ABD, Ortadoğu’ya yığınak yapıyor

Amerika Birleşik Devletleri ile İran arasında yaşanan gerilim giderek tırmanıyor. ABD Savunma Bakanı Patrick Shanahan, Ortadoğu’ya “savunma amaçlı” bin asker daha göndereceklerini açıkladı.

Washington, geçen hafta içinde Umman Körfezi’nde iki petrol tankerine düzenlenen saldırıdan İran’ı sorumlu tutuyor. Shanahan açıklamasında, İran’ın saldırılarının, bu ülkenin düşmanca tavrına dair gizli servis bilgilerini doğruladığını ifade etti. İran ise tankerlere yönelik saldırılarla ilgili söz konusu suçlamayı reddediyor.

‘İran kimseye karşı savaşmayacak’

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, devlet televizyonundan yaptığı konuşmada, “İran’ın hiçbir ülkeye karşı savaşmak niyetinde olmadığını” ifade etti. Ruhani ayrıca, “Amerikalıların, bizim dünyayla olan ilişkilerimizi kesme ve izole etme isteği ve bunun için bölgede gösterdikleri çabalar başarısız olmuştur” dedi. Diğer yandan Tahran da 27 Haziran tarihinden itibaren uluslararası nükleer anlaşmadan kaynaklanan bazı yükümlülüklerini yerine getirmeyeceğini bildirdi. Siyasi gözlemciler, bu adımın Avrupa Birliği’nin (AB) tarafları uzlaştırmaya yönelik çabalarını daha da zorlaştırdığını belirtiyor. ABD mayıs ayında, “süregelen tehlikeyi” gerekçe göstererek Ortadoğu’ya bin 500 ek asker ile bir uçak gemisi ve hava bombardıman bölüğü konuşlandırmıştı. İran’a karşı uluslararası toplumu harekete geçirmeye ve kendi tezlerini desteklemeye davet eden ABD’ye şu ana dek sadece İngiltere ve Suudi Arabistan tam destek veriyor.

‘Pandora’nın kutusunu açmayın’

Çin ise, ABD’nin Ortadoğu’ya ek asker gönderme kararının ardından bu ülkeye temkinli olma çağrısında bulundu. Çin Halk Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Wang Yi, Tahran’a da çağrıda bulunarak nükleer anlaşmadan bu kadar kolay vazgeçilmemesini talep etti. Wang gazetecilere yaptığı açıklamada, “Tüm tarafları mantıklı ve temkinli olmaya, bölgede çatışmaları provoke edecek adımlar atmamaya ve Pandora’nın kutusunu açmamaya davet ediyoruz” ifadesini kullandı. Wang, özellikle ABD’nin aşırı baskıcı uygulamalarından vazgeçmesini istedi.

Avrupa içerisinde netlik yok

Avrupa Birliği dışişleri bakanları ise tankerlere yapılan saldırının arkasında İran olduğuna dair ABD iddiasının Birlik içinde tüm üyeler tarafından kabul görmediğini duyurdu. Lüksemburg, Avusturya ve Hollandalı mevkidaşlarıyla pazartesi günü bir araya gelen Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, şu an için İran’a karşı bir suçlamada bulunmayacaklarını ancak konuyla ilgili genel durumun “son derece patlamaya müsait” olduğunu dile getirdi.

***

‘11 Eylül saldırılarını Irak yapmadı’

Trump, El Kaide tarafından üstlenilen 11 Eylül saldırılarına ilişkin açıklamalarda bulundu. Saldırıların ardında kimin olduğunu bildiğini ima eden Trump, “Irak değildi, başkalarıydı. Ve sanırım onların kim olduğunu biliyorum” dedi. Trump, ABD’nin Ortadoğu’ya askeri müdahalesini “ülke tarihinin en kötü kararı” diyerek eleştirdi. Bölgeyi “Bataklık gibi” şeklinde niteleyen Trump, “Ortadoğu’ya gitmek korkunç bir karardı. Korkunç” yorumunu yaptı.