Altın Portakal ile öze dönmeye başladık

AŞK HİÇ BİTER Mİ?

Aşk kaldığı yerden devam eder mi? Üzerinden 20 sene geçse bile edebilir mi? Peki ya sınıf ayrılıkları aşk ile aşılabilir mi? İşte birbirine âşık iki kadına bu soruları soran ve kendi yoluna döşediği melodram içinde bazı cevapları olan bir filmdi o... Festivalin beni en etkileyen filminin yönetmeni ile filmini konuşmak ve fikirlerini duymak için bir araya geldim. İşte ismi kadar güzel bir film olan ‘Aşk, Büyü, vs.’ filminin yönetmeni Ümit Ünal ile yaptığımız söyleşiden kesitler...

Filminizdeki herkesin gönüllü olarak yer aldığını söylediniz. Düşük bütçeli olduğu özellikle vurgulanan filmlerden sonra hep şunu merak ederim, yönetmen aklındaki hayalinde filmi çekmiş midir? Siz kafanızdaki filmi çektiniz mi?

Hikâyeyi elimdeki bütçeye göre kuruyorum, dolayısıyla bittiğinde bir hayal kırıklığına uğramıyorum. Başta kendini elindeki olanaklara göre kısıtlayıp ona göre düşündüğün zaman hayal gücünü de o kadar abartmıyorsun. Keşke şuradan 500 kişilik kalabalık geçse demiyorsun veya helikopter planımız olsa demiyorsun. Daha büyük bütçeli filmlerimde daha fazla hayal kırıklıkları yaşadığım olmuştur.

Küçük bütçe daha mı avantajlı o zaman?

Küçük bütçe tamamen senin kontrolünde oluyor. Karışan görüşen çok az oluyor. Bu filmde üç ortaktık ama beni yaratıcı anlamda çok özgür bıraktılar.

2019 yılında lezbiyen iki kadının seks sahnesini çekmek hala kaygı verici ve zor mu? Filmde bu sahne sıçramalı kesmelerle (jump cut) ile sert geçti gibi geldi.

Ben o sahneyi sert bulmuyorum. Bir huzur duygusu yaratsın diye çektim. Sinemada sevişme sahnelerini uzun uzun gösterirler dışarıdan bir göz seyreder gibi. Hâlbuki onu içeriden yaşadığımızda sıçramalı kesme görüyorsunuz, insan onu bir bütün olarak görmüyor.

Ben suiistimalden kaçındığınızı düşündüm açıkçası. Doğru mu?

Bunu ikisinin yaşadığı bir deneyim olarak algılansın istedim. Seks sahnesi çekilince işin içine evet suiistimal girebiliyor, ondan kaçınmaya çalıştım. Burada benim amacım bir seks sahnesi çekip seyirciyi uyarmak değildi, hikâyenin içinde o kadarı gerekiyordu.

Üç buçuk yıldır Büyükada’da yaşıyorsunuz. Ada’da geçiyor film. Ada bir karakter mi filminizde?

Evet bu hikayede kısıtlanmış mekan duygusu şarttı, İstanbul’un herhangi bir yerinde geçebilecek bir hikaye değil. Kapalı bir yer, izole bir yer duygusu şarttı.

Karşı mücadelede olduğum için izlerken tedirgindim acaba atlı fayton görecek miyim diye ama tam aksine bir duruş var filmde, elektrikli araçlar ve bisiklet gözüküyor ve herkes yürüyor. Bu bilinçli miydi?

Evet bilinçli. Faytonların büyük bir sorun olduğunu düşünüyorum ada için. Ama alternatifini de üretmek çok zor görünüyor. Ben şahsen yürümeyi tercih ediyorum fayton kullanmıyorum. Adanın tadı bence yürüyerek çıkıyor. Yürünemeyecek bir yeri yok. Çok yukarılarda oturanları anlıyorum, onlar için elektrikli araçlar şart ama ada yürüyerek çok güzel yaşanabiliyor.

Eşcinsellerin problemlerinin işlendiği filmlerden ziyade eşcinsel karakterlerin sinemada normalleştirilmesi gerektiğini düşünenlerdenim. Bu filmde bunu hissettim ve LGBTİ filmi olarak konumlamak istemedim. Bu normal bir durum çünkü. Sınıf farkı sebebiyle ayrılıyorlar ve evet eşcinseller. Bu kadar. Bu filmi ben böyle göreceğim.

Eşcinsellik zaten normal bir şey. Bir suçlama gibi neredeyse yönlendiriliyor eşcinsel konuları işleyen filmlere. Normalleştiriyor diyorlar. Bununla neredeyse suçluyorlar. Ama normal bir şey zaten. İnsanların doğuşundan beri eşcinseller var, bundan sonra da olacaklar. Dünyanın her toplumda var. En tutucu toplumlardan en özgür toplumlara kadar.

Peki vurguladığım normal görme/normalleştirme bu filmde var değil mi?

Eşcinsel konulara eğilen filmlerin çoğunda onu ya çok büyük bir konu haline getirerek ya da karikatürize ederek kullanıyorlar. Ben onların hikâyesine daha içeriden bakmayı ve bunu dediğiniz gibi ‘evet eşcinseller ama esas konu bu değil’. Zaten filmin asıl hikâyesi ikilinin arasındaki sınıfsal çelişkiler.

Filmde komik olsun diye yazılmış sahneler var ama kimileri hafif tebessüm ve ciddi bir ifade ile filmi izlerken kimileri kahkahalarla eğlenerek izledi.

Ama benim bütün filmlerimde komedi anları, gerilim anları olayların kendi içlerinden gelen komedi veya gerilim anları. Ben bir dramatik hikâye anlatıyorum onun içindeki bazı şeyler seyirciye komik geliyor. Teyzem filminden beri bu böyle. Teyzem aslında çok acıklı ve ciddi bir film fakat insanlar bazı yerlerinde kahkaha ile gülüyor. Ve çok şaşırmıştım, benim ne acılar çekerek yazdığım şeyi komik buluyorlar diye. (gülüyor)

Klasik sinir bir soru tarzı ile bitirelim o zaman. Gelmiş geçmiş en sevdiğiniz aşk filmi hangisi?

Brief Encounter... Küçükken de izlemiştim, o zaman o kadar anlamamışım, daha olgun bir gözle seyredince insan daha iyi anlıyor.