AKP, kamu varlıklarını elden çıkarıyor: Haraç mezat özelleştirme
AKP’nin kamu varlıklarını elden çıkartma uygulaması yeniden hız kazandı. 2020 yılında 146 milyon TL olan özelleştirme bilançosu 2021 sonunda 4 milyar 163 milyon liraya fırladı. Bu yıl 200 ihale daha yapılması planlanıyor.
Nurcan GÖKDEMİR
İktidar, son yıllarda hız kesen özelleştirmelerini 2021’de hızlandırdı. Geçen yıl gerçekleştirilen özelleştirmeler AKP’nin yağma ve talana dayalı politikalarının yeni örneklerini oluşturdu. Tercihler de bazı kamu iktisadi teşebbüslerinin (KİT) özelleştirilmesine yapılan itirazlara temel oluşturan, “Taşınmazları peşkeş çekecekler” tezlerine haklılık kazandırdı. Sümerbank ve şeker fabrikalarına ait kıymetli taşınmazlar birbiri ardına elden çıkarıldı.
2018 yılındaki 6,2 milyar TL’lik (1,3 milyar dolar) özelleştirmelerden sonra 2019’da 660 milyon TL (115 milyon dolar), 2020’de 146 milyon TL’lik (22 milyon dolar) özelleştirmeye imza atan iktidarın 2021 sonundaki özelleştirme bilançosu 4 milyar 163 milyon TL’ye (413 milyon dolar) çıktı.
Bunun 1 milyar 896 milyon liralık bölümü tesis ve işletmelerin satış/devrinden, 1 milyar 777 milyon lirası taşınmaz satışından, 346 milyon lirası diğer varlıkların satış ve devrinden, 131 milyon lirası otel ve sosyal tesis satışından, 12 milyon lirası da kamu kurumlarına yapılan devir işlemlerinden geldi.
İktidarın hemen hemen her gün birer birer elden çıkardığı taşınmazların satışlarında son yılların rekoru kırıldı. Özelleştirmelerin başladığı tarihten bu yana en yoğun taşınmaz satışlarından biri 2021’de yapıldı.
2020’de 35 taşınmaz satış ihalesi gerçekleştirirken geçen yıl çoğunluğu özelleştirilen KİT’lere ait taşınmazların satıldığı 182 ihale yapıldı. Ülkenin çeşitli yerlerinde bulunan şeker fabrikalarına ait 65, Sümer Holding’e ait İstanbul, Ankara, Antalya ve Aydın/Didim’de bulunan 48 taşınmaz satıldı. Bu kuruluşların bazı varlıkları da diğer kamu kurumlarına devredildi.
Özelleştirme kapsam ve programında bulunan Elektrik Üretim Anonim Şirketi’nin (EÜAŞ) Gebze-Dilovası Doğal Gaz Çevrim Santralı, Çamlıca 1 HES, Tortum HES, Topçam HES de el değiştirdi. Foça Tatil Köyü ile Sümer Holding Karakuz Demir Madeni Sahası’nın da satışı yapıldı.
DURMAK YOK SATIŞA DEVAM
2021 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’nda yer alan “Etkin bir piyasa mekanizması oluşturma hedefi doğrultusunda özelleştirme uygulamalarına devam edilecektir” hedefi doğrultusunda 2022 yılında da özelleştirme uygulamaları devam edecek. 2022 yılında Derbent, Çamlıca 1, Tortum, Çal ve Girlevik 2 Hidroelektrik, Gebze Dilovası Doğalgaz Kombine Çevrim Santralları, Tekirdağ Marmara Ereğlisi taşınmazları (Eski NATO Kabul Limanı) ve Fenerbahçe-Kalamış Yat Limanı’nın özelleştirme hazırlık işlemlerinin tamamlanacağı ve ihale ilanı için gerekli çalışmaların yapılacağı açıklandı. Ayrıca, araçların taksimetrelerinin ölçümü işinin özelleştirme kapsam ve programına alınmasına yönelik çalışmalara devam edileceği ve Güllük Liman sahasının özelleştirme işlemlerinin tamamlanacağı da belirtildi Bu amaçla 2022 yılında 200 dolayında ihale yapılması planlanıyor.