Afişlerle emek hareketinin tarihi

​ Tuğçe ÇELİK

Tasarımcı Fahrettin Engin Erdoğan’ın ‘1 Mayıs Türkiye Emek Hareketi Afişleri’ başlıklı sergisi Uşak Atatürk Kültür Merkezi Fuaye Alanı’nda 6 Mayıs’a kadar sanatseverleri ağırlayacak. Sergi, Erdoğan’ın 2002’den bu yana 1 Mayıs Birlik, Mücadele ve Dayanışma Günü için tasarladığı 36 afişten oluşuyor. Erdoğan’ın emek ve meslek örgütleri, platformlar ve siyasi partiler için ürettiği afişlerden oluşan sergi, Türkiye emek hareketinin 23 yıllık bir panoramasını sunuyor.

Emek hareketine dair toplumsal hafızanın korunması gerektiğine işaret eden Erdoğan kişisel sergisini şu sözlerle özetledi: “Çalışmaları izleyenler, kendi siyasal veya kişisel yaşanmışlıklarına mutlaka dokunacak, onları yakın geçmişlerine götürecek afişlerle karşılaşacak. Her bir çalışmanın, geçtiğimiz 23 yıllık sürece eşlik eden özel anlamları, ifadeleri ve çığlıkları var.”

YASAKLANAN VE KAZANILAN 1 MAYISLAR

Sergide yer alan afişlerin emekçilerin yaşadığı türlü krizleri ve sorunları yansıttığına dikkat çeken Erdoğan, “Sergi, Türkiye’de siyasi iktidar ve rejim değişikliklerinin yaşandığı, anayasa değişikliklerinin, asgari ücretin, ekonomik kriz, darbeler, savaş, işsizlik, yoksulluk ve sendikal yasakların, insanca yaşam isteğinin, demokrasi, eşitlik ve özgürlük taleplerinin, emeğe yönelik saldırıların yoğunlaştığı bir dönemi ifade etmeye çalışan afişleri kapsıyor. Yasaklı 1 Mayıs’ları da kazanılan 1 Mayıs’ları da, toplumun dışlanan, ezilen, yoksullaştırılan kesimlerinin, işçiler dışında kadınların, öğrencilerin, ötekileştirilenlerin redlerini de içeriyor” diye konuştu.

TOPLUMSAL HAFIZAYI KORUMA TEŞEBBÜSÜ

“12 Eylül faşizminin ve devamında gelen iktidarların özel çabaları ve politikaları sonucunda toplumsal belleğimiz adeta bir ‘balık hafızası’ niteliğine büründü” diyen Erdoğan, “Örgütlü mücadelenin önemi, demokratik hak ve özgürlüklerin elde edilmesinde uzun soluklu mücadelelerin gerekliliği, kazanımlar ve deneyimlerin içinde bulunduğumuz karanlığa ışık tutabilecekleri gerçeği ve buna benzer sayabileceğimiz diğer değerlere kültürel dokumuzda artık rastlamama tehlikesi, egemen ideolojinin de etkisiyle alabildiğine artmış durumda” dedi. Erdoğan şunları söyledi: “İşte bu nedenle de toplumsal hafızanın korunması, sınıflar mücadelesinin niteliği açısından önemlidir.

Bu sergi, bugüne kadar demokratik hak ve özgürlükler mücadelesinin geçtiği aşamaları somut olarak yansıtacak, muhasebe yapılmasını kolaylaştıracak ve yeni yönelimlere ilham kaynağı olabilecektir.”

UŞAK’TA SENDİKASIZ İŞÇİ SAYISI ARTTI

Uşak Belediye Başkanı Özkan Yalım ise, Uşak’ın deri ve tekstil sektörünün büyük işçi gruplarını kapsadığı bir şehir olduğunu söyledi. Yalım, “1990’ların başlarına kadar deri ve tekstil işçilerinin sendikalarda örgütlü olduğunu biliyoruz. Ancak 90'ların ortalarına doğru özellikle tekstil sektöründe başlayan sendikasızlaşma diğer sektörleri de etkiliyor. Günümüzde işçisi çok, sendikalı işçisi az bir şehir haline geliyor” dedi.

Yalım, 1 Mayıs'ın sadece bir günden ibaret olmadığını, emek mücadelesinin tarihsel sürecinin bir aşaması, onurlu ve zorlu bir geçmişin devamı olduğunu Erdoğan'ın çalışmalarıyla anlatmak istedik. Sergide yer alan eserler bende bir mücadele almanağı hissi oluşturdu. 90'lardan bu yana gündemin sürekli değişmesine rağmen, emekçilerin hak mücadelesindeki kararlılığın değişmediğini, her dönemde farklı renklerde de olsa varlığını devam ettirdiğini afişler üzerinden görebilirsiniz” ifadelerini kullandı.

∗∗∗

EMEKÇİNİN MÜCADELESİNİ GENÇLERE AKTARMAK İSTEDİK

Uşak Belediye Başkanı Özkan Yalım, emek mücadelesinin gençlere aktarılmasının önemine dikkat çekti. “Özelde 1 Mayıs genelde de emek mücadelesi çok zorlu ama bir o kadar da şanlı bir geçmişe sahip” diyen Yalım özetle şunları aktardı: “Bu geçmiş, gelecek kuşaklara aktarılmalı. Sergiyi tasarlarken amacımız sergilenen görseller aracılığıyla hak ve emek mücadelesinin bitmeyen bir süreç olduğunu genç kuşaklara aktarabilmek oldu. Özellikle gençlerin ziyaretini önemsiyoruz. Ziyaretçilerimizin zengin bir mirasa sahip olan emek mücadelesinin Fahrettin Engin Erdoğan vasıtasıyla estetik düzeyde de anlatılabileceğini görmeleri en büyük kazancımız olacaktır.”