AKP iktidarına liyakat uyarısı

Nurcan Gökdemir

İşsizlik giderek daha büyük boyutlara ulaşırken AKP iktidarının kayırdıkları hiçbir temel şartı karşılamadan rahatlıkla birçok kişinin hayali olan kamu kadrolarında istihdam ediliyor, meslekte kolaylıkla yükseliyor. Sayıştay, giderek yaygınlaşan bu uygulamalara karşı iktidara liyakat hatırlatması yaptı. AKP ve MHP’de siyaset yapan isimlerin akrabalarının, tarikat mensuplarının, iktidara yakın sivil toplum kuruluşlarının yöneticilerinin, hemşehrilerinin, seçilemeyen siyasetçilerin kamuda ballı kadrolarda görevlendirildiğine ilişkin hemen her gün yeni bir örnek ortaya çıkıyor. DİSK’in yaptığı araştırmalara göre sayıları 9 milyona ulaşan işsizler için ise değil kamuda özel sektörde de bile iş bulabilmek giderek zorlaşıyor. Ancak bazı isimlerin hiçbir koşulu sağlamadan iş bulmakta hiç zorlanmadıkları, kamuda daha yüksek ücretli görevlere kolaylıkla sahip oldukları resmi raporlara da yansıyor.

Sayıştay’ın denetimler sonucu hazırladığı raporlarda, kamuya hakim olan kayırmacılıkla ilgili önemli tespitlere yer verildi. Belli koşullara sahip kişilerin görevlendirilmesinin yanı sıra, mevzuatta yer alan kısıtlamaları aşabilmek için “tedviren” olarak tanımlanan geçici görevlendirmelerin süreklilik kazandığı ifade edildi.

TARAFSIZ VE VERİMLİ KAMU İDARESİ

Raporda, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun genel gerekçesine göre, “…tarafsız ve verimli bir idare kurmak için…”, kamu hizmetine girme, sınıflar içinde ilerleme ve yükselme ile görevin sona erdirilmesinin liyakat sistemine dayandırıldığına dikkat çekildi.

Bu kapsamda memuriyete giriş, asil memurluğa geçiş ve görevde yükselme aşamalarında sınav uygulamalarının zorunlu hale getirildiği ve giriş şartları, ilerleme ve yükselme imkânları ve maddi karşılıkları önceden belirtilmiş bir kariyer sisteminin oluşturulmasının hedeflendiği belirtildi.

LİYAKATSİZLİK GENEL UYGULAMA

Mevzuatta “kariyer” ve “liyakat” ilkelerinin temel ilkeler olarak tarif edildiği vurgulanan raporda, denetimlerde karşılaşılan ve genel uygulamaya dönüştüğü görülen şu tespitlere yer verildi:

•Sınavsız atama: Görevde yükselme ve unvan değişikliği veya mesleğe giriş sınavı gibi belirli bir sınavdan başarılı olma şartı aranan görev, kadro veya unvanlara sınavsız atama ve görevlendirmeler yapıldığı,

•Diploma ve deneyim aranmadı: Öğrenim durumu, hizmet süresi, alt görevlerde belirli sürelerle çalışmış olma, belirli seviyede yabancı dil bilme gibi koşulları karşılamayanların bu şartların gerektiği görev, kadro ve unvanlara atandığı,

•Sürekli geçici görevlendirme: Herhangi bir şekilde boşalmış veya boş bulunan bir görevin, asilde aranan şartlara sahip memur bulunmaması sebebiyle, söz konusu şartları taşımayan memurlarca geçici yürütülmesi olarak tarif edilebilecek tedviren görevlendirme usulünün belirtilen koşullara aykırı olarak kullanıldığı tespit edilmiştir.