AB’den Kızılay’a 3,27 milyar lira

OZAN GÜNDOĞDU | @ozngndgdu

Kızılay’ın mali raporları yıldan yıla tuhaflaşıyor. Bilindiği üzere kurumun bu yılın başında Başkentgaz’dan aldığı 8 milyon dolarlık bağışı Ensar Vakfı’na verdiği ortaya çıkmıştı. Buna göre 2013 yılında 88,1 milyon TL, 2014 yılında 74,5 milyon TL, 2015’te ise 51,5 milyon TL olan “diğer bağış ve yardımlar” adlı gelir kalemi, 2016 yılında 1 milyar 173 milyon TL’ye, 2017 yılında 2 milyar 261 milyon TL’ye, 2018 yılında ise 3 milyar 346 milyon TL’ye çıkmıştı. Artışın olağandışı biçimde şimdiki Kızılay Başkanı Kerem Kınık’ın göreve geldiği 2015’in ardından yaşanması ise soru işaretlerini çoğaltmıştı. Kızılay’ın Mali Raporları’na göre 2018’de diğer bağış ve yardımlar kaleminden elde edilen gelir Kerem Kınık’ın göreve geldiği yıl olan 2015’in tam 65 katıydı. Bu tuhaf artışın hayatın olağan işleyişine aykırı olduğu açık. Öte yandan 3 yılda 65 katına çıkan bağışlar Kızılay-Başkentgaz ve Ensar Vakfı arasında kurulan üçgene benzer onlarca tezgah kurulduğuna ilişkin de şüphe oluşuyor. Zaten Kızılay Başkanı Kerem Kınık da, kurumun başka bir vakfa bağışlanmak üzere para aldığını kabul etmişti.

2019 MALİ TABLOLARI

Kızılay’a yapılan bağışlara ilişkin yıl başında yaşanan gelişmeler bu şekildeyken Kızılay 2019’daki mali tabloları henüz kamuoyuna açıklamamıştı. Geçen süre içinde mali tablolar Kızılay’ın sitesinde yayımlanmaya başladı. 2019 mali tablolarını incelediğimiz Kızılay’ın bu yıl da olağandışı gelir kalemleri oluştuğu göze çarptı. Bu sefer izaha muhtaç biçimde artış gösteren gelir kaynağı “yurtdışından alınan yardımlar”.

Buna göre “Yurtdışından alınan yardım” kaleminden 2013’te 11 bin 972 TL, 2016’da 74 bin 250 TL, 2014, 2015, 2017 ve 2018’de 0 TL, (yazıyla sıfır), gelir elde eden Kızılay, 2019’da 3 milyar 269 milyon 558 bin 276 TL gelir elde etti. Başka bir ifadeyle 2019’da “yurtdışından alınan yardım” kalemi, önceki 6 yılda alınan toplam yardımın 37 bin 920 katına ulaştı.

KAYNAK AVRUPA BİRLİĞİ

Bu olağanüstü artışın nedenini sorduğumuz Kızılay Basın Müşaviri Selahattin Bostan, söz konusu gelirin kaynağının Avrupa Birliği (AB) olduğunu, yaklaşık 3,27 milyar liralık bu paranın da Suriyeli mülteciler için Kızılay’a verildiğini ifade etti. Bostan, AB’den Kızılay’a daha önce böyle bir transfer yapılmadığını, gelen paranın 2019’a ilişkin olduğunu da sözlerine ekledi.

Söz konusu 3,27 milyar liralık kaynak, Kızılay’ın 2019 yılındaki toplam 5 milyar 281 milyon liralık gelirinin yüzde 62’sini oluşturuyor.

KURUMUN BÜTÇESİ REKOR HIZDA ARTIYOR

Kızılay’ın son yıllarda artan gelir ve giderleri de dikkat çekiyor. 2019 yılında 5 milyar 281 milyon liralık geliriyle kurum, Cumhurbaşkanlığı’ndan bile daha fazla gidere sahip. Muhasebat Genel Müdürlüğü’nün verilerine göre Cumhurbaşkanlığı’nın 2019 yılı harcaması 3 milyar 919 milyon TL’ydi. Son yıllarda kurumun giderleri aşağıdaki tablodaki gibi;

2015: 594 milyon TL

2016: 1 milyar 812 milyon TL

2017: 3 milyar 150 milyon TL

2018: 4 milyar 581 milyon TL

2019: 5 milyar 281 milyon TL

AB PARASI OLMASA BÜTÇESİ ÖNCEKİ YILIN YARISI OLMAYACAKTI

Önceki yıllarda olmayan 3,27 milyar liralık AB kaynağı olduğu iddia edilen paranın 2019’da da olmaması halinde Kızılay gelirlerinin yüzde 62’sini kaybetmiş olacaktı. Buna göre tıpkı 2018’deki gibi “Yurtdışından alınan yardımlar” kaleminin “0” olması halinde kurumun gelirleri 2 milyar 11 milyon liraya düşecekti. Bu durumda ise kurumun bütçesi önceki yıla göre yüzde 56 oranında azalacaktı.