ABD'de George Floyd protestoları 7. gününde: Süreç nasıl ilerledi?

ABD'de siyah yurttaş George Floyd'un polis şiddeti sonucu hayatını kaybetmesinin ardından başlayan gösterilerin yoğunluğu 7. gününde kısmen azalırken, bazı büyük kentlerdeki protestolarda polis ile göstericiler arasında şiddet olayları yaşandı.

Floyd'un ölümünün üzerinden 1 hafta geçerken, ABD genelinde hafta sonu dozu artan gösteriler pazartesi günü hız kesmeye başladı.

Polis ile Ulusal Muhafızların birkaç gündür kontrolü sağladığı protestoların sıfır noktası olan Minneapolis kentinde kayda değer olay yaşanmazken, Floyd için anma etkinlikleri devam etti.

Minnesota Ulusal Muhafızlar Birliği'ndan yapılan açıklamada, birliklerin görevlerini büyük oranda tamamladığı ve artık evlerine dönmeye başlayacakları bildirildi.

GÖSTERİLER DEVAM EDİYOR

Öte yandan ABD'nin en kalabalık kenti New York'taki olaylar ise gece sokağa çıkma yasağının başladığı 23.00'e kadar devam etti.

Öğle saatlerinde barışçıl şekilde başlayan gösterilerde akşam saatlerinde tansiyon yükseldi. Farklı noktalarda karşı karşıya geldikleri göstericilere polis yoğun şekilde göz yaşartıcı gazla saldırdı.

Diğer yandan Pennsylvania eyaletinin başkenti Philadelphia'daki gösterilerde kent meydanında şiddet olayları yaşandı.

Kentin bazı bölgelerinde polisle göstericiler karşı karşıya gelirken, olaylarda çok sayıda kişinin ve bazı güvenlik görevlilerinin yaralandığı belirtildi.

Diğer yandan, başkent Washington'a 1 saatlik mesafede Maryland kentinde yer alan Baltimore'daki gösteriler de gece saatlerine kadar devam etti.

Baltimore polisi, olayları yatıştırabilmek için Maryland eyalet polisinden destek istediklerini ve olayları en kısa zamanda kontrol altına alacaklarını açıkladı.

Dallas'ta göstericileri dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullanan polisin, çok sayıda göstericiyi gözaltına aldığı ifade edildi.

NEW YORK'TA SOKAĞA ÇIKMA YASAĞI UZATILDI

Amerikan medyasının derlediği haberlere göre Floyd protestolarında 7. gün geride kalırken, ülke genelinde en az 40 kentte pazartesi gecesi sokağa çıkma yasağının uygulandığı bildirildi.

Benzer şekilde en az 23 kentte de Ulusal Muhafız Birlikleri'nin polise yardımcı olmak ve olayları kontrol altına alabilmek için görev yaptığı bilgisi paylaşıldı.

Başkent Washington ve New York da dahil ülkenin önde gelen birçok kenti yeni haftaya gece sokağa çıkma yasaklarıyla başlamış oldu. Söz konusu kentlerin çoğunda salı gecesi de aynı yasak uygulanmaya devam edecek.

New York Belediye Başkanı Bill de Blasio, sokağa çıkma yasağının uzatılması kararı alındığını açıkladı.

De Blasio düzenlediği basın toplantısında, tüm hafta boyunca sokağa çıkma yasağının saat 20.00'de başlayacağını ve gelecek hafta pazartesi 05.00'te sona ereceğini söyledi.

Öte yandan New York'ta, dün gece eylemler sırasında 700 kişi gözaltına alındı.

SÜREÇ NASIL İLERLEDİ?

ABD’nin Minneapolis kentinde, 25 Mayıs akşamı George Floyd isimli 46 yaşındaki siyah Amerikalı, polis tarafından gözaltına alınırken öldürüldü.

Yoldan geçenlerin çektiği ve sosyal medyada paylaşılan videolara göre, 20 dolar değerinde bir sahtecilik şüphesiyle gözaltına alınmak istenirken Floyd, beyaz polisin dizini ensesine basması sonucu nefesi kesilerek hareketsiz kaldı.

Floyd’un, dakikalarca "Lüften, nefes alamıyorum, lütfen!" şeklinde yalvarmasına, etraftakilerin uyarı ve tepkilerine rağmen polisin acil sağlık ekipleri gelene kadar pozisyonunu değiştirmediği görüldü.

Beyaz polisin yaklaşık 9 dakika boyunca ensesine basarak beklediği Floyd’un ambulansla kaldırıldığı hastanede kısa bir süre sonra hayatını kaybettiği açıklandı.

4 polis açığa alındı, soruşturma başlatıldı

Floyd’un polis şiddeti sonucu hayatını kaybettiği görüntüler ertesi gün sosyal medyada yayıldıkça büyük tepki topladı. Minneapolis Belediye Başkanı Jacob Frey, olay nedeniyle siyah toplumundan özür diledi ve "Amerika’da siyah olmanın cezası, ölüm olmamalı" dedi.

