ABD siyasetinde Suudi çatlağı
ALP KADIOĞLU
Aramco’ya yönelik saldırılar ABD siyasetinde de tartışmaya yol açtı. Obama döneminin bürokratları Trump yönetimini ağır bir şekilde eleştirmeye başladı. Türkiye’nin de yakından tanıdığı bir isim olan ABD’nin IŞİD ile Mücadele eski Özel Temsilcisi Brett McGurk ABD’nin dış politikasının çıkmaza girdiğini ifade etti. McGurk, “minimalist bir tavırla aşırı hırslı politikalar peşinde koşuyoruz. Mevcut yönetimin İran’da rejim değişikliği politikası var. İran’ın davranışlarını gerçekten değiştirmeye çalışmak ve devirmek için ekonomilerini boğuyoruz” dedi.
McGurk, böyle bir politikanın ABD’yi çıkmaza sürüklediğini ifade etti. İran’a, Venezuela’ya ve Suriye’ye yapmak istenen şeyle yapmaya istekli oldukları arasında ciddi bir fark olduğunu söyleyen McGurk, önceki danışman John Bolton’ın hıslı bir dış politika misyonuyla geldiğini, ve bunun da Trump’ın minimalist vizyonuyla çakıştığını söyledi. McGurk, Trump’ın yeni atadığı Ulusal Güvenlik Danışmanı Robert O’Brien hakkında ise olumlu konuştu. O’Brien ile UGD’nin geleneksel koordinatör rolüne geri döneceğini, Beyaz Saray, Genelkurmay ve Dış İşleri arasında uyum aranacağını söyledi, O’Brien’ın Trump’ı doğru yönlendireceğine inandığını söyledi.
Trump’ı “ihanetle” suçlamaya varacak kadar eleştiren ve Obama döneminde CIA Başkanı olan John Brennan ise yönetimi ağır bir şekilde eleştirdi. Brennan, “Hiç şüphe yok ki Trump, nükleer anlaşmayı iptal edip İran’a ekonomik savaş ilan ederek bu krize yol açtı. Trump’ın pervasız ve yetersizliğinden dolayı büyük bir ulusal ve uluslararası güvenlik sorunuyla karşı karşıyayız” dedi. Trump’ın Aramco saldırıları sonrası daha fazla yaptırım uygulayacağı haberine ise “İran yaptırımlar nedeniyle Suudi petrol tesislerine saldırdı. (Trump) gerçekten de İran’ın yeni yaptırımları ciddiye alacağını mı zannediyor?” şeklinde yanıt verdi. Obama’nın Ulusal Güvenlik Danışmanlığı’nı yapan Susan Rice ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence’in “körfezdeki müttefikleri savunmak için elinden geleni yapacakları yönündeki açıklamasına tepki gösterdi. Rice, “S.Arabistan anlaşmalı bir müttefiğimiz değildir ve müttefiğimiz gibi davranmamalıyız” açıklamasında bulundu.
New York Times’a yazan muhafazakâr yazar Bret Stephens ise “İran’a askeri müdahaleyi de imkan dahilinde saymalıyız. 1987’de Amerika Birleşik Devletleri için hiçbir sonuç çıkarmadan İran Deniz Kuvvetleri’ne batırdık. Tekrar yapabiliriz. İranlılara ciddi olduğumuzu göstermeliyiz” açıklaması yaptı. Obama’nın nükleer anlaşmada da rol almış danışmanlarından Ben Rhodes ise Stephens’ın açıklamalarını eleştirdi. “Suudi Arabistan gibi demokrasi ve çoğulculuk timsali bir ülke için İran donanmasını karşısına almaya hazır, ifadelerini kullandı. Rhodes, “Eğer Trump savaş istemiyorsa, savaşı daha muhtemel hale getirmek için her şeyi yapan bir politikaya sahip olmamalıdır” ifadelerini kullandı.