301 işçinin katili 'fıtrat’!
TBMM Soma Komisyonu'nun raporunda, katliama işin doğasının yol açtığı ispatlanmaya çalışıldı, hükümet ve TKİ aklandı. Muhalefet rapora şerh koyacak
SEBAHAT KARAKOYUN-NURCAN GÖKDEMİR
Soma’da 13 Mayıs’ta yaşanan, 301 kişinin öldüğü, 486 kişinin de yaralandığı maden katliamıyla ilgili TBMM’de oluşturulan araştırma komisyonu, nihai raporunu hazırladı. Rapordan, Tayyip Erdoğan’ın “Bu işin fıtratında bunlar var’’ sözleri doğrultusunda bir sonuç çıktı. Muhalefet, sınırlı eklemeler yapabildiği rapora şerh koyacağını açıkladı.
4 Haziran’da çalışmaya başlayan komisyon, dört aylık çalışma süresinde 17 toplantı yaptı ve 906 sayfalık bir rapor hazırladı. Amacını özetle, 'birim ya da kuruluşları suçlamak değil, kazanın nedenlerini analiz ederek bir daha böyle kazaların yaşanmaması için öneriler geliştirmek’ olarak tarifleyen komisyon, bu raporda hükümet ve TKİ’yi akladı, Soma A.Ş.'nin sorumluluğunu da örtülü bir şekilde gördü.
TEKNİK NEDENLER
Komisyon raporunda, katliamın nedeni teknik olarak şöyle açıklandı: “Ocakta; C panosu gibi eski panoların yeryüzünden gaz drenajı yapılmış olsaydı, panolar ve galeriler arasında bırakılan topukların genişlikleri uygun olsaydı, barajların sızdırmazlıkları tam olarak sağlansaydı, yüksek yük gerilimi altında kalan galerilerin içi betonla tahkim edilseydi, elektrikli ekipmanlar ex proof olsaydı, ana galerilerde ağaç kamalar yerine yanmaya direnci yüksek malzemeler kullanılsaydı, konveyörün bantları alev yürütmez olsaydı, böyle bir kazanın olma riski oldukça düşük olurdu.’’
'BAKANLIK KURULSUN'
Raporda yer alan çözüm önerileri ise şöyle: “Maden Bakanlığı kurulmalı, veri bankası kurulmalı, Maden Kanunu yeniden ele alınmalı, ruhsatlandırma şartları ile projelendirme ve planlama konusu düzenlenmeli. Kamunun yürüttüğü periyodik denetim sistemi yeniden yapılandırılmalı.’’
MİNİMUM MUTABAKAT
Komisyon üyesi CHP’li Özgür Özel, “Sınırlı eklemelerde bulunabildiğimiz raporda minimum mutabakatımız var. Muhalefet şerhi ekleyeceğiz’’ dedi. Özel, raporda esas sorumlu olan Enerji Bakanlığı ve TKİ ile ilgili tespitlerin yer almadığına dikkati çekerek, ‘‘Maden ruhsatlarını dağıtan, denetimi gereği gibi yapmayan siyasi sorumlular nerede? Bu tespit ortaya konulmazsa bundan sonra yeni kazalara hazır olmalıyız’’ diye konuştu.
