Amaç karikatürün düşmanlaştırılması

Işıl ÇALIŞKAN

İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından düzenlenen Uluslararası İzmir Mizah Festivali kapsamında gerçekleştirilmesi planlanan “Dünya karikatüründe toplumsal eleştiri ve mizah” konulu söyleşi AKP engeline takıldı. Festival kapsamında 24 Aralık'ta yapılması planlanan söyleşi, tepkiler üzerine valiliğin de devreye girmesiyle iptal oldu.

Kararda Michel Kichka ve Plantu’nun Cumhurbaşkanı Erdoğan’a ve cihatçılara yönelik karikatürlerinden rahatsız olan çevrelerin “#İzmirdeCharlieHebdoyaHayır” kampanyası etkili oldu.

İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin iptal üzerine yaptığı açıklamada, Charlie Hebdo dergisinden herhangi bir karikatüristin İzmir Uluslararası Mizah Festivali’ne davet edilmediği ve bu kapsamda ortaya atılan iddiaların tamamen gerçek dışı olduğu belirtildi. AKP Genel Başkan Yardımcısı ve İzmir Milletvekili Hamza Dağ, 'Uluslararası İzmir Mizah Festivali'ne Türk ve İslam karşıtı karikatüristlerin davet edildiği iddiasında bulunup, organizasyonun ilgili bölümünden vazgeçilmesini istemişti.

İFADE ÖZGÜRLÜĞÜNÜN ZERRESİ KALMAMIŞ

Festivalin direktörlüğünü üstlenen Vecdi Sayar, “Gaye Su Akyol ‘Develerle Yaşıyorum’ adlı şarkısını bilirsiniz. Ben de, yalanlarla yaşıyoruz diyorum. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin dördüncüsünü düzenlediği İzmir Uluslararası Mizah Festivali’nin on günlük programının dokuzuncu akşamı yayınlanması gereken ‘Dünya Karikatüründe Toplumsal Eleştiri ve Mizah’ başlıklı bölümü, program moderatörü İzel Rozental ve belediye yetkilileri ile birlikte verdiğimiz karar sonucu yayından kaldırıldı” diye konuştu. Bu kararın ise kışkırtıcı yayınlar, tehditler ve valiliğin uyarısı dikkate alındığını söyleyen Sayar, sözlerini şöyle sürdürdü: “Ülkem adına üzülüyorum… Dünyanın dört bir köşesinden 10 karikatüristi ‘Türkiye düşmanı’ ilan edenler ve bu provokasyona alet olanlar, ülkelerine kötülük yaptıklarının farkındalar mı acaba? Bu karikatüristlerin bir tanesi bile dine küfretmeyi aklının ucundan geçirmemiştir. Üstelik hepsi de Türkiye’yi çok sever. Ülkemde ifade özgürlüğünün zerresinin bile kalmadığının açık kanıtıdır bu.”

CHARLIE HEDBO İLE İLİŞKİLENDİRİLEMEZ

Programın moderatörlüğünü yürüten İzel Rozental ise, “Zorlu ve hassas dönemlerden geçiyoruz. Tepkiler önyargılı ve haksız da olsa, karşılıklı hoşgörü göz ardı edilmemelidir. Sözü geçen karikatürcülerin programda görünmeleri bazı kesimleri bu denli rahatsız ediyorsa, programın bu ortamda yayınlanması sorunun büyümesinden başka işe yaramayacaktı” dedi.

Plantu ve Kichka’nın Charlie Hebdo ile bağlantılandırılmasına anlam veremediğini ifade eden Rozental, “Konu ‘Dünya Karikatüründe Toplumsal Eleştiri ve Mizah’ olunca, doğal olarak dünyanın farklı coğrafyalarından değişik kültürlerin önde gelen gazetelerinde kendilerine yer bulan editoryal karikatürün temsilcileriyle, kendi ülkelerinde basın karikatürünün bugünkü durumu hakkında görüşmeler gerçekleştirilmişti” şeklinde konuştu.

TAVRIN KENDİSİ KARİKATÜR GİBİ HİÇBİR NESNELLİK YOK

Suçlamayı akıl dışı bulduğunu belirten karikatürist Tuncay Akgün de “Fransa’nın en önemli çizerlerinden Plantu ve İsrailli Michel Kichka üzerinden şekillenmiş ama listedekilerin hepsini tanıyorum. Bu insanlar aslında Plantu’nun neredeyse 15 yıldan fazladır sürdürdüğü dünya çapında bir organizasyonun çeşitli ülkelerdeki katılımcıları. Cartooning for Peace adı altında dünyanın çeşitli ülkelerinde sergiler açan, konuşmalar yapan bir topluluk. UNESCO’nun destekçisi olduğu bir organizasyon. Bir kere burada Charlie Hebdo ile bir bağlantı kuruluyor. Hiçbir bağlantı yok. Ayrıca olabilirdi de. O da başlı başına bir tartışma konusu” dedi. Plantu’nun Türkiye’ye defalarca geldiğini vurgulayan Akgün, “Benim hatırladığım Plantu 20 senedir buraya geliyor. Dışişlerinin ve Başbakanlığı’nın davetlisi olarak da gelmiş. AKP döneminde de davet edilmiş bir sanatçı. Dünya literatüründe de Fransa’da da çok etkisi birisi Plantu” diye konuştu. Bu tavrın genel olarak karikatürün düşmanlaştırılmasına yönelik olduğunu ifade eden Akgün, Dünya çapında da çok etkili olan bu organizasyonun başka etkilerinin de olabileceğini söyledi. “Tavrın kendisi karikatür gibi” diyen karikatürist, sözlerini şöyle sonlandırdı: “Hiçbir nesnelliği yok. Bu Hollanda’yı portakal bıçaklayarak, Amerika’yı dolar yakarak protesto etmek kadar saçma sapan bir şey. Bu süreci yürüten insanların da AKP il başkanlığı düzeyine sürdürülebilir olması ürperti verici bir durum.”