4C’nin tasfiyesi için önemli bir fırsat

CHP İzmir Milletvekili Oğuz Oyan kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam edilen 4C kapsamındaki geçici personelin ve eylemdeki TEKEL işçilerinin memur veya sürekli işçi kadrolarına veya sözleşmeli personel pozisyonlarına geçirilmesine dair bir kanun teklifini TBMM Başkanlığı’na sunmuş bulunuyor.
Oyan’ın kanun teklifi 2 maddeden oluşuyor 1. maddenin birinci fıkrası 4C statüsündeki geçici personelin niteliğine uygun olarak işçi, memur veya sözleşmeli personel statüsüne geçirilmesini düzenliyor.
Bu düzenleme son derece yerindedir. Çünkü geçici personelin yürüttükleri iş ve hizmetler 'asli' ve 'sürekli' kamu hizmet niteliğindedir ve dolayısıyla istihdamın 'geçici' niteliği tümüyle ortadan kalkmıştır. Bilindiği üzere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4. maddesinde dört istihdam biçimi sıralanmıştır. Bunlar, memur, sözleşmeli personel, işçi ve geçici personeldir. 2004'te yapılan düzenlemeyle 4C kapsamının genişletilmesi ve bu bağlamda özelleştirme işlemleri dolayısıyla işsiz kalanların geçici personel statüsüne alınması, süreç içerisinde bu statüde çalışanların sayısının giderek artması ve yapılacak özelleştirmelerle daha da artacak olması, geçen yazımızda belirttiğimiz gibi, bu istihdamın kalıcı, temel bir istihdam biçimine evrildiğini gösteriyor.
Oysa mevzuatta ücretli kölelik koşullarında çalışmayı meşrulaştıran bu istihdam biçiminin bir karşılığı bulunmuyor. Bu statüde çalışanlar asli kamu hizmeti üretiyorsa ve istihdam geçici niteliğini kaybetmişse, yapılacak şey bu statüde çalışanların 4. maddede tanımlanan geçici istihdam dışındaki diğer istihdam biçimlerinde çalıştırılmasının sağlanmasıdır. İşte, 1. maddesinin birinci fıkrasıyla tam da bu yapılmak isteniyor
Ayrıca 1. maddenin üçüncü fıkrasıyla, özellikle, “TEKEL ve TEKEL’in bağlı ortaklığı Sigara Sanayi İşletmeleri ve Ticareti A.Ş”nin, 2008 yaz başında sonuçlanan özelleştirme uygulaması sonucunda İş Kanunu hükümlerine tâbi daimî veya geçici işçilerden iş sözleşmesi 31/12/2010 tarihine kadar kamu veya özel sektör tarafından feshedilenlerin birinci fıkrada belirtilen usûl çerçevesinde istihdam edilmeleri sağlanıyor.
Gene teklifin 1. maddesinin ikinci fıkrasıyla, yeterli kadro ya da pozisyonu bulunmayan kamu kurumları için kadro ve pozisyon ihdası imkânı getirilmiş ve uygulamaya ilişkin düzenlemelerin yapılabilmesi için Bakanlar Kurulu'na yetki veriliyor.
Teklifin 2. maddesiyle ise 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4. maddesinin (C) fıkrası yürürlükten kaldırılıyor. Böylece kamu kurumlarında bundan böyle sosyal güvencesiz ve örgütlenme hakları yasaklanmış geçici personel istihdamının önüne geçilebilmesi sağlanıyor. Yani ücretli kölelik koşullarında çalışmanın önüne geçilmiş oluyor.
Ayrıca bu teklifin 07/06/1978‘de kabul edilen “Kamu hizmetinde örgütlenme hakkının korunması ve istihdam koşullarının belirlenmesi yöntemlerine ilişkin” 151 No’lu ILO Sözleşmesi’ne de uyum sağladığı belirtilmelidir. Yani teklifin çalışma hayatının uluslar arası normlarına uygunluğu da tamdır.
Bu teklif, 4C istihdam biçiminin tarihi çöplüğüne atılması için önemli bir fırsat sunuyor. Geliniz, Oyan’ın bu teklifine başta tekel işçileri olmak üzere emekten yana tüm örgütler olarak sahip çıkalım ve yasalaşması için mücadele edelim.

Not: Sevgili Dostum Hayri Kozanoğlu’na geçmiş olsun dileklerimi iletiyor ve en kısa sürede BirGün ailesine yeniden dönmesini temenni ediyorum.