AKP’den umut yok
İktidar, en güçlü olduğu bölgelerde bile kan kaybediyor. Maraş, Sivas, Elazığ gibi şehirlerde AKP ve MHP erirken CHP ile İYİ Parti yükselişte. Son anketilerini değerlendiren ORC Müdürü Pösteki, “İktidarın kriz çözebileceğine yönelik inanç tükendi. Oylar muhalefete kayıyor” dedi.
Mehmet Emin KURNAZ
Yurttaş, artan yoksulluk ve her alanda kendini gösteren krizler nedeniyle AKP’den umudu kesti. Kamuoyu yoklamalarına göre AKP ve MHP cephesinin ülke genelinde yaşadığı erime sürerken Cumhur İttifakı, en güçlü olduğu illerde bile yoğun kan kaybediyor. ORC Araştırma Şirketi’nin Temmuz 2022’de Maraş, Sivas, Elazığ, Hatay ve Zonguldak’ta yaptığı anketin sonuçları da bu gerçeği gözler önüne serdi. Araştırmaya göre AKP ve MHP’nin oyları beş ilde de düşerken CHP ve İYİ Parti’nin oylarında artış gerçekleşti. Aynı araştırmada AKP’nin son bir yılda yaşadığı oy kaybı da dikkat çekti. Temmuz 2021’de yapılan araştırmaya göre ülke genelinde yüzde 33,4 oy olan AKP, 1 yılda yüzde 27’ye kadar geriledi.
‘KRİZİ ÇÖZEMEZLER’ ALGISI ÇOK GÜÇLENDİ
Son kamuoyu yoklamasından çıkan sonuçları ORC Araştırma Müdürü Mehmet Pösteki BirGün’e değerlendirdi. Yalnızca söz konusu 5 ilde değil 81 ilin tamamında AKP’nin ve Cumhur İttifakı’nın ortalama on beş ile yirmi puan arasında bir oy kaybı yaşadığını tespit ettiklerini belirten Pösteki, “Bunun nedenlerini söylememiz gerekirse ekonomik durum ve daha önemlisi de ekonomik krizin reddedilmesi sebebiyle AK Parti seçmenindeki algının değişmesi” dedi. AKP’nin krizi çözeceğine olan inancın her geçen gün tükendiğine dikkat çeken Pösteki, “Başka bir deyişle ‘Krizin varlığını kabul etmeyen, krizi çözemez’ inanışının artıyor oluşu” ifadelerini kullandı.
İktidardan kopan seçmenin muhalefeti bir alternatif olarak görmeye başladığını vurgulayan Pösteki bu yorumunu şunlara dayandırdı: “Bunda CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun son dönemdeki SADAT, Maltepe Mitingi, yolsuzluklara yönelik çıkışları, İYİ Parti’nin eskisinden daha güçlü görünmesi, AK Parti’nin alternatifsiz sağ parti konumunu kaybetmesi ve Sedat Peker’in ifşalarıyla birlikte AK Parti’nin temiz siyasal hareket olduğu efsanesinin tükenişi... İşte yine ekonomik krizden dolayı yaşanan mülteci problemi, en başlıca temel nedenler bunlar. Muhalefetin tam anlamıyla hem üstünlük olarak hem de güven oranı olarak vatandaş nezdinde karşılığının her geçen gün arttığını tespit ediyoruz.”
GİDENLERİN DÖNÜŞÜ ARTIK MÜMKÜN DEĞİL
İktidarın kendisinden kopan seçmeni geri kazanmasının artık mümkün olmadığını söyleyen Pösteki, sözlerini şöyle sürdürdü: “İktidarın son dönemki seçime yönelik hamlelerinin karşılığı oya kesinlikle hatırı sayılır düzeyde dönüşmüyor. Şöyle bir dönüşüm var. O anki gelişmelere göre insanlar bir sempati duyabiliyorlar ama eskisi gibi oya dönüşmesi artık kolay değil çünkü burada mesele güven meselesi. Kendi seçmeni artık AK Parti iktidarına güvenmiyor. Zaten AK Parti’nin oylarının düşmesinin en önemli nedenlerinden bir tanesi de bu. Ayrıca AK Parti’nin bu oy kaybının birçok nedeni var. Ekonomiyi düzeltmeleri durumunda bile oylar yerine tekrar gelir gibi bir durum yok. Ekonomi, yargı, eğitim, adalet, özgürlük endişeleri gibi sıralanan birçok mesele ortada duruyor. Ekonomik düzelme olsa dahi AK Parti’nin şu an son seçimden bu yana yaşadığı oy kaybını toparlaması mümkün değil.”
CUMHUR İTTİFAKI DİBİ GÖRDÜ
2018 yerel seçimlerinde iktidar blokunun aldığı oy ile ORC Araştırma’nın son anketinden çıkan sonuçlar karşılaştırıldığında ortaya çıkan tabloyu şöyle özetleyebiliriz:
•2018 seçimlerinde Maraş’tan AKP’ye yüzde 58,5 oy çıktı. Son ankete göre AKP, burada yüzde 15,4, MHP ise 6,5 oy kaybı yaşadı. Bununla birlikte CHP’nin oyu 5,7 puan artarken İYİ Parti’nin oyu ise 9,3 puan birden yükseldi.
•Elazığ önceki seçimde yüzde 54,6 oranında AKP’ye oy verdi. Son ankete göre AKP’nin Elazığ’daki oy kaybı yüzde 12,9 olurken MHP ise yüzde 6 oy kaybetti. Bunun yanında CHP’nin oyu 4,3 puan artarken İYİ Parti’nin oyu ise 9,8 puan yükseldi.
•Hatay’da ise AKP birinci parti konumunu CHP’ye kaptırdı. AKP’ye oy vereceğini söyleyen seçmen oranı yüzde 27,1 oldu. 2018 seçimlerinde Hatay yüzde 36,2 oranında AKP’ye oy verdi. Bunun yanında CHP’ye oy vereceğini söyleyenlerin oranı yüzde 32,9’a ulaştı.
•Zonguldak’ta AKP’nin oy oranı yüzde 35,3 oldu. 2018 seçimlerinde Zonguldak yüzde 46 oranında AKP’ye oy verdi. AKP’nin o günden bugüne kadar oy kaybı yüzde 10,7’ye ulaştı. MHP’deki erime 5,7 oranında. Öte yandan CHP’nin oy oranı 2,7 puan artarak yüzde 33,5’e yükseldi.
•Sivas’ta AKP’nin oyu yüzde 54,7’den yüzde 39,5’e düşerek 15,2 puan azaldı. MHP’nin oyu 8,2 azaldı. Ankete göre CHP, Sivas’ta oyunu 5,2, İYİ Parti ise 7,4 puan artırdı.