Olaya karışan 4 polis açığa alınırken haklarında Hennepin ilçesi savcılığı ve Federal Soruşturma Bürosu (FBI) tarafından Floyd'un ölümü nedeniyle soruşturma başlatıldı.

Floyd’un kameralar önünde boynuna basılarak ölümüne neden olan polislere yönelik infial ise gittikçe büyüdü. Ülkede siyahlara yönelik orantısız polis şiddeti ve ırkçılık tartışmalarının fitili ateşlendi.

Protestolar başladı

Minneapolis Belediye Başkanı Frey, tepkileri dindirmek için olayın üzerinden 24 saat geçmeden bu defa Floyd’un ölümüne karışan 4 polisin görevlerine son verildiğini duyurdu.

Aynı gün Floyd’un ailesi ABD’deki ulusal televizyonlara çıkarak, olaya karışan polislerin işine son verilmesinin yeterli olmadığını vurguladı, 4 polisin cinayetten yargılanmasını talep etti.

Bir grup protestocu ilk kez Floyd'un öldürüldüğü kavşakta toplanarak, "Nefes alamıyorum", "Katil ırkçı Ku Klux Klan polisleri" yazılı dövizlerle polis şiddetini protesto etti. 4 polisin görev yaptığı polis merkezine yürümek isteyen protestocular plastik mermi ve göz yaşartıcı kapsüllerle engellendi. Protestocular etraftaki bazı dükkanların camlarını kırdı, polis araçlarına zarar verdi.

Floyd’un ölümüne karışan 4 polisin isimleri çarşamba günü açıklandı. Minneapolis Belediye Başkanı Frey, bölge savcısına polislerin tutuklanıp yargılanması çağrısında bulundu.

ABD Başkanı Donald Trump, Minneapolis’te gözaltı işlemi sırasında Floyd’un polis tarafından boğularak öldürülmesi konusunda ilk kez açıklama yaparak, "Çok üzücü bir olay" dedi ve konuya ilişkin rapor alacağını söyledi.

Minnesota’da acil durum ilan edildi

Minnesota Valisi Tim Walz, Minneapolis’te devam eden protestolarla mücadelede polisin yetersiz kalması üzerine 28 Mayıs'ta eyalet genelinde acil durum ilan etti ve eyaletin Ulusal Muhafız Birliğini aktive ettiğini duyurdu.

Trump, Federal Soruşturma Bürosu (FBI) ve Adalet Bakanlığına, Floyd’un gözaltı işlemi sırasında polis tarafından boğularak öldürülmesine ilişkin soruşturmayı hızlandırması için talimat verdiğini söyledi.

Minneapolis'te tekrar toplanan göstericiler, bu defa Floyd'un ölümüne sebep olan polislerin görev yaptığı 3. bölge polis merkezine yürüdü, içeri girerek binayı ateşe verdi. Polisler, binlerce göstericinin bulunduğu kalabalığa göz yaşartıcı gaz kullanarak müdahale etmeye çalıştı.

Trump'tan göstericilere tehdit

Trump, gösterilerin 3. gecesinde polis merkezinin ateşe verilmesi ve bazı iş yerlerinin yağmalanması üzerine Twitter'dan, "Arkama yaslanıp Amerika'nın muhteşem şehri Minneapolis'e olanları izleyemem. Ya çok zayıf radikal solcu Belediye Başkanı Jacob Frey elini çabuk tutup şehri kontrol altına alır ya da ben Ulusal Muhafızları gönderip, işimi hallederim" ifadesini paylaştı.

Trump, ordunun Minnesota güvenlik güçlerinin yanında olduğunu söyleyerek, “Herhangi bir zorlukta biz kontrolü sağlayacağız ancak yağma başladığında silahlar ateşlenir” ifadelerini kullandı.

Floyd'un ölümünün üzerine Minneapolis’te başlayan protestolar diğer şehirlerde de şiddetlenmeye başladı. Aynı gece Los Angeles’ta, Memphis'te göstericiler polislerle çatıştı. New York’ta 40’a yakın protestocu gözaltına alındı. Ohio'da Eyalet Meclisi'nin camları kırıldı.

Irkçı polis cinayetle yargılanacak

Floyd’u gözaltına alırken boynuna dizini basıp ölümüne neden olan polis memuru Derek Chauvin cuma günü gözaltına alındı. Bölge Başsavcısı Mike Freeman, Chauvin’in üçüncü derecede cinayet ve taksirle adam öldürmekten yargılanacağını, diğer üç polisle ilgili soruşturmanın da devam ettiğini söyledi.

Minneapolis Belediye Başkanı Jacob Frey, protestolar sırasında gerçekleşen kundaklama ve yağma hadiselerinin önüne geçilmesi için saat 20.00 - 06.00 arası kentte sokağa çıkma yasağı ilan etti.

Ancak göstericiler, yasağı dinlemeyerek yine sokaklara indi, gece boyu polisle çatışmalar devam etti.

Washington DC'de düzenlenen protestoda Beyaz Saray'a yürümek isteyen göstericilere polis arasında arbede çıktı. Göstericilerden bazıları ellerindeki Amerikan bayraklarını ateşe verirken, Başkanı korumakla görevli Amerikan Gizli Servisi takviye kuvvet talebinde bulundu.

Dışarıdaki gösteriler sırasında bir ara Başkan Trump'ın gizli servis tarafından acilen kısa bir süreliğine yeraltındaki sığınağa götürüldüğü de haberlere yansıdı.

Gösteriler artarak devam etti

Floyd için ülke genelinde düzenlenen gösteriler cumartesi ve pazar günü de devam etti.

Savunma Bakanlığı (Pentagon), aktif görevdeki askeri inzibat birliklerine 4 saat içinde Minneapolis'e konuşlanmaya hazır olmaları talimatı verdi.

Washington’da Ulusal Muhafızlar göreve çağrılırken, Beyaz Saray çevresinde geniş güvenlik önlemleri alındı.

Başkan Trump, protestolarda şiddete karışanların radikal sol gruplar olduğunu belirterek, “Bu kişiler Antifa grubu, bunlar radikal sol örgütü insanlar, bu şekilde hareket edemeyeceklerini onlara öğretmek gerek" ifadelerini kullandı.

Cumartesi akşamı ülkede en az 8 eyalette, polise destek için Ulusal Muhafız birlikleri göreve çağırıldı. 16 eyaletteki 25 şehirde gece sokağa çıkma yasağı ilan edildi. New York’tan Los Angeles’a ülkedeki birçok şehirde polisle göstericiler arasında şiddetli çatışmalar yaşandı.

New York'taki protestolarda 345 gösterici gözaltına alındı, 33 polis yaralandı. Manhattan'da 10 fazla iş yeri yağmalandı, 47 polis aracı yakılarak veya camları kırılarak hasar gördü.

Philadelphia’da 3 bin kişinin katıldığı gösterilerde en az 4 polis aracı yakıldı, 13 polis yaralandı, 14 kişi gözaltına alındı.

Pazar günü de Washington, New York, Philadelphia, Chicago, Boston ve Los Angeles gibi kentlerde on binlerce gösterici eylemlerine devam etti.

Trump olaylardan Antifa'yı sorumlu tuttu

ABD Başkanı Trump, pazar günü Floyd’un ölümü üzerine başlayan protestoları şiddete dönüştürmekle suçladığı Antifa grubunun "terör örgütü" olarak tanıyacaklarını duyurdu.

Medyayı gösterilerde öfke ve anarşiyi köpürtmekle suçlayan Trump, söz konusu olayların sona ermesi için ilgili tüm eyalet yöneticilerini göreve davet etti ve gerekirse ordunun hazır olduğunu belirtti.

Adalet Bakanı William Barr, Floyd protestolarını "şiddet eylemlerine dönüştüren Antifa da dahil provokatörlerin" yakalanması için federal güvenlik güçlerine talimat verildiğini açıkladı.

Washington DC'de Beyaz Saray etrafında toplanan yüzlerce göstericinin şiddet eylemlerinde bulunması üzerine Belediye Başkanı Muriel Bowser, yerel saatle pazar 23.00'ten, pazartesi 06.00'ya kadar kent genelinde sokağa çıkma yasağı ilan ettiğini duyurdu.

Otopsi raporu: Floyd nefes alamadığı için öldü

George Floyd için yaptırılan bağımsız otopsi raporunda "nefes alamadığı" için öldüğü belirtildi.

Floyd'un ailesi tarafından yaptırılan ve basına açıklanan özel otopsi raporunda, Floyd'un "sürekli baskı sonucu nefessiz kalarak (asfiksasyon)"hayatını kaybettiği sonucuna varıldığı bilgisi paylaşıldı.

Raporda, Floyd'un boynuna ve sırtına yapılan baskı sonucu oksijensiz kaldığı ve beynine giden kan dolaşımının engellenerek olay yerinde hayatını kaybettiği kaydedildi.

Otopsiyi gerçekleştiren New York Adlı Tıp Kurumu eski otopsi uzmanı Dr. Michael Biden, CNN'e, "Ölüme neden olabilecek başka bir sağlık sorunu yok. Bu nedenle polisin 'konuşabiliyorsan, nefes alıyorsun' yanlış yaklaşımı doğru değil" değerlendirmesinde bulundu.

Trump, ağır silahlı askerleri görevlendirdi

ABD Başkanı Donald Trump, ülkedeki şiddet olaylarına müdahale etmek için binlerce ağır silahlı askeri personeli ve güvenlik gücünü görevlendirdiğini duyurdu.

"Her valiye yeterli sayıda Ulusal Muhafız görevlendirmesi yönünde güçlü tavsiyede bulunuyorum" diyen Trump, "Valiler ve belediye başkanları, şiddet olayları bitene kadar çok sayıda güvenlik gücü varlığı göstermelidir. Bir şehir ya da eyalet, sakinlerinin hayatlarını ve mallarını korumak için gerekli önlemleri almayı reddederse ABD askerini görevlendireceğim ve sorunu hızlıca çözeceğim" dedi.