Adaletin sessiz tanıkları dişler

Adli diş hekimliği, kayıp ve suç vakalarının çözümünde diş ve ağız yapılarının incelenmesi yoluyla kritik deliller sunan bir bilim dalı olarak öne çıkıyor. Kimliği tespit edilemeyen bedenlerin tanınmasından fiziksel darbeler sonucu değişime uğramış bedenlerin tanınmasına kadar birçok adli vakada, diş yapılarının bireylere özgü oluşu önemli bir kanıt sağlıyor. Türkiye’de bu alanda yetişmiş uzman ve teknoloji eksikliği olduğunu vurgulayan Ağız, Diş ve Çene Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Birkan Özkan, adli diş hekimliğinin geliştirilmesi gerektiğini söylüyor.

Diş kayıtları, olay yerinden toplanan bulgularla karşılaştırılarak adli soruşturmalarda kilit rol oynuyor. Ancak teknolojik yetersizlikler vakaların çözülmesini olumsuz etkiliyor. Türkiye'de adli diş hekimliği alanında önemli bir eğitim ve uzman açığı olduğunun altını çizen Prof. Dr. Özkan, mevcut altyapı ve teknolojik yetersizliklerin bu süreci daha da zorlaştırdığını belirtiyor.

Prof. Dr. Özkan’a göre, Türkiye'nin adli diş hekimliği alanında ilerlemesi için teknik altyapının güçlendirilmesi şart. DNA analiz laboratuvarlarının yaygınlaştırılması ve 3D tarama teknolojisinin daha etkin kullanımı, vakaların daha hızlı ve doğru çözülmesine katkı sağlayacağını kaydeden Özkan ‘‘Bu alanda uzman yetiştirilmesine yönelik kapsamlı eğitim programlarının başlatılması ve ulusal diş kayıt sistemi oluşturularak uluslararası veri tabanlarıyla entegre edilmesi, suç aydınlatılmasında büyük bir hız kazandırabilir’’ diyor. Türkiye’de kadın ve kız çocuklarına yönelik cinayetlerde yaşanan artışın adli bilimlerin önemini bir kez daha gözler önüne serdiğine dikkat çeken Prof. Dr. Özkan, adli bilimlere yapılacak yatırımların, adalet sistemine güveni artıracağını ve suç oranlarının azalmasına katkı sağlayacağını da dile getiriyor.

∗∗∗

KESİN KANIT ELDE EDİLEBİLİR

Dişlerden elde edilen biyolojik veriler, kimlik tespitinde önemli bir rol oynuyor. Isırık izinden elde edilen ultraviyole ışık eşliğinde fotoğraf alınarak dijital fotoğrafik analiz yapılması diş boyut ve şekil hakkında çok önemli bilgiler veriyor. Çenelerin maksimum ağız açıklığının belirlenmesinin ardından ısırma deseni ve dinamiğinin anlaşılması, buna bağlı olarak karşıt çene dişlerinin ısırma sırasındaki kapanış şekli çenede ısırma yapısıyla kişiye ait önemli bilgilere ulaşılmasına imkan sağlıyor. Diş üstündeki gıda artığı örneğinin ısırık yapılan dokudan elde edilmesi ve tükürükten swap örneği alınması da DNA eşleştirmesine olanak vererek kesin kanıt elde edilmesi sağlanabillir.