Altılı Masa’nın Anayasa çalışmasında detaylar belli oldu
Altılı Masa'nın "Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem" kapsamında hazırladığı anayasa çalışması tamamlandı. Çalışmada cumhurbaşkanının kaç yıl görev yapacağı, parti kapatmaya ve yurt dışındaki seçmenler gibi konularla ilgili 89 madde ve 10 başlıkta değişiklik önerdi.
Altılı Masa’nın, 2023 seçimleri sonrası ‘Güçlendirilmiş Parlamenter Sisteme’ geçiş süreci için hazırladığı anayasa çalışması, partilerin oluşturduğu Anayasal ve Yasal Reformlar Komisyonu tarafından tamamlandı.
AA’nın aktardığına göre Komisyon, mevcut anayasanın 89 maddesi ve 10 başlığında değişiklik önerdi. Anayasa çalışması, genel başkanların daha önce imzaladıkları güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçişi öngören mutabakat metni temel alınarak yürütüldü.
ÖDEVLER YERİNE HÜRRİYET İFADESİ
Komisyon, Anayasa’nın ikinci kısmında yer alan ‘Temel Haklar ve Ödevler’ başlığındaki, ‘ödev’ kelimesini, özgürlük mantığına aykırı ve bireyi ezen bir ifade olduğu gerekçesiyle ‘hürriyet’ olarak değiştirdi.
Anayasadaki "Sağlık hizmetleri ve çevrenin korunması" başlığına "hayvan hakları" ifadesi eklendi. Bu çerçevede "sağlık hakkı" ile "çevre ve hayvan hakları" ayrı fıkralar olarak düzenlendi. Çalışmada, "Devlet doğal hayatı ve hayvanları korur, hayvanlara yönelik eziyet ve kötü muamele yapılmaması için gerekli tedbirleri alır" ifadesi yer aldı.
SİYASİ PARTİLERİN KAPATILMASI ZORLAŞTIRILACAK
Siyasi partilerin kapatılması zorlaştırıldı. Siyasi partilerin kapatılmasının, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının talebi ve TBMM üye tam sayısının 5'te 3 çoğunluğunun vereceği izne bağlı olarak açılan dava üzerine Anayasa Mahkemesince kesin olarak karara bağlanması önerildi.
TBMM'deki sandalye sayısında değişiklik öngörülmedi ve 600 olan milletvekili sayısı korundu.
Yurt dışı oyların seçim bölgesi olarak tanımlandığı çalışmada, "Yurt dışında yaşayan Türkler" şeklinde ayrı bir seçim çevresi oluşturulması ve yurt dışı seçim çevresinden seçilecek milletvekili sayısının 15'i geçmemesi öngörüldü.
CUMHURBAŞKANININ HALK TARAFINDAN SEÇİLMESİ
Çalışmada, cumhurbaşkanının 2007'de yapılan referandumla halk tarafından seçilmesi kararı da korundu. Ancak çalışmada, cumhurbaşkanının 7 yıllığına bir kez seçilebilmesi, partili olması durumunda partisiyle ilişiğinin bitmesi önerileri yer aldı.
Çalışmaya göre, Anayasa Mahkemesi ile Hakimler ve Savcılar Kurulu üye sayısında kadın kotası uygulanacak. Mahkeme ve kurula seçimle gelenlerin en az yarısı kadın olacak.
Komisyonun anayasa değişikliğine ilişkin hazırladığı metin, 28 Kasım Pazartesi günü, Bilkent Otel'de genel başkanların katılımıyla düzenlenecek programla kamuoyuyla paylaşılacak.