Hatay’da alevlere teslim olan ormanın 12 saatte kontrol altına alınması, eksik önlemleri akıllara getirdi. Geçen yılki yangın facialarını hatırlatan Orman Ekoloğu Prof. Dr. Neyişçi, “Önlem yok” diyor.

Alevler yükseliyor önlem alınmıyor

Berkay DÜNDAR

Yangın felaketi nedeniyle geçen yıl 139 bin 503 hektarlık ormanlık alan kaybedilirken Hatay’ın Dörtyol ilçesinde çıkan yangının 12 saat sonra kontrol altına alınabilmesi, zafiyetleri gündeme getirdi. Bölge halkının destekleriyle alevler yerleşim bölgelerine ulaşmadan söndürülürken yangınla ilgili O.K. ve M.K. adlı kişiler ‘kasten orman yangınına sebebiyet vermek’ suçundan tutuklandı. Henüz yangın mevsiminin başlamadığını hatırlatan uzmanlara göre, Dörtyol’daki yangın alınmayan önlemleri kanıtlar nitelikte.

STRATEJİLERİ YANLIŞ

Orman Ekoloğu Prof. Dr. Tuncay Neyişçi, mücadelenin sadece yangın çıktıktan sonra olmaması görüşünde. Geçen sene Manavgat’ta meydana gelen yangınları hatırlatan Orman Ekoloğu, “Manavgat’ta 10 gün, 19 helikopter, 6 uçakla söndürmeye çalıştılar, söndüremediler” dedi ve ekledi: “Yağmur çıktı, yangın öyle söndü. Orman yangınlarını söndürme stratejimiz, çıkan yangınları ne pahasına olursa olsun en kısa sürede söndürmek… Bunu 30 seneden beri yapıyoruz.”

TEHLİKE BÜYÜK

Prof. Dr. Tuncay Neyişçi’ye göre, alınmayan tedbirler büyük yangınlara sebebiyet veriyor: “Biraz geç kaldığınız zaman, rüzgâr şiddetli olduğu zaman, ormanda yanacak çok malzeme olduğu için, büyük enerji açığa çıkıyor. Böylece orman yanar ve bu yangınları da helikopterin de uçağın da söndürmesi söz konusu değil.”

Bu yaz da büyük orman yangınlarının meydana geleceğine dikkat çeken Prof. Dr. Tuncay Neyişçi, şunları dile getirdi: “Büyük yangınların yüzde 90’ı helikopterle, uçakla, insanla sönmez. Yanıcı madde azaltması yöntemini yapmadığınız sürece ağaçlar büyümeye, yapraklar dökülmeye, orman içerisindeki yanıcılar artmaya devam eder. Bu yanıcılar olası bir yangında şiddetli yanar. Geçen seneki gibi bu sene de çok büyük yangınlar olacak, önümüzdeki sene de çok büyük yangınlar olacak. Orman içinde ince dallar veya diğer yanıcı maddeleri temizlemek gerekiyor. Orman içindeki yanıcı maddeleri topladıktan sonra, helikopterler de uçaklar da daha rahat çalışır. Maalesef yaşadığımız yangınların temel nedeni bu.”

ORMAN BAKANLIĞI, ANLAYIŞINI DEĞİŞTİRMELİ

Prof. Dr. Neyişçi, orman yangınlarına karşı atılması gereken adımlar için şunları kaydetti: “Orman Bakanlığı orman yangınları konusundaki anlayışını değiştirmeli. Türkiye’de orman yangını uzmanı yok, yetiştirmiyoruz. Çünkü ne bakanlık yetiştiriyor ne de üniversitelerimiz yetiştiriyor. Bu çalışmalar yapılmadan yangını söndürmekte başarılı olamayız. Uçak geliyor, 40 ton suyu döküyor, geri havaalanına dönmeden yerdeki alevler tekrar yükselmeye başlıyor. Bunlara hiç dikkat etmiyorlar. Dünya uygulamasında o şiddete gelmiş alevin üstüne su atılmaz, yanmamış yere atılır. Yangının birkaç dakika sonra ulaşacağı yerlere atılır. O boyuttaki yangınlarda su daha yere düşmeden buharlaşıyor. Alevin üstüne su atılmaz, yangın yanlardan kontrol edilir. Bu basit şeyleri bile bilmiyoruz. Birim alan yangın söndürmede Amerika’dan 3 misli daha pahalıyız. Orman yangınları ile ilgili bir enstitü, bir laboratuvar yok.”