gözüyle bakıyorlar. Toplantı ÇED prosedüründe yapılması gerekli olduğu için yapılmıştır. Yani biz orada bütün itirazlarımızı söylesek de şirket o itirazları alıp eksik kısımları tamamlayıp bir daha önümüze koyuyor. Zaten süreç son derece yapay bir süreç. Dolayısıyla her şey aslında göstermelikti. Biz buna rağmen bütün yasal haklarımızı kullanalım herhangi bir açıklıkta bırakmayalım diye bütün itirazlarımızı 3 buçuk saat süren bir toplantıda, hem milletvekilleri hem bilim insanları hem STK temsilcileri olarak anlattık. Yapılan ÇED toplantısı da yasaya uygun bir toplantı değildi. İDK kurulunun doğal üyesi olması gereken Artvin Belediyesi toplantıya çağırılmamıştı. Bu toplantıyı geçersiz kılan bir durumdu."