ABD’ye ortak tepki
ABD’nin, Kuzey Akım-2 ve TürkAkım projelerinde yer alan şirketlere dönük yaptırımları artıracağını duyurmasına projeyi destekleyen ülkelerden tepki geldi.
DIŞ HABERLER SERVİSİ
ABD, Almanya'nın Rusya'yla iyi giden 'doğalgaz' ilişkisine tepki olarak ülkeden askerlerini geri çekme tehdidinde bulunmasının ardından bu kez Kuzey Akım-2 ve TürkAkım projesinde yer alan şirketlere dönük ağır yaptırımlara hazırlanıyor. Rusya ve Almanya ise ABD'nin zorba hamlesini yanıtsız bırakmadı.
Donald Trump yönetimi, bu projelerde yer alan bazı şirketlere daha önce tanıdığı yaptırım muafiyetini kaldırırken ekonomik ve mali cezaları gündeme getirdi. ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, söz konusu projelerde yer alan tüm şirketlere 'ABD'nin hasımlarına yaptırımlarla karşı koyma yasası' (CAATSA) kapsamında ceza uygulanabileceğini ilan etti. Pompeo'nun, İngiltere ve Danimarka'ya gelecek hafta ziyarette bulunacağını ve konuyu her iki ülkeyle de istişare edeceğini dile getirmesi de dikkat çekti.
Rus şirketi Gazprom, proje çerçevesinde Almanya’nın Wintershall ve Uniper, Avusturya’nın OMV, Fransa’nın Engie ve Hollanda’nın Royal Dutch Shell şirketleri ile birlikte çalışıyor. Bu şirketlere yaptırımların ağırlaşması halinde ülkeler arası siyasi krizin derinleşmesi bekleniyor.
RUSYA'DAN YANIT
Kremlin'den ve Rusya parlamentosunun alt kanadı Duma’dan ABD'nin yaptırım tehditlerine yanıt verildi. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, ABD'nin söz konusu hamlesinin, "Avrupalı şirketlere yönelik kaba baskı ve haksız rekabet teşkil ettiğini" söyledi. Peskov, "ABD, Avrupalılara daha pahalı gazı daha elverişsiz koşullarda satın almalarını dayatıyor. Bu, Rus şirketler de dahil olmak üzere Avrupa iş dünyasına kaba baskı uygulanmasıdır" açıklaması yaptı.
Rusya parlamentosunun alt kanadı Duma’da Dışişleri Komitesi Başkanı olan Leonid Slutskiy de dün düzenlediği basın toplantısında, “Kuzey Akım-2 ve TürkAkım’a karşı getirilen ek yaptırımlar, ABD tarafından küstahça ve açık bir haksız rekabetin tezahürü. ABD kendi çıkarları dışında kimsenin kararlarına ve çıkarlarına saygı duyma niyetinde değil. Böyle bir politika er veya geç bumerang etkisiyle Washington’un kendisini çok kötü bir şekilde vuracak” açıklaması yaptı.
ALMANYA'DAN MEKTUP
En son, Almanya parlamentosunun ekonomi ve enerji komitesi başkanı Klaus Ernst, ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi ve Kongre’deki bir dizi komitenin başkanlarına gönderdiği mektupta, Kuzey Akım-2’ye karşı yaptırımlardan vazgeçilmesi çağrısında bulunmuş, ABD’nin, “AB içinde demokratik yolla alınan kararlara saygı duyması gerektiğini" hatırlatmıştı.
***
WASHINGTON NEDEN RAHATSIZ?
Kuzey Akım-2 projesi, Rusya’nın batısından başlayıp Baltık Denizi’nden geçerek Almanya’nın kuzeyine ulaşmasını içeriyor. Rus Gazprom öncülüğündeki bu projeye Avrupalı şirketlerin ciddi yatırımı bulunuyor. Avrupa ülkelerine kendi sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) ihracatını yapmak isteyen ABD, bu projenin Avrupa’yı tehlikeli biçimde Rusya’ya daha fazla bağımlı kılacağını savunuyor. ABD Başkanı Donald Trump da projeye dahil olan Almanya’dan binlerce ABD askerini çekerek Polonya’ya kaydırma tehdidinde bulunmuş, Rusya ise bu askerlerin Polonya’ya yerleştirilmesi halinde Rusya-NATO ilişkilerinin daha da kötüye gideceği uyarısı yapmıştı.
***
‘TÜRKAKIM’ PROJESİ DEVAM EDİYOR
Rusya’nın bir diğer ciddi yatırımı olan TürkAkım projesi ise Karadeniz altından 930 kilometre boyunca ilerleyerek Kırklareli’ne bağlı Kıyıköy’e varan ve Türkiye toprakları üzerinden Bulgaristan’la Yunanistan sınırlarına uzanan gaz boru hattı sistemini oluşturuyor. Proje, Rus gazının Türkiye toprakları üzerinden Avrupa’ya naklini öngörürken, kara bölümündeki hatlardan birinin sadece Türkiye’ye doğalgaz taşıması hedefleniyor. Bu hat da BOTAŞ tarafından inşa ediliyor.