ABD’nin oyununa gelen kaybediyor
Büyük yıkımlar yaratan Ukrayna’daki savaş devam ederken BirGün’e konuşan akademisyen Charef, savaşın kazanan ve kaybedenlerini anlattı: ABD ve Norveç kazananlar. ABD’nin peşindeki Avrupa büyük kaybeden.
Umut SERDAROĞLU
Rusya-Ukrayna savaşı tüm yıkımıyla devam ediyor. Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba, işgalin yıl dönümü olan şubat ayında "barış zirvesi" düzenlemeyi amaçladıklarını söylerken Rusya cephesinden Kiev'e "taleplerimize uyun" çağrısı yapıldı. "ABD ile NATO müttefiklerinin Ukrayna ile birlikte ülkesini yok etmeye çalıştığını" savunan Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Kiev’in, Moskova'nın taleplerini yerine getirmemesi durumunda "Meseleye Rus ordusu karar verecek" çıkışında bulundu.
On binlerce kişinin yaşamını yitirdiği, milyonlarca kişinin yerini yurdunu terk etmek zorunda kaldığı savaş üzerine geçen haftalarda Middle East Eye’de çarpıcı bir analize imza atan Cezayirli akademisyen-yazar Abed Charef, "savaşın kazanan ve kaybedenlerini" BirGün’e anlattı.
KAZANANLAR VE KAYBEDENLER
•ABD: Çin ve Rusya ile girdiği rekabette tıkanan ABD için savaşla birlikte yeni bir yol açıldı. Savaşın en büyük kazananı inkar edilemez şekilde ABD. Resmi olarak tek bir asker göndermeden benzeri görülmemiş kazanımlar elde ediyor. Savaş sayesinde Avrupa’nın tekrar kendisine biat etmesini sağladı, Rusya’yı Avrupa sahasından çıkardı ve gaz ve silah satışları ile çok büyük ekonomik kazanç elde etti. Çin ile büyük bir rekabet içerisinde bulunan ABD, Batı üzerindeki hegemonyasını tekrar kurarak bir adım öne geçti. Aynı zamanda savaşla beraber silah satışlarındaki artış ekonomik olarak da ABD’nin büyük kazanç sağlamasına yol açtı. Özellikle ABD’nin savaş uçaklarına rağbet büyük.
•Norveç: Gaz sübvansiyonlarından dolayı savaştan en fazla kazançla ayrılan bir başka ülke Norveç oldu. Rusya’nın gaz ihracatını durdurmasının ardından Norveç’in gaz gelirleri sekiz kat arttı. Fahiş fiyatlarla gazı satmaya başlayan Norveç ile görüşmeler devam ediyor.
•NATO: ABD’nin dünya üzerindeki hegemonyasının tesisi için kullandığı NATO, yeniden sahneye çıkarken bu durum en çok ABD’ye yaradı. "Beyin ölümü gerçekleşti" denilen NATO, Rusya sınırına iyice yerleşti, yeni üyeler elde etti. Batı dünyasını da etrafına toplamayı başardı.
•Ukrayna: Savaşın en büyük kaybedeni Ukrayna. 2014'te Kırım'ın kaybedilmesinin ardından, yeni topraklar kaybetti. Birçok acı ve kederle burun buruna kalan Ukrayna halkı, savaşın ardından klasik sonuçlara maruz kaldı. Bu sonuçlar, insan kaybı, altyapının ve sosyal dokunun yok edilmesi, nüfusun yer değiştirmesi, silahların çoğalması, dışa bağımlılık gibi unsurlar.
•Almanya: Ukrayna savaşı Almanya'nın ana gücü olan endüstrisinin kırılganlığını ortaya çıkardı. Sonuç olarak Almanya, resesyona girme riskini alan ilk ülkelerden biri olurken böyle bir durumda tüm Avrupa benzer riski yaşayabilir.
•Avrupa: Ukrayna’nın yanı sıra en fazla kaybedenlerden birisi de, Almanya’nın da dahil olduğu Avrupa kıtası. Amerika’yı kurtarıcı olarak görmeleri büyük zarar yaşamalarına neden oldu. Ekonomik, insani ve siyasi olarak Avrupa’nın çok büyük faturalar ödemeye başladı. Savaşla beraber neredeyse bütün Avrupa hem özerkliğini hem de kimliğini kaybetmiş durumda. Bunun nedeni ise itaatkâr bir şekilde ABD’nin yanında yer alıyor olması. Üstelik bölge, Ukrayna’daki savaşın ilk ekonomik kaybedeni.
HEM KAZANAN HEM KAYBEDEN
•Rusya: Sanılanın aksine Rusya en büyük kaybedenlerden olmasa da ortaya çıkan sonuçlar şimdilik karışık. Moskova ilk baştaki şoku atlatarak özellikle Asya’da yeni ittifaklar kurmaya başladı. Ancak önemli bir alan olan Avrupa ile stratejik ilişkisini de kaybediyor ve sınırlarında düşmanca bir ortam yaratıyor. Rus ordusu, gücüne rağmen, Ukrayna’ya geri adım attıracak bir saldırıyı yönetemedi. Hatta eylemi Ukrayna’nın NATO ile yakınlaşmasını bile hızlandırdı ve bile askeri harekâtın sınırlarını gösterdi. Rusya’nın ayrıca Avrupa ile kalıcı bir kopuş yaşama ihtimali de yüksek. Öte yandan Rusya, ekonomik baskıyı ise bertaraf edebildi.