5 soruda Ukrayna savaşı; Bundan sonra ne olacak?
Bizim ülke gündeminden düşmüş olsa da Ukrayna savaşı bütün kahredici şiddetiyle devam ediyor. Görünen o ki, küresel aktörlerin bu savaşı bitirme niyetleri yok. Savaşın küresel faturası ağırlaşsa da krizin devam etmesinden fayda sağlayanlar kendi gizli ajandalarını adım adım hayata geçiriyorlar. Savaşa/işgale dair merak edilen bazı sorulara yanıtlar verelim.
1-SAVAŞ NE ZAMAN BİTER?
Ukrayna savaşının/işgalinin kısa sürede biteceğini söylemek ne yazık ki mümkün değil. Gerek Ukraynalı gerekse de Rus ve Batılı kaynaklar savaşın en erken sonbaharda bitebileceğini, yani yaz boyunca devam edeceğini dillendirmeye başladılar. Özellikle “Garp Cephesi” yani ABD ve Batılı güçler savaşı uzatmaktan yana. Bu şekilde Rusya’yı büyük bir bataklığa çekmek istedikleri sır değil. Daha ilk günden itibaren NATO içinde bu savaşın bitmesini istemeyen güçlerin olduğunu bizzat “ittifak” içinden dile getirenler ülkeler dahi oldu.
2- RUSYA NEREDE DURUR?
Doğu Ukrayna’ya Donbass bölgesine ağırlık veren Rusya adım adım ilerliyor. Batılı kaynaklar ve de aktörler başarısız bir askeri harekat yürütüldüğünü iddia etseler de Moskova’ya göre her şey planlandığı şekilde gidiyor. Kiev önlerinden geri çekilip Donbass’a yönelmek belli ki bir taktik. Kremlin’de ilk ve öncelikli hedef Donbass’ın alınması. Ukrayna’nın Azak Denizi ile bağlantısını koparıldı, Kırım ile kara bağlantısı sağlandı. Savaşın sonlanmaması halinde Güney Ukrayna üzerinden Transdinyester’e uzanacak bir yarım hilal oluşturma niyeti yeni hedef olacak. Böylece de Rusya’nın güneybatısındaki Rostov kentinden Donetsk’e oradan da Odessa ve Moldova-Ukrayna arasındaki Transdinyester’e uzanan bir Rus hattı kurulmuş olacak.
3- UKRAYNA NE YAPACAK?
Batılı ülkelerin kontrolüne giren Kiev yönetimi ilk haftalardaki anlaşma, uzlaşı kelimelerini telaffuz etmekten kaçınmaya başladı. Batı dünyasının askeri ve maddi desteğiyle Rusya’nın alt edilebileceğine dair senaryolar gün geçtikçe daha da dillendirilmeye başlandı. Savunma Bakanı her gün 100 civarında bir askeri kayıptan bahsetse de müzakere masası tedavülden kaldırıldı. ABD/NATO desteğiyle savaşın kazanılacağına dair bir psikolojiye yenik düşmüş durumdalar.
4- KOLEKTİF EMPERYALİST CEPHENİN PLANI NE?
ABD’nin başını çektiği İngiltere, Almanya ve Fransa gibi Batılı güçlerle Japonya-Avustralya gibi ülkelerden oluşan “kolektif emperyalizm” savaşı bitirmemekte kararlı. Garp cephesi de diyebileceğimiz bu ittifak, savaşı uzatarak Rusya’yı çökertme peşinde. Ukrayna lideri Zelenski’nin sırtı sıvazlanarak Kiev’in savaşı kazanılabileceği aşılanıyor. Rusya’nın batıda Ukrayna savaşıyla meşgul olması, güç kaybetmesi, tarihin en büyük yaptırımlarına maruz kalması bu cephenin işine geliyor. Kademeli olarak hayata geçirilen yaptırımlar Rusya için gelecek günlerde daha büyük sıkıntıların kapıda olduğunun göstergesi.
5- TÜRKİYE BU TAVRINI NE KADAR GÖTÜREBİLİR?
Ankara’nın mevcut denge politikasını sürdürmesi zor görünüyor. Savaşın her iki kanadıyla da iş yürütmeye, denge tutturmaya çalışan Türkiye’nin savaşın şiddeti arttıkça ve süresi uzadıkça bu politikasını mevcut şekliyle sürdürmesi mümkün olmayacak. ABD ve Batı cephesi baskının dozajını artırdıkça Ankara’dan net tavır almasını dayatacaklardır. Bir NATO üyesinin içinde yer aldığı “ittifak”ın yaptırım kararlarına ve de politikalarına uymaması olası değil. Rusya ile kurulan yakın ilişki ve “komşuluk hukuku” nedeniyle şu ana kadar Türkiye’nin mevcut “denge” politikasına göz yumuldu. Ancak bunun da bir sonu gelecek. Ankara’nın savaştan yararlanmasına, krizi fırsata çevirmesine izin verileceğini beklemek safdillik olur. ABD’ye bağımlı bir iktidarın bağımsız bir politika sürdüremeyeceği de ortada.