35 yaş kotası fırsat eşitsizliği

Kayhan AYHAN  

2023 yılı Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) sonuçlarının açıklanmasıyla birlikte, 35 yaş üstü kadın kontenjanından sınava girenlerin puan önemsenmeksizin istedikleri üniversiteye girebilmeleri sosyal medyada eleştirilere yol açtı. Boğaziçi, ODTÜ gibi köklü üniversitelere 35 yaş üstü kadın kontenjanından alım yapılırken depremzede kontenjanı açılmaması da dikkat çekti. 

En düşük 511 puanla alım yapan Boğaziçi Üniversitesi Fizik bölümünün bahsi geçen kontenjandan 166 puanla alım yapması gündem olurken, yine Boğaziçi Üniversitesi’nde, Kimya bölümünde taban puan 498 iken aynı kontenjandan 166 puanla, Moleküler Biyoloji ve Genetik bölümünde 515 taban puana rağmen 195 puan ile; Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nde 495 taban puanla alım yapan Fizik bölümünde 190 puan ile, 488 taban puanla alım yapan İktisat bölümünde ise 194 puanla alım yapıldığı, ÖSYM’nin paylaştığı verilerde ortaya çıktı. İstedikleri üniversiteyi kazanabilmek için yıllarca, günde saatlerce ders çalışan öğrenciler ise bu duruma tepki gösterdi. 

CİDDİ SORUNLAR ÜRETİR

Eğitim Sen Bolu Şube Başkanı Zehra Kulalı Gezici, kontenjanla ilgili yaptığı açıklamada, "Dezavantajlı kesimlerin öğrenim yaşamı boyunca desteklenmesi ve bu kesimlere pozitif ayrımcılık sağlanması aslında itiraz edilebilecek bir konu değil ancak söz konusu uygulama herhangi bir ön çalışma yapılmadan ve pilot uygulaması sahada gözlenmeden ve ayrıca çıktıları bilimsel olarak değerlendirmeden yaşama geçirildiği için önümüzdeki dönemde ciddi sorunlar üretecektir" dedi. 

ALGI YARATILDI

Kadın öğrencilerin yüksek öğrenim görmesinin kesinlikle desteklenmebi gerektiğinin altını çizen Gezici, "Ancak alan yeterlilik sınavında belirli bir akademik çıktıya göre oluşan puanları ve buralardaki yüzdelik dilimleri yok saydığımızda ve meseleyi sadece bir yükseköğretim programına yerleşmeye indirgediğimizde asıl sorunu gözden kaçırabiliriz. Burada temel mesele adayların bir programa yerleştirilmesinden ziyade o programın gerektirdiği akademik hazır bulunuşluk ve yeterlilikleri sahip olup olmamasıdır" diye konuştu.  "Bu tür çalışmalarda kesinlikle pilot uygulama yapılmalı ve sonuçları bilimsel olarak değerlendirilmelidir" diyen Gezici, "Siyasi iktidar ve ona bağlı olarak çalışan kurumlar yine her zaman olduğu gibi konunun taraflarının görüşlerini almak yerine algı yaratmayı öncelik haline getirmiştir. Burada yapılması gereken algı yaratmak değil tüm yurttaşların eğitim hakkında tam ve eksiksiz yararlanmasını sağlayacak koşulları yaratmaktır" ifadelerini kullandı. 

SAPLA SAMAN KARIŞTI 

Kontenjanla ilgili konuşan Eğitim-Sen Kurucu Genel Başkanı Yıldırım Kaya “AKP eğitimde sapla samanı birbirine karıştırmış. Bir kişi 35 yaşından sonra okumak istiyorsa okumasının önüne engel koymayalım tamam. Ama birini 500 puanla aldığımız yere diğerini 150 puanla alırsak, ikisini de aynı amfide derse sokarsak, bu eğitimde fırsat eşitliği veya adalet olmaz” dedi. 

MECLİS GÜNDEMİNDE

CHP Ankara Milletvekili Murat Emir, sınav sonucunda 325 kişinin düşük puanlarla sağlıkla ilgili bölümlere yerleştirildiğine dikkati çekti. Emir, hemşirelik bölümlerine 89, ebelik bölümlerine 36, acil yardım ve afet yönetimi bölümlerine 12, fizyoterapi ve rehabilitasyon bölümlerine 35, çocuk gelişimi bölümlerine de 16 kişin yerleştiğini ifade etti.  Emir, “Sınavda barajı kıl payı geçenler hemşirelik, ebelik gibi bölümlerde öğrenim görecek. Her açılan kontenjan iyi niyetli dahi olsa sonuç olarak gencecik hayatının başında bir insanın hayallerinin elinden alınması demek” dedi.  

Emir, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’ın yanıtlaması istemiyle Meclis’e yazılı soru önergesi de sundu. 

*** 

Kontenjanla girilen bazı bölümler 

• Sivas Cumhuriyet Üniversitesi hemşirelik bölümü 162 puan.  

• İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa ebelik bölümü 160 puan.  

• Ardahan Üniversitesi Acil Yardım ve Afet Yönetimi bölümü 168 puan.  

• Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Fizyoterapi ve Rehabilitasyon bölümü 170 puan.  

• Munzur Üniversitesi Çocuk Gelişimi bölümü 190 puan.