Allende’ye selam mücadeleye devam

Şili'de Aralık 2021'de düzenlenen seçime sol örgütlerin ortak adayı olarak giren ve seçimi kazanan 36 yaşındaki Gabriel Boric, 11 Mart’ta başkanlık görevini teslim aldı. Boric, ardından başkent Santiago'daki La Moneda Devlet Başkanlığı Sarayı balkonundan kendisini destekleyen kalabalığa “devlet başkanı” olarak ilk konuşmasını yaptı. Jacobin dergisinde Şili'nin en genç Devlet Başkanı’nın konuşmasının tam metni yayımlandı.

O ifadelerden öne çıkanlar şöyle:

ÇOK ACILAR ÇEKTİK

Çok sevdiğimiz bu ülkede, çok acılar çekmiş ülkemizde yaşayanların başkanı olarak size ilk kez sesleniyorum. Çeşit çeşit halktan oluşan Şili, halkın emeğiyle zenginleşip dönüşmektedir. İşte bu Şili, bir avuç yıl içinde pandeminin yanı sıra, depremler, felaketler, krizler, sarsıntılar ve bu ülkede asla bir daha tekrarlanmayacak insan hakları ihlalleri yaşadı. Ancak yola çıkıp gözyaşlarımızı sildiğimiz, birlikte gülümseyip kollarımızı sıvayarak mücadeleye devam ettiğimiz Şili budur. Şili halkı yani biz, mücadeleye hep devam ediyoruz.

YÜZLERİNİZİ GÖRDÜM

Biz sadece makamları doldurmak için değil, kendimizi bu ülkedeki yaşamı geliştirmeye adamak için buradayız. Ülkenin dört bir yanını gezerken yüzlerinizi gördüm: Emekli aylıkları yaşamaya yetmeyen yaşlıların yüzlerini; ailelerinin tedavisine gücü yetmeyen hastaların yüzlerini… Borçlu öğrencilerin, kuraklık nedeniyle susuz kalan çiftçilerin yüzlerini… Yatalak hastalarının, çaresiz bebeklerin… Kayıplarını aramaya devam eden ailelerin yüzlerini ki aramaktan hiç vazgeçmeyeceğiz. Cinsiyet uyumsuzluğu yaşadığı için ayrımcılığa uğrayıp uzun zamandır dışlananların… Ülkemizde kültür yeterince değer görmediği için eserlerinden yaşamlarını kazanamayan sanatçıların… Şili’nin gecekondularında insanca barınma mücadelesi veren toplum hareketi önderlerinin… Topraklarından edilmiş, ama tarihlerinden asla vazgeçmeyen yerlilerin… Adanmışlığımız sizedir.

ALLENDE VURGUSU

Bugün büyük zorluklarla ve devasa sorumluluklarla dolu bir süreci başlatıyoruz. Ancak sıfırdan başlamıyoruz. Şili’nin uzun bir tarihi vardır ve bugün bu tarihin bir parçası haline geliyoruz. Bizden önce buradan binlerce insan geldi geçti ki onlar, kamusal eğitimin yaygınlaşmasını, ülkede ve evlerde kadınların ve cinsiyet uyumsuzluğu yaşayanları ilerici bir şekide tanınmasını, ülkenin demokratikleşmesini ve sosyal hakların tanınmasını mümkün kıldılar. Buradan halkçı kalkınma politikalarıyla Eduardo Frei Montalva, bakırın kamulaştırılmasıyla yoldaş Salvador Allende, demokrasiye dönüşüyle Patricio Aylwin ve sosyal tedarik politikalarıyla keşfedilmemiş yolları açan Michelle Bachelet geçti… Burada aynı zamanda zulme karşı ayağa kalkan, insan haklarını savunan, hakikat, adalet ve tazminat talep eden milyonların sesi yankılandı… Burada feminist hareketin feryadı ve eşitlik mücadelesi de inledi. Ancak bu duvarlar geçmişte şiddet ve zulmün yarattığı korkulara da tanıklık etti.

ONURLU BİR GELECEK İÇİN

Bugün, halkın zor bir değişim yolunda birlik içinde işe koyulmaya karar verdiği önemli bir tarihtir. Onurlu bir gelecek için yola çıktığımız günler geliyor aklıma. Nereye yürüyorduk yoldaşlarım? Bu hükümet o yürüyüşün sonu olmayacak. Yürümeye devam edeceğiz ve bu yol şüphesiz uzun ve zorlu bir yol olacak.

Yurttaşlarım, halkın geleceğe bakmasını ve çocuklarının pislik içinde büyümeyeceğini bilmesini istiyorum. İşçilerin artık sefalet içinde yaşamaya devam etmemesini istiyorum. Bu nedenle kendimizi adadığımız gibi haftalık 40 saatlik çalışmayı getireceğiz. Hedeflerimize ulaşmak kolay olmayacak, iç ve dış krizlerle karşılaşacağız, hatalar yapacağız, farklı düşünenleri dinleyerek ve Şili halkının desteğiyle bu hataları tevazuyla düzelteceğiz. Ekonominin hâlâ zor durumda olduğunu ülkenin ayakları üzerine kalkması gerektiğini üretmek ve ürettiğini adil bir şekilde paylaşmak zorunda olduğunu hepimiz biliyoruz. Refah dağıtılmazsa sadece bir avuç azınlığın elinde toplanırsa sonuç çok ağır olur. Şili halkının ürettiği refahı yeniden dağıtmamız gerekiyor.

Tüm bu zorlukların yanısıra dünyanın pek çok bölgesinde savaş ve şiddetle anılan bir uluslararası bağlam var. Şili her yerde insan haklarına saygıyı daima öne alacak ve ihlalleri yapan hükümetlerin rengine bakmaksızın bunların karşısında duracaktır.

Güney’in sesinin değişen dünya içerisinde yeniden duyulmasını temin edecek çabalar içerisinde olacağız. Zorluklar çok: iklim krizi, göç, ekonomik küreselleşme, enerji krizi, kadına ve LGBT+ bireylere yönelik şiddet. Latin Amerika’yı ileri taşımak için birlikte çalışalım. Halklar arasında işbirliği ve eşgüdümün peşinde olacağız.

ANAYASA İHTİYACI

Yöneten makamlar ulaşılmaz olamaz –bizler sahada, sokakta, halkla birlikte bakanlar istiyoruz. Proje açılışı yapmak için bölgelere sadece birkaç saatlik ziyaretler yapmak istemiyoruz. Dinlemek istiyoruz, gizlenmek değil. Tüm Şili halkının başkanı olacağım ve bizden farklı düşünenlerin yapıcı eleştiri ve önerilerini hep dinleyeceğim. Muhalif düşünme hakkı teminat altına alınacak. Bugün buradayız ama nereden geldiğimizi unutmuyoruz. Yavaş yavaş ilerliyoruz çünkü çok uzağa gideceğiz, bu yola yalnız çıkmıyoruz, hepinizleyiz.

Umut yolunda birlikte yürüyelim, onurlu ve adil bir ülke için gereken değişimi hep birlikte inşa edelim. Sağlığı her zaman birinci öncelik haline getireceğiz. Okulları kapatma ihtiyacının bir sonucu olarak büyük bir boşluğun olduğu eğitime de özellikle odaklanacağız. Yapısal eşitsizlikleri yeniden üretmeyen bir toparlanma için ekonomimizin konsolidasyonunu da sağlayacağız. Haksız yere gerçekleşen ve halkımızı haklı olarak çileden çıkaran suistimallere de bir son vermek istiyoruz.

Uğrunda çok mücadele ettiğimiz anayasal süreci destekleme görevini de kendimize görev addettik. Bu meseleye dair mutabakat çalışmalarını da yürekten destekleyeceğiz. Bizi birleştiren, kendimizin olduğunu düşündüğümüz bir Anayasaya ihtiyacımız var; Diktatörlük tarafından kan, ateş ve sahtekârlıkla dayatılandan farklı olarak, yerli halkların katılımıyla eşitlik temelinde demokrasiden doğacak bir Anayasa; bugüne ve geleceğe yönelik bir Anayasa; Sadece bir kaç kişi için değil, hepimiz için yapılacak bir Anayasa.

DÜNYA BİZİ İZLİYOR

Dünya bizi izliyor. Şili'de yaşananları umutla izlediklerine de eminim. Daha adil bir toplumun inşasına alçakgönüllülükle katkıda bulunma fırsatımız var. Bugün bana emanet ettiğiniz görevi kabul ediyorum. Hayalini kurduğumuz hayat işbirliğinden doğacaktır. Dört yıl sonra Şili halkının bizi sözlerimizle değil eylemlerimizle yargılayacağını farkındayım. Bugün elbette konuşuyoruz; yarın ise hep birlikte derhal işe koyulmalıyız. Salvador Allende'nin neredeyse elli yıl önce öngördüğü gibi, daha iyi bir toplum inşa etmek için özgür erkeğin ve özgür kadının birlikte yürüyebileceği büyük yolları açan yurttaşlar olarak bir kez daha işte buradayız. Mücadelemize devam ediyoruz. Yaşasın Şili!

BirGün Çeviri Kolektifi tarafından Jacobin’den çevrilmiştir.