Amazon’a karşı örgütlü mücadele

Umut SERDAROĞLU

Dünyanın en zengin 5’inci insanı olan Jeff Bezos’un sahibi olduğu ABD’li küresel e-ticaret şirketi Amazon, 18 bin kişiyi ‘belirsiz ekonomi’ nedeniyle işten çıkaracağını açıkladı. Yoğun mesai saatleri ve ücret politikası nedeniyle yaklaşık bir yıldır çeşitli eylem ve grevlere sahne olan Amazon'da bir çırpıda binlerce kişinin kovulacak olması büyük tepki çekti. Daha önce maaş anlaşmazlıkları nedeniyle grev kararı alan, şirketin İngiltere Coventry’deki deposunun işçileri de grev tarihini 25 Ocak olduğunu açıkladı. Grevi örgütleyen GMB Sendikası’nın yaptığı açıklamada işçiler ile doğru olan için mücadele etmeye devam edileceği vurgulandı.

Amazon'da yaşananlar tekil değil. Geçen yıl kriz nedeniyle sadece teknoloji alanında küresel çapta 237 bin 874 kişinin işten atılması, kapitalistlerin kriz anlarında faturayı emekçiye nasıl kestiğini bir kez daha gösterdi. Dünya çapında Amazon grevlerini örgütleyen ve binlerce insanın alanları doldurmasını sağlayan Make Amazon Pay (Amazon’a Ödet) kampanyasının yöneticisi Progressive International’dan (İlerici Enternasyonel) Aktivist Daniel Kopp, Amazon’da yaşananların sendikal örgütlenmenin bir kez daha önemini ortaya çıkardığını aktardı.

SATIŞLAR DÜŞTÜ, İŞÇİLER ATILDI

İşten çıkarmaların Amazon Fresh ve Amazon Go depolarında yoğunlaşacağını aktaran Kopp, “İşten çıkarmalar kasım ayında duyurulanlarla birlikte 18 bin olacak. Özellikle Fresh ve Go uygulamalarının çok fazla talep görmemesi ve ekonomik büyüme sağlamaması nedeniyle düşen satışların etki ettiği konuşuluyor. Amazon’un e-ticaret sitesi ve Amazon Bulut departmanında işten çıkarma yapılmayacak” dedi.

Amazon Fresh ve Amazon Go’nun depolarında bir anda binlerce kişinin işsiz kalacağını vurgulayan Kopp, “Kesin konuşmak için hâlâ erken ancak bu duyuru ve son zamanda bir ‘maratona’ dönen işten çıkarmalar, işçilerin hakları için sendikalarda topluca örgütlenmenin önemini bir kez daha ortaya koydu” ifadelerini kullandı.

BERBAT ÇALIŞMA ŞARTLARI

Amazon’un küresel krize çalışanlarını gülünç ücretler ve berbat çalışma şartlarına maruz bıraktığının altını çizen Daniel Kopp şöyle konuştu: “Amazon işçilere maaş kesintisinden başka bir şey sunmuyor. Bu yüzden binlerce kişi dünya çapında daha iyi şartlar için Amazon grevlerine katılıyor. ‘Make Amazon Pay’ kampanyamızla, 35’ten fazla ülkede 120’den fazla noktada koordineli grev ve eylemlerle şirkete karşı tarihinin en büyük küresel eylem gününü düzenledik. Noel tatili döneminde Almanya Amazon işçileri yeniden greve gitti, Birleşik Krallık’ta da depo işçileri 25 Ocak’ta greve çıkacağını duyurdu. Genel olarak Amazon içinde de artan Make Amazon Pay hareketine karşı tedirginlik hâkim.”

FATURA EMEKÇİYE KESİLİYOR

Pandemi sonrası satışlardaki düşüşün faturasının işçiye kesildiğini söyleyen Kopp, çok uluslu şirketlerin ise hâlâ büyümeye devam ettiğini aktardı. Daniel Kopp, “Resmi verilerimize göre Amazon 2022’nin üçüncü çeyreğinde gelirini yüzde 14,7 artırarak 127,1 milyar dolara ulaştı. Dolayısıyla Amazon’un büyümesi ya da yavaşlaması asıl sorun değil. İşçilerin atılması daha çok yatırımcıları yatıştırmak için gerçekleştiriliyor. Amazon hisselerinin 2022’de yüzde 51 düşmesi nedeniyle Amazon’un patronu Andy Jassy, şirketin daha güçlü bir ekonomik görüntü vermesi için işçi kıyımını gerçekleştiriyor” diye konuştu.

Kesintini yükünün işçiye yüklenmesinin büyük bir haksızlık olduğunu dile getiren Kopp, “Bu yüzden sendikalarda işçi gücü oluşturma mücadelesi çok önemli, bu yüzden örgütlü mücadele şart. İşten çıkarmaya karşı eylemlerin başlaması için Jassy’nin işçi ve temsilcilerle iletişime geçmesi bekleniyor. Biz de işçilere mümkün olduğunca çok destek sunmaya devam edeceğiz” dedi.