ABD felaketi yaşıyor: Los Angeles yangınlarına dair neler biliyoruz?
ABD'nin Los Angeles kentinde günlerdir etkili olan yangınlarda şimdiye dek 24 kişi yaşamını yitirdi, 16 kişiden ise haber alınamıyor. Rüzgarın etkisiyle geniş bir alana yayılan ve birden fazla noktada etkili olan yangını kontrol altına alma çabaları sürüyor. Yetkililer ise bölgede 15 Ocak Çarşamba gününe dek şiddetli rüzgarın etkisini sürdüreceği uyarısında bulunuyor. Yangının nasıl başladığına ilişkin belirsizlik sürerken, uzmanlar alevlerin yayılmasında iklimsel sebeplerin payına dikkat çekti. California Valisi Gavin Newsom'a göre ise eyalette yangın mevsiminin yerini yangın yılı aldı.

ABD'nin Kaliforniya eyaletindeki Los Angeles şehrindeki orman yangınlarında 24 kişi hayatını kaybetti, 10.000'i aşkın ev ve bina kül olurken, alevlerin neden ve nasıl başladığı sorusu merak konusu.
Los Angeles Bölgesi Adli Tıp Kurumu, yangınlarda ölenlerin sayısına ilişkin güncel verileri açıkladı.
7 Ocak'tan bu yana devam eden yangında hayatını kaybedenlerin sayısının 24'e çıktığı, Eaton'da 16 ve Palisades'te 8 kişinin yaşamını yitirdiği açıklandı.
Açıklamada 16 kişiden haber alınamadığı, bu sayının artabileceği belirtildi.
Yetkililer, kayıp ihbarında bulunulabilmesine olanak sağlayan merkezin kurulduğunu ve tahliye edilenlerin evlerinin hasar tespitini yapabilecekleri çevrim içi veri tabanının oluşturulduğunu açıkladı.
California Ceza İnfaz ve Rehabilitasyon Dairesi, cuma günü itibarıyla yaklaşık bin mahkumun yangınları söndürmek için çalıştığını söyledi.
ABD'nin California eyaletinin Los Angeles kentinde çıkan yangınlardan etkilenen bazı bölgelerde gece sokağa çıkma yasağı uygulanacağı, buna uymayanların gözaltına alınacağı bildirildi.
Ulusal Meteoroloji Servisi yetkilileri, yangını şiddetlendirebilecek rüzgarın 15 Ocak'a kadar sürebileceği uyarısında bulundu.
YANGINLAR NEDEN BAŞLADI?
ABD Ulusal Yangın Koruma Birliği'ne göre, ülkedeki yangınların en önemli kaynağı yıldırımlar.
Euronews Türkçe'nin aktardığına göre araştırmacılar, söz konusu olasılığı eledi.
Çünkü Doğu Los Angeles County'de başlayan ve yüzlerce evi de yok eden yangının çevresindeki arazide yıldırım düştüğüne dair bir rapor bulunmuyor.
En sık rastlanan diğer iki neden ise kasten çıkarılan yangınlar ve elektrik hatlarından kaynaklanan alevler.
Ancak henüz resmi bir kundaklama belirtisi bulunamazken, elektrik hatlarından kaynaklanan bir arıza da tespit edilemedi.
Yıldırım, kundaklama ve elektrik hatları en sık görülen nedenler olmakla birlikte, moloz yanması ve havai fişekler de yaygın nedenler arasında.

Yetkililer, yangınların çıkmasında kazalar da dahil olmak üzere pek çok neden rol oynayabileceğine dikkat çekiyor.
Ülkede 2021'de bir çiftin cinsiyet belirleme partisi, yaklaşık 90 kilometrekarelik bir alanı küle çeviren, beş evi ve 15 binayı yok eden ve Charlie Morton adlı bir itfaiyecinin hayatına mal olan büyük bir yangına yol açmıştı.
YANGINLARDA İKLİMSEL SEBEPLERİN PAYI NE?
Yangınlarda ve yangınların yayılmasında iklimin payının yüksek olduğu belirtiliyor.
Uzmanlar iklim değişikliğinin de arka plan koşullarını değiştirdiğini ve bu tür yangınların çıkma olasılığını artırdığını söylüyor.
Los Angeles şehir merkezi ekim ayından bu yana yalnızca 0,4 santimetre yağmur alırken, Santa Ana rüzgarları olarak bilinen güçlü açık deniz rüzgarları, orman yangınları için uygun koşullar yarattı.

Ulusal Hava Durumu Servisi'ne göre, Santa Ana rüzgarları Güney Kaliforniya'nın dağları boyunca doğudan batıya doğru esiyor. Rüzgarlar yıkımın ölçeğinden de sorumlu olabilir.
Öte yandan bölgede rüzgarların 15 Ocak Çarşamba gününe dek etkili olması bekleniyor.
"YANGIN MEVSİMİNİN YERİNİ YANGIN YILI ALDI"
BBC Çevre Muhabiri Matt McGrath ise California Valisi Gavin Newsom'ın "California'da artık yangın mevsiminin yerini yangın yılı aldı, alevler tüm yıl boyunca aktif" yorumunu paylaştı.
"Bu iklim değişikliğinin sonucu mu?" diye soran McGrath, yangınlara ilişkin analizinde şu ifadeleri kullandı:
"Uzmanlar yükselen küresel sıcaklıkların, doğrudan bir sebep olmasa da, California'nın yangınlara karşı kırılganlığını etkilediğini düşünüyor. Palisades yangınlarını etkileyen ana faktörler şiddetli rüzgarlar ve yağışsızlık.Santa Ana rüzgarları yılın bu zamanlarında doğal olarak oluşan, güney Caliornia'nin içinden kıyıya doğru esen kuru, güçlü rüzgarlar."
YANGINLARDA SON DURUM NE?
Los Angeles çevresinde üç bölgede yangınlar devam ediyor. Bölgedeki Kenneth, Archer, Sunset, Lidia, Woodley ve Olivas yangınları kontrol altına alındı.
En büyük yangın 23 bin dönümden fazla alanı kül eden ve yüzde 11 oranında kontrol altına alınan Palisades'te.
Eaton'daki yangın 14 bin dönümden fazla alanı kül etti. Yangının yüzde 27'si kontrol altına alınmış durumda.

Hurst'teki yangın ise 799 dönümlük alanı etkiledi ve neredeyse tamamen kontrol altına alındı.
Yetkililer rüzgarın hızını artıracak olması nedeniyle bölgenin tamamının yangın tehdidi altında olduğu konusunda uyardı.
EKONOMİK ETKİ: SİGORTA ŞİRKETİ HİSSELERİNDE DÜŞÜŞ
Yangınların bilançosuna ilişkin henüz net bir tablo ortaya çıkmamasına rağmen, sigortalı zararların milyarlarca dolara ulaşması beklenmesi sebebiyle sigorta şirketlerinin hisselerinde düşüş kaydedildi.
Yangınlarda sigortalı zararlar açısından en fazla risk altında olan sigorta şirketlerinden Allstate, Chubb ve Travelers'ın hisselerindeki düşüş öne çıktı.
ABD'nin büyük sigorta şirketlerinden Travelers'ın hisseleri TSİ 23.30'da yüzde 3,80, Chubb'ın hisseleri yüzde 3,42 ve Allstate'in hisseleri yüzde 5,43 değer kaybetti.

Ayrıca, American International Group'un hisseleri yüzde 1,15 ve Mercury General'ın hisseleri yüzde 21,71 düştü.
JPMorgan tarafından dün yayımlanan bir analizde, yangınlardan kaynaklanan sigortalı kayıpların 20 milyar doları aşabileceği ve bu rakamın yangınların kontrol altına alınmaması halinde daha da artabileceği belirtilmişti.

Kredi derecelendirme kuruluşu Morningstar DBRS'den yapılan açıklamada da Los Angeles'taki yangınların sigorta sektörü için önemli kayıplara neden olacağı bildirilmişti. Açıklamada, ilk tahminlerin, yangınlardan etkilenen mülklerin nihai sayısına bağlı olarak toplam sigortalı zararın 8 milyar doları aşacağına işaret ettiği aktarılmıştı.
Ayrıca analistler, milyarlarca dolarlık kayıpların California'nın halihazırda kırılgan olan konut sigortası piyasası üzerinde önemli bir baskı yaratabileceği konusunda uyarmıştı.
FBI UÇAĞA HAVADA ÇARPAN DRONU SORUŞTURUYOR
ABD'de, Federal Soruşturma Bürosu’nun (FBI), California eyaletinin Los Angeles kentinde süren yangınlara müdahale çalışmalarına katılan itfaiye uçağına havada çarpan ve uçuş yetkisi olmadığı belirlenen sivil dronu soruşturduğu açıklandı.
FBI'ın Los Angeles saha ofisi sözcüsü Laura Eimiller, yaptığı açıklamada, 9 Ocak'taki yangın söndürme çalışmalarına katılan itfaiye uçağına sivil bir dronun çarptığını ve uçağın sol kanadını deldiğini belirtti.
İtfaiye uçağının güvenli iniş yaptığını, dronun ise ağır hasar aldığını kaydeden Eimiller, dronun Federal Havacılık İdaresinin (FAA) uyguladığı geçici uçuş kısıtlamasını ihlal ettiğini vurguladı.
Eimiller, izin almadan dronu uçuran kişi ya da kişileri bulmak için soruşturma başlatıldığını duyurdu.

Öte yandan, California eyalet yetkilileri, yangınlar başladığından bu yana en az 40 kez izinsiz uçurulan dronların itfaiyecilerin hava müdahalesini aksattığını kaydetti.
FAA'nın sitesinde, "Kontrol altına alınamayan yangınların yakınlarında dron uçurulduğunda, itfaiye müdahale kuruluşları, havada olası çarpışmaları önlemek için hava araçlarını indiriyor. Havadan müdahalelerin gecikmesi, zemindeki itfaiyeciler, bölge sakinleri ve civardaki mülkler için risk teşkil ediyor ve yangınların yayılmasına yol açabiliyor" ifadelerine yer verildi.
Los Angeles'taki yangınların olduğu bölgelerde 25 Ocak'a kadar uçuş kısıtlamasının sürmesi bekleniyor